Polskie szkoły na Wileńszczyźnie od lat są oczkiem w głowie polityków z Warszawy. Już niejeden raz protestowali przeciwko, jak mówili, dyskryminacji mniejszości polskiej na Litwie – najaktywniej w czasie rządów Platformy Obywatelskiej.

Wtedy to, w 2011 r., do litewskiego Sejmu trafił projekt ustawy o reformie oświatowej, która miała zwiększyć liczbę przedmiotów wykładanych po litewsku. Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – ugrupowanie wówczas opozycyjne do rządzących litewskich konserwatystów (pod tym względem podobnie jest i dziś) – zebrała 60 tys. podpisów pod protestem przeciw nowemu prawu. Protest był nieskuteczny: Sejm uchwalił ustawę, co na wiele lat zamroziło stosunki między Warszawą i Wilnem.

Protesty przeciw ograniczaniu polskiego szkolnictwa dostarczyły za to Akcji politycznego paliwa, dzięki czemu udało jej się rok później – po raz pierwszy w jej historii –...