Roślina, która świeci: ruszyła sprzedaż bioluminescencyjnej petunii

Dzięki wykorzystaniu genów pozyskanych od świecących grzybów Petunia hybrida będzie emitowała nocą światło. Czy to początek rewolucji w tym, jak oświetlamy nasze przestrzenie?

19.02.2024

Czyta się kilka minut

Nowa odmiana petuni, która świeci / materiały prasowe Light Bio
Nowa odmiana petunii, która świeci / Materiały prasowe Light Bio

W amerykańskich domach wkrótce stanie 50 tys. świecących petunii. Firma biotechnologiczna Light Bio rozpoczęła już przedsprzedaż pierwszej partii – w cenie 29 dolarów za sztukę – modyfikowanej genetycznie rośliny, której kwiaty emitują nocą bladozielone światło, widoczne w ciemnym pomieszczeniu. Roślina znana pod nazwą gatunkową Petunia hybrida i marketingową Petunia Świetlik (ang. Firefly Petunia) świeci dzięki genom pozyskanym z bioluminescencyjnych grzybów.

Jak podaje Katherine Bourzac w „Nature”, dyrektor i współzałożyciel Light Bio – biochemik Keith Wood – pracował nad świecącymi roślinami od czterech dekad. W latach 80. był członkiem zespołu, który przeszczepił geny pozwalające na wytwarzanie lucyferazy, związku odpowiedzialnego za świecenie u świetlików, do tytoniu szlachetnego. Celem badaczy nie było wówczas wyhodowanie rośliny, która będzie cieszyła oko amatorów kwiatów doniczkowych i robiła wrażenie na znajomych – ale stworzenie narzędzia badawczego pozwalającego stwierdzać, w jakich warunkach aktywują się konkretne geny w organizmie (można je zsynchronizować z genami lucyferazy – i obserwować, kiedy roślina świeci).

Jarzy się

Nad nami lśniła Droga Mleczna, Syriusz, Procjon i Betelgeza. A pod nami, wzdłuż niewidzialnego w ciemności potoku, rozścielał się kosmos niezliczonych, czasem lekko przygasających, zagadkowych punktów światła.

Nie było jednak łatwo przerobić to narzędzie – do dzisiaj stosowane w nauce – na komercyjny produkt. Produkujące lucyferazę rośliny wymagają specjalnych warunków i nawozu. Mechanizm świecenia przeszczepiony od grzybów nie nastręcza podobnych trudności – świecące petunie potrzebują tylko wody, umiarkowanej temperatury i dostępu do światła dziennego.

Petunia hybrida objęta jest patentem, który w teorii zabrania rozmnażania jej przez hodowców – ale przedstawiciele firmy nie kryją, że nie będą w stanie tego zakazu egzekwować. Nie ma jednak wielkiego ryzyka, że „spiracona” roślina wymknie się do środowiska i je zmieni – nie jest to gatunek inwazyjny ani nawet rodzimy dla Ameryki. Szefowie Light Bio zapowiadają, że roślinę będą sukcesywnie ulepszać, tak by klienci stale sięgali po oryginalne sadzonki.

Pierwsza bioluminescencyjna roślina może nie tylko odmienić nasze mieszkania. W przyszłości łatwo sobie wyobrazić inne świecące gatunki, które zostaną wkomponowane do przestrzeni publicznej przez architektów krajobrazu. Już wkrótce może przyjść na świat pokolenie ludzi, dla których wyprawa nocą do lasu nie będzie się kojarzyła z wszechogarniającą ciemnością.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Filozof i kognitywista z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych oraz redaktor działu Nauka „Tygodnika”, zainteresowany dwiema najbardziej niezwykłymi cechami ludzkiej natury: językiem i moralnością (również ich neuronalnym podłożem i ewolucją). Lubi się… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 8/2024

W druku ukazał się pod tytułem: W naszych domach zaświecą rośliny