Kronika religijna

• Jan Paweł II potępił zamachy terrorystyczne w Stambule i wyraził współczucie ofiarom, ich bliskim oraz narodowi tureckiemu. Papież określił terroryzm jako wyraz “pogardy dla człowieka i ludzkości". Jednocześnie zaapelował do terrorystów, aby “odważnie powrócili na drogę pokoju". “Tylko dialog jest godną człowieka drogą rozwiązywania napięć między osobami i grupami" - przypomniał Jan Paweł II. W dwóch zamachach w Stambule (20 listopada) zginęło 27 osób, a prawie 500 zostało rannych.
• Zaniepokojenie osłabieniem praktyk religijnych wśród Belgów wyraził Papież podczas audiencji dla biskupów tego kraju, przebywających w Rzymie z wizytą “ad limina". Jan Paweł II skrytykował tamtejsze ustawy dotyczące podstawowych dziedzin życia społecznego - jak narodziny, małżeństwo, rodzina, choroba i śmierć. Zaapelował do biskupów, aby wyraźniej artykułowali głos Kościoła w sprawach etycznych. Przede wszystkim zaś Kościół powinien aktywniej prowadzić “dialog ze społeczeństwem belgijskim", nie po to, aby narzucać własny model życia, lecz aby informować o wartościach wiary chrześcijańskiej - mówił Papież. Z zadowoleniem Jan Paweł II wypowiadał się na temat większej współpracy katolików świeckich w Kościele, przypominając równocześnie, że kapłan jest nie tylko “animatorem czy koordynatorem wspólnoty", lecz wyposażonym w sakramenty przedstawicielem Chrystusa.
• Jan Paweł II przed niedzielną modlitwą “Anioł Pański" w uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata przypomniał wiernym o powołaniu do budowy Królestwa Bożego. “Patrzenie na Tego, którego liturgia Wschodu nazywa Pantokratorem, odzwierciedla w pełni znaczenie misji wierzących, wezwanych, aby w różnorodności urzędów i charyzmatów współpracować przy budowie Jego Królestwa" - powiedział Papież do kilku tysięcy wiernych na Placu św. Piotra.
• Papież uczestniczył w dedykowanym mu koncercie, zorganizowanym przez włoskie Stowarzyszenie św. Cecylii w ramach II Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej. W Auli Pawła VI Jan Paweł II wysłuchał oratorium “Pasji według św. Marka" Lorenza Perosiego (22 listopada).
• Sekcja Polska Radia Watykańskiego obchodzi 65-lecie. Codziennie nadaje popołudniowy serwis informacyjny i audycję wieczorną. W naszym kraju ma blisko 6 milionów słuchaczy. Od początku kierują nią jezuici. Pierwszy komunikat po polsku radio nadało 20 marca 1931 r. Oficjalnie Sekcja Polska zaczęła działać 24 listopada 1938 r. Od 2001 r. jej szefem jest o. Józef Polak.
• Z udziałem prefekta Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. Jose Saraivy Martinsa rozpoczął się w Belluno we Włoszech diecezjalny etap procesu beatyfikacyjnego Jana Pawła I. Kard. Albino Luciani został wybrany papieżem 26 sierpnia 1978 r., po zaledwie jednodniowym konklawe. Zmarł niespodziewanie miesiąc później (28 września).

Kościół w świecie...

• Projekt konstytucji Afganistanu ustanawia islam religią państwową i nie wspomina o wolności kultu innych religii. Zdaniem komentatorów dokument, który ma być głosowany przez parlament w przyszłym miesiącu, jest dowodem, że w Afganistanie nadal nie będzie miejsca dla wolności religijnej. Chociaż w projekcie mówi się o ochronie wolności i godności każdej istoty ludzkiej oraz budowaniu demokracji, jednak stwierdza się również m.in., że organizacje społeczne i polityczne oraz stowarzyszenia obywateli mają być tworzone w zgodzie z zasadami islamu. Ks. Giuseppe Moretii, przełożony katolickiej misji sui iuris w tym kraju, podzielając obawy o wolność religijną, powiedział jednak, że nadzieję budzi fakt, iż niektórzy liderzy islamscy wykazują pozytywny stosunek do dialogu międzyreligijnego.
• Konsekracja przez Kościół episkopalny (anglikański) w USA biskupa-homoseksualisty zbiera negatywne żniwo w ekumenizmie. W połowie listopada Rosyjska Cerkiew Prawosławna stwierdziła, że zrywa współpracę z Kościołem episkopalnym. Akt homoseksualny - głosi oświadczenie Cerkwi - jest grzechem, a konsekrację należy uznać za “głęboko niechrześcijańską": “Nie możemy współpracować z tymi ludźmi [z uczestnikami konsekracji] nie tylko w ramach dialogu teologicznego, ale również w sferze humanitarnej, religijnej i publicznej". Z kolei zwierzchnicy tzw. Kościołów przedchalcedońskich - koptyjskiego, syryjskiego, etiopskiego i ormiańskiego - poinformowali Wspólnotę Anglikańską, że w obecnej sytuacji lepiej zawiesić dialog ekumeniczny, aby dać anglikanom czas na zastanowienie i podjęcie odpowiednich decyzji.
• Włoski Chrześcijański Ruch Ludzi Pracy (MCL) zebrał 386 tysięcy podpisów pod petycją “w obronie niedzieli" jako dnia wypoczynku, jedności rodziny, okazji do życia towarzyskiego oraz poszanowania prawa chrześcijan do modlitwy. Petycję otrzyma przewodniczący Izby Deputowanych Pier Ferdinando Casini.
• Abp Emanuel Milingo z Zambii znowu bulwersuje. Przypomnijmy, że hierarcha ten w 2001 r. zawarł “małżeństwo" w sekcie Moona, a w obliczu ekskomuniki - skruszony - powrócił do Kościoła. Jak podał australijski dziennik “The Age", arcybiskup, który po skandalu osiadł w “klasztornym areszcie" we włoskim Zagarolo, uciekł z niego z pewną malarką. Sama artystka miała stwierdzić, że atmosfera klasztoru nie służyła arcybiskupowi, który wymaga lepszej opieki medycznej, co ona może mu zapewnić. Źródła watykańskie oświadczyły, że nie mają nic do powiedzenia o kolejnym ekscesie Milingo, niemniej wyraziły zaskoczenie - tym większe, że hierarcha w przyszłym roku miał uzyskać zgodę na odwiedziny rodzinnej Zambii.

... i w Polsce

• “Ja, agnostyk, jestem jednym z najbardziej aktywnych i przekonanych zwolenników faktu niepodważalnego: obecności tradycji chrześcijańskich w fundamentach budowli europejskiej" - tak Aleksander Kwaśniewski odpowiedział na pytanie, dlaczego zabiega o odwołanie do chrześcijaństwa w preambule przyszłej konstytucji UE. W wywiadzie dla dziennika “Corriere della Sera" prezydent dodał, że - przez uznanie roli chrześcijaństwa w Traktacie Konstytucyjnym - należy “oddać hołd prawdzie, abstrahując od osobistych przekonań religijnych".
• Teza o “wyciszeniu" przez SLD dyskusji wokół aborcji i legalizacji związków homoseksualnych w zamian za niekrytykowanie przez Kościół prac ministra Hausnera jest nieprawdziwa - napisali rzecznicy rządu (Marcin Kaszuba) i Episkopatu (ks. Józef Kloch) we wspólnym oświadczeniu wydanym 19 listopada. Takie przypuszczenie zawierał artykuł “Bez słodzenia", opublikowany przez związaną z Sojuszem “Trybunę".
• W Lublinie otwarto Centrum Informacji i Dialogu Wschód-Zachód (21 listopada). Działalność ośrodka, powołanego przez metropolitę lubelskiego, zainaugurował wykład Dietera Bingena, dyrektora Centrum Polsko-Niemieckiego w Darmstadt. “Młodzi Ukraińcy mieszkają w Lublinie, uczą się w seminarium, wielu przeżywa, że w maju 2004 r. zostaną oddzieleni granicą UE od Polski. Chodzi o to, aby maj 2004 r. nie był negatywnym symbolem rozdziału kultur i środowisk" - tłumaczył dziennikarzom abp Józef Życiński. Centrum powstało dzięki wsparciu finansowemu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, a kieruje nim prorektor Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie. Odbywać się tam będą spotkania naukowców i młodzieży.
• Nagrody i nominacje. Metropolita gnieźnieński abp Henryk Muszyński otrzymał doktorat honoris causa wydziału teologicznego Uniwersytetu w Bonn (19 listopada). Tadeusz Mazowiecki i abp Alfons Nossol zostali uhonorowani Orłem Karskiego (20 listopada), “Kapituła Nagrody Jana Karskiego postanowiła uhonorować Księdza Profesora za wizję Polski w jedności Europy" - napisał w liście do arcybiskupa Opola Jacek Kuroń, członek kapituły nagrody. Jan Paweł II mianował dziesięciu nowych konsultorów Papieskiej Rady Iustitia et Pax - wśród nich o. Macieja Ziębę, prowincjała polskiej prowincji dominikanów. Zadaniem Rady jest promocja sprawiedliwości społecznej i pokoju na świecie w oparciu o Ewangelię i naukę społeczną Kościoła.
• W wieku 89 lat zmarł ks. Jan Popiel. W 1933 r. wstąpił do jezuitów, wykładał filozofię na uczelniach w kraju i za granicą. Przez wiele lat był członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Sztuki Kościelnej. Uczestniczył w spotkaniach tzw. Kliki Metafizycznej, związanej z działem religijnym “Tygodnika Powszechnego".
• “Gdy ktoś na poziomie ministerstwa pisze: »klient pomocy społecznej«, to otwiera mi się nóż w kieszeni. Jaki klient? To mój brat!" - mówiła s. Małgorzata Chmielewska podczas spotkania z pracownikami socjalnymi z archidiecezji lubelskiej (21 listopada, w Dzień Pracownika Socjalnego). Jeśli ktoś wybiera ten zawód, stawia przed sobą fantastyczną okazję do uświęcenia - przekonywała przełożona polskiej Wspólnoty Chleb Życia.