Kronika religijna

• Kościół nie jest demokracją, nie wolno mylić ról świeckich i duchownych - podkreślił Jan Paweł II w przemówieniu do uczestników plenarnego zgromadzenia Kongregacji Duchowieństwa, które zajmowało się radami konsultacyjnymi i duszpasterstwem w sanktuariach. Zgodnie z prawem kanonicznym “należy przestrzegać wyważonych relacji między rolą świeckich a rolą, jaka przysługuje ordynariuszowi diecezji czy proboszczowi" - powiedział Papież. Wyjaśnił, że “pasterze w pełnieniu swego urzędu nie mogą być uważani za zwykłych wykonawców decyzji, będących wynikiem opinii większości wyrażonej podczas zgromadzeń kościelnych". Hierarchiczność Kościoła opiera się bowiem “na woli Chrystusa i jako taka należy do depozytu wiary".
• Chrzest Jezusa w Jordanie jest pierwszym publicznym przejawem Jego tożsamości mesjańskiej od czasu oddania Mu pokłonu przez Mędrców ze Wschodu - przypomniał Papież przed niedzielną modlitwą Anioł Pański (11 stycznia), nawiązując do przypadającej w tym dniu uroczystości Chrztu Pańskiego. Od 1978 r. Jan Paweł II ochrzcił 1494 osoby, w tym 686 dzieci i 808 dorosłych. Tradycyjnie obrzęd ten odbywał się w Niedzielę Chrztu Pańskiego i Wielką Sobotę. W tym roku po raz pierwszy od początku pontyfikatu Papież nie udzielił tego sakramentu oraz - odstępując od innej wieloletniej tradycji - 6 stycznia nie udzielił sakry żadnemu biskupowi.
• Jan Paweł II mianował nowego biskupa w Chinach. Sakrę 39-letni o. Peter Feng Xinmao otrzymał w uroczystość Objawienia Pańskiego w mieście Hengshui. Nowy biskup jest koadiutorem chorego 75-letniego biskupa Chen Xilu. Papieską nominację potwierdziła uznawana przez władze komunistyczne Konferencja Biskupów Chin.
• Papież zaapelował o poszanowanie godności niepełnosprawnych i przypomniał o ich prawie do życia seksualnego. Papież wystosował orędzie do uczestników międzynarodowego sympozjum nt. godności i praw osoby upośledzonej umysłowo, obradującego w Watykanie (7-9 stycznia). Spotkanie zorganizowała Kongregacja Nauki Wiary na zakończenie Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych. “Byt ludzki, niezależnie od warunków, w jakich rozwija się jego życie, ma jedną godność i szczególną wartość już od początku swego istnienia aż do chwili naturalnej śmierci, a niepełnosprawni mogą nas nauczyć lepszego świata, bez przemocy i agresji" - napisał Papież. Zaznaczył, że “na szczególną uwagę zasługuje troska o uczuciowe i seksualne potrzeby osoby niepełnosprawnej, gdyż również ona odczuwa potrzebę kochania i bycia kochaną, uczucia bliskości i intymności".
• Jan Paweł II zamierza uczestniczyć w 48. Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym, który odbędzie się w październiku w Guadalajarze (Meksyk) - poinformował kard. Juan Sandoval Iniguez. Według nieoficjalnych doniesień w 2004 r. Jan Paweł II ma jeszcze odwiedzić: pod koniec maja Austrię, na początku czerwca Szwajcarię, później Polskę, a pod koniec września Lille we Francji.
• Kard. Francis Arinze, jeden z najczęściej wymienianych kandydatów na papieża, stwierdził, że nigdy nie szukał “chwały żadnego wysokiego stanowiska". Prefekt Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów zaznacza: “Jeśli Bóg chce, abym był tu, jestem szczęśliwy. Jeśli chce, abym był na innym miejscu, też jestem szczęśliwy". W książce “Niewidzialna ręka Boga", która ukazała się w paulińskiej oficynie w Nairobi (Kenia), hierarcha ubolewa, że w Watykanie istnieje zjawisko “karierowiczostwa", choć - podkreślił - takie ambicje nie ominęły nawet Apostołów.

Kościół w świecie...

• Kontrowersje wokół zakazu noszenia “ostentacyjnych" symboli religijnych w szkołach publicznych przeniosły się z Francji do Niemiec. 5 stycznia Johannes Rau, prezydent tego kraju i praktykujący protestant, stwierdził, że “równe traktowanie religii" przez państwo domaga się, aby zakaz ten obejmował nie tylko - jak się planuje - noszenie chust przez muzułmanki, ale również symbole chrześcijańskie. Wypowiedź wywołała gwałtowną reakcję kard. Karla Lehmanna. Przewodniczący Episkopatu Niemiec zarzucił prezydentowi, że popełnia błąd, zrównując “polityczny" symbol islamski z symbolami chrześcijańskimi. Wiele kobiet - powiedział - uważa chusty za symbol dyskryminacji, czego nie można powiedzieć o krzyżu. Z kolei kard. Joseph Ratzinger, szef watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary, wypowiedź Raua nazwał “bardzo osobliwą lekcją".
• Bp Raymond Burke z diecezji La Crosse (USA) wydał dekret, w którym stwierdził, że politycy, którzy głosują za legalnością aborcji i eutanazji, mogą nie otrzymać Komunii św. w tej diecezji - chyba że publicznie odwołają swoje stanowisko. Biskup tłumaczy, że pragnie nakłonić polityków do podporządkowania się prawu naturalnemu i Boskiemu. Odrzucenie tego prawa “jest ciężkim grzechem publicznym i staje się przyczyną skandalu wśród wiernych". Dekret został opublikowany po wysłaniu przez bp. Burke’ego listów-ostrzeżeń do trzech znanych polityków-katolików, nakłaniających ich do głosowania zgodnie z wiarą.
• Kościół Anglii stoi przed groźbą kolejnego podziału, jeśli jego władze zgodzą się na biskupią konsekrację kobiet - dowodzi raport zaprezentowany przez bp. Michaela Nazir-Ali z Rochester. W razie powołania kobiet-biskupów tradycjonaliści anglikańscy będą domagać się utworzenia dla siebie oddzielnej prowincji (Kościoła), z własnym arcybiskupem i biskupami, duchownymi i seminariami. Rzecznik Kościoła Anglii przyznał, że istnieje taka możliwość. Już dziś w tej wspólnocie istnieją parafie przeciwników kapłaństwa kobiet, pozostające pod jurysdykcją tzw. latających biskupów, specjalnie oddelegowanych do duszpasterskiej posługi dla tradycjonalistów. Kościół Anglii wprowadził kapłaństwo kobiet w 1993 r., prowokując protesty kilkuset księży, z których spora część przeszła do Kościoła katolickiego.

... i w Polsce

• Zniesienie odpisu podatkowego do 10 proc. rocznego dochodu na cele charytatywno-opiekuńcze jest niszczeniem ludzkiej ofiarności - oświadczył w rozmowie z KAI ekonom Episkopatu Polski. Ks. Jan Drob ostro skrytykował zmianę w przepisach podatkowych, wedle której od 1 stycznia od podatku można odpisać maksymalnie 350 złotych na cele charytatywne bądź religijne. “Małe firmy przekazywały zwłaszcza żywność - której termin przydatności się kończy - domom pomocy społecznej, kuchniom dla ubogich, jadłodajniom przy parafiach, schroniskom dla bezdomnych. Teraz państwo będzie musiało przejąć całą opiekę charytatywną albo ci ludzie będą umierali z głodu - tłumaczy ks. Drob. Przykładowo: częstochowska Federacja Wspólnot Osób Niepełnosprawnych “Betel", która od ponad roku wydawała ubogim każdego dnia nawet do 500 bochenków chleba, po zmianie przepisów musiała zawiesić akcję: piekarz, chcąc przekazać nadwyżkę pieczywa, musiałby zapłacić podatek od darowizn. Taniej jest zbędny chleb zniszczyć bądź przerobić na paszę.
• Podczas Adwentu sprzedano ponad 4,5 miliona świec Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom, co przyniosło ok. 14 mln zł. Akcję zorganizowały katolicka Caritas, Prawosławny Ośrodek Miłosierdzia “Eleos" i ewangelicka Diakonia.
• Abp Józef Życiński złożył sprawozdanie ze stanu finansów archidiecezji lubelskiej za miniony rok. Z łącznej sumy wydatków (9,18 mln zł) na działalność kurii przypadło 5,18 mln, na Caritas - 1,83 mln, na seminarium - 2,17 mln. Długi sięgają 2 mln zł; chodzi przede wszystkim pożyczkę na zakup maszyn dla wydawnictwa Gaudium (do spłacenia pozostało 1,1 mln zł) oraz koszta remontu archikatedry. W grudniu 2003 r. w kurii pracowały 32 osoby; średnia pensja wynosiła 1205 zł brutto. Metropolita nie pobiera pensji jako biskup, natomiast jako profesor filozofii na KUL zarabia 1652 zł miesięcznie. Sprawozdanie nie uwzględnia inwestycji w parafiach.
• “Niech Dziecię Jezus przyniesie wam wszystkim żywą radość, niech umocni na wszystkie trudy codziennego życia i niech błogosławi we wszystkich wysiłkach" - życzyli hierarchowie greckokatoliccy, metropolita przemysko-warszawski abp Jan Martyniak i biskup wrocławsko-gdański Włodzimierz Juszczak, w orędziu na Boże Narodzenie. W Kościołach wschodnich święta te obchodzone są według kalendarza juliańskiego, czyli 7 stycznia.