Podczas plenarnego zebrania Konferencji Episkopatu Polski wybory nowych władz są być może najważniejszym, ale nie jedynym punktem programu.
Biskupi mają w planach m.in. omówienie tematu szkolnej katechezy. Chcą przygotować się do debaty z rządem, który – przynajmniej w warstwie retorycznej, bo w mniejszym stopniu w przygotowywanych przepisach – zapowiada ograniczenie liczby lekcji religii oraz umieszczenie ich na początku bądź końcu planów lekcji.
Będą też obradować o sposobie finansowania Kościoła – to temat wywołany zapowiedziami likwidacji finansowanego z budżetu państwa Funduszu Kościelnego.
Pojawi się również problem przygotowania standardów ochrony małoletnich i osób bezbronnych w placówkach prowadzonych przez instytucje kościelne: przedstawi go psycholożka dr Ewa Kusz z Centrum Ochrony Dziecka przy krakowskim Uniwersytecie Ignatianum.
Powszechną uwagę zwraca jednak przede wszystkim kwestia wyborów nowego przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Konferencji – kończą się kadencje arcybiskupów Stanisława Gądeckiego i Marka Jędraszewskiego. Wprawdzie szef KEP nie jest zwierzchnikiem biskupów (każdy z nich w swojej diecezji dysponuje autonomiczną władzą), ale jego osobowość, poglądy i zdolności przywódcze wyznaczają w dużej mierze kurs krajowego Kościoła.
Na giełdzie kandydatów pojawiają się nazwiska m.in. prymasa abp. Wojciecha Polaka (zaangażowanego w obronę osób skrzywdzonych w Kościele, mającego opinię doświadczonego i konsekwentnego w działaniu dyplomaty), abp. Wacława Depo (którego wybór według Tomasza Terlikowskiego oznaczałby kontynuację obecnego kursu), abp. Tadeusza Wojdy (spełniającego cechy „kandydata środka”), a także uważanych za bardziej progresywnych arcybiskupów Grzegorza Rysia i Adriana Galbasa. Trzeba jednak zaznaczyć, że w spekulacjach ekspertów pojawiają się nazwiska biskupów znanych medialnie – a głosujący hierarchowie mogą kierować się zupełnie innymi kategoriami.
Warto dodać, że w tym roku polski katolicyzm czekają inne ważne zmiany. Obsadzenia będą wymagały archidiecezje krakowska i poznańska (w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego przez abp. Jędraszewskiego i abp. Gądeckiego).
Papież musi też wyznaczyć nowego metropolitę warszawskiego po rezygnacji kard. Kazimierza Nycza oraz metropolitę szczecińsko-kamieńskiego po zdymisjonowaniu abp. Andrzeja Dzięgi, biskupów łowickiego po dymisji bp. Andrzeja Dziuby i sosnowieckiego po ustąpieniu Grzegorza Kaszaka.
Kandydatami na przewodniczącego i jego zastępcę mogą być tylko obecni biskupi diecezjalni (jest ich obecnie 41), z kolei prawo do udziału w głosowaniu mają wszyscy członkowie KEP, czyli biskupi diecezjalni oraz 52 biskupów pomocniczych. Przed pierwszą turą głosowania hierarchowie odmawiają modlitwę do Ducha Świętego. Następnie każdy biskup oddaje na specjalnej karcie głos na jedną osobę. Zwycięża kandydat, który zbierze bezwzględną większość, czyli ponad 50 proc. głosów.
Jeśli do tego nie dojdzie, procedurę się powtarza (z przerwą na obrady poświęcone innym sprawom). W trzeciej turze bierze się pod uwagę tylko dwóch kandydatów, którzy w drugiej turze zebrali największą liczbę głosów. Jeśli w głosowaniu doszłoby do remisu, przewodniczącym zostaje kandydat starszy wiekiem.
W dniach poprzedzających wybory KAI przeprowadził wśród osób zaangażowanych w życie Kościoła ankietę na temat oczekiwań wobec nowego przewodniczącego KEP. Marta Titaniec, prezeska Fundacji Świętego Józefa KEP, oceniła, że „potrzebujemy lidera, a nie przywódcy. Kościół ludzi zranionych (...) potrzebuje kogoś, kto nie będzie zarządzał z pozycji władzy, ale będzie swoją postawą pomagał innym na drodze wiary i w ten sposób stanie się autorytetem. (...) To jest czas szukania rozwiązań innowacyjnych, a nie powielania »bo tak zawsze było«”.
Dziennikarka Monika Białkowska zaznaczyła: „Nie potrzebujemy już zapewnień o jedności, modlitwie i ubolewaniu. Chcemy konkretnych działań: dla wyjaśnienia nadużyć popełnianych w Kościele również przez biskupów, dla osób skrzywdzonych, dla oderwania Kościoła od polityki, dla formacji osób dorosłych odpowiadającej ich potrzebom we współczesnym świecie. Kolejne wielkie nowenny i peregrynacje nie rozwiążą dziś niczego i nikogo już nie nakarmią”.
Siostra Jolanta Olech, urszulanka, była sekretarka generalna Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych oceniła, że szef Episkopatu powinien być „wrażliwy na ludzi (…), ich biedy i potrzeby, bardziej niż na struktury i doktrynę”, a także „otwarty dla poszukujących i poszukujący zagubionych (…), przeciwny wykluczeniom i stygmatyzacji ludzi”.
Prof. Andrzej Zoll, były prezes Trybunału Konstytucyjnego i były Rzecznik Praw Obywatelskich, tak charakteryzuje zadania stojące przed nowym prezydium: to m.in. uwolnienie Kościoła od upolitycznienia i braku transparentności w przyjmowaniu od państwa środków pieniężnych, dopuszczenie świeckich do prac w ramach gremiów KEP, a także ich wpływu na działalność diecezji i parafii, powołanie niezależnej komisji ds. przestępstw seksualnych oraz reforma kształcenia i formacji w seminariach.
Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Masz konto? Zaloguj się
365 zł 95 zł taniej (od oferty "10/10" na rok)
