Copernicus Festival 2017

Copernicus Festival - wykłady, dyskusje, filmy o roli nauki w kulturze.

Dyrektor programowy: ks. prof. Michał Heller

Idea

Kolejna, czwarta już edycja Copernicus Festival poświęcona będzie emocjom. Rolę i miejsce emocji w kulturze przez wiele wieków lekceważono, przeciwstawiając je rozumowi. Twierdzono, że to emocje są odpowiedzialne za rozmaite przejawy irracjonalności, stojące na drodze prawdziwego postępu. W drugiej połowie ubiegłego wieku poglądy te przewartościowano: badania psychologów, neurobiologów, kognitywistów i filozofów ukazały fundamentalną naturę ludzkiej emocjonalności - i to nie tylko w relacjach społecznych, ale także w naszych wysiłkach poznawczych. Można wręcz pokusić się o stwierdzenie, że architektura ludzkiego umysłu oparta jest głównie o mechanizmy emocjonalne, które tyko w niewielkim zakresie kształtowane są przez myśl dyskursywną. Nie oznacza to jednak, że nasze umysły są narzędziami irracjonalności. To właśnie mechanizmy emocjonalne pozwalają nam na odpowiednie - racjonalne - dostosowanie się do środowiska, w którym przyszło nam żyć.

Wykłady, dyskusje, spotkania i koncerty organizowane w ramach tegorocznej edycji Copernicus Festival będą miały na celu ukazanie rozmaitych związków między ludzką emocjonalnością i tworzoną przez człowieka kulturą. Wraz z festiwalowymi gośćmi zastanowimy się, czy opozycja ‘rozum - emocje’ jest zasadna; czy możliwe są społeczności złożone z istot pozbawionych emocji; czy sztuka jest jedynie sposobem na wyrażanie stanów emocjonalnych, czy też przejawem działania rozumu; jak emocje wpływają na sposób poznawania przez nas świata; czy zwierzęta odczuwają emocje tak samo jak ludzie?

Najważniejsze wydarzenia

Tak jak w poprzednich edycjach, na Copernicus Festival składać się będzie kilka pasm. W ramach Wykładów gwiazd i Debat wysłuchać będzie można wystąpień i dyskusji toczonych między światowej sławy naukowcami, filozofami i artystami.

• W środę 24 maja o godz. 19.00 wykład wygłoszą Hanna i Antonio Damasio, światowej sławy neurobiolodzy i koryfeusze „rewolucji afektywnej“ w psychologii. Po wykładzie odbędzie się debata z ich udziałem poświęcona relacji między rozumem i emocjami (godz. 20.30).
• W czwartek 25 maja (godz. 19.00) wykład wygłosi wybitna psycholożka rozwojowa z Uniwersytetu Yale, Karen Wynn. Po jej wykładzie odbędzie się debata poświęcona emocjom społecznym.
• W piątek 26 maja o godz. 19.00 wykład wygłosi Paul Bloom, wybitny psycholog i popularyzator nauki. Dyskusję o godz. 20.30 przygotowuje Fundacja na rzecz Nauki Polskiej.
• W sobotę 27 maja (godz. 19.00) wykład wygłosi Mark Miodownik, materiałoznawca i autor poczytnych książek popularnonaukowych. Natomiast debata o godz. 20.30 poświęcona będzie emocjom w literaturze, a udział w niej wezmą Magdalena Grzebałkowska i Jerzy Sosnowski.
• W ostatnim dniu Festiwalu, w niedzielę 28 maja o godz. 19.00 wykład wygłosi jeden z najważniejszych polskich fizyków, Krzysztof Meissner. O godz. 20.30 wraz z ks. Michałem Hellerem weźmie on udział w debacie poświęconej roli emocji w nauce.

W ramach Festiwalu odbędzie się ponadto kilkadziesiąt innych spotkań.

Pasmo Śniadania mistrzów to spotkania z czołowymi polskimi naukowcami i ludźmi kultury, podczas których w mniej formalnej atmosferze będzie można zadać im pytania o ich pracę i pasje, a przede wszystkim o to, jaką rolę w ich życiu zawodowym odgrywają emocje. Naszymi gośćmi będą Andrzej Białas, Janina Ochojska, Anna Dymna oraz Andrzej i Fryderyk Zollowie.

W ramach pasma Perceptio odbędzie się seria spotkań ukazująca rolę emocji - analizowaną z perspektywy nauki - w rozmaitych dziedzinach kultury: literaturze, muzyce, sporcie, polityce i sztukach wizualnych.

Z kolei pasmo Inventio poświęcone będzie ukazaniu związków między emocjami a technologią. W ramach interaktywnej wystawy i specjalistycznych wykładów postaramy się pokazać, że technologia nie tylko potrafi budzić emocje, ale także wykorzystywać wiedzę o ludzkich mechanizmach emocjonalnych po to choćby, by łatwiej nam było korzystać z osiągnięć współczesnej techniki.

W wieczornym Paśmie filmowym zamierzamy zorganizować pięć nocy filmowych zatytułowanych Strach, Zdziwienie, Melancholia, Pogarda i Zazdrość. W każdy wieczór, obok projekcji filmu (lub filmów) odbędzie się dyskusja z udziałem wybitnych specjalistów poświęcona tytułowym emocjom.

W ramach Festiwalu odbędą się także spotkania Lekcje czytania i Nauka czytania. Te pierwsze przeznaczone są dla licealistów, którzy mają okazję porozmawiać o książkach popularnonaukowych z ich autorami lub tłumaczami. Natomiast Nauka czytania to prowadzone przez młodych naukowców zajęcia dla dzieci poświęcone tropieniu wątków filozoficznych i naukowych w znanych bajkach.

Program Copernicus Festival 2017 wzbogacony zostanie o koncert „Partytura uczuć”: Ensamble Mandel, wybitni muzycy węgierscy, wystąpią wraz ze Sławomirem Zubrzyckim (zobacz na powyższym nagraniu).

Festiwalowi towarzyszą:

Wystawa plenerowa „Jerzy Panek i emocje podstawowe” - od 16 do 29 maja na Plantach (naprzeciwko Bunkra Sztuki), www.jerzypanek.pl

Spektakl Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie „Szklane paciorki. Gra. Rozpoznanie” - 24 i 25 maja o 19.00, Małopolski Ogród Sztuki (Rajska 12), sprzedaż biletów w teatrze i MOS

Dzień otwarty MICET (Muzeum Interaktywne Centrum Edukacji Teatralnej, Jagiellońska 1) - 25 maja (11.00-19.00) na hasło „Copernicus Festival” bilet za złotówkę.

Program Festiwalu

Organizacja festiwalu, popularyzacja nauki: Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych i Fundacja Tygodnika Powszechnego.