Nie upominaj, jeśli nie szanujesz

Nie wytykaj zła ludziom, w których nie widzisz dobra i fundamentalnej godności.

27.02.2024

Czyta się kilka minut

Abp Grzegorz Ryś w kościele Mariackim, Kraków, 2014 r. // Fot. Grażyna Makara

„Pan przemówił do Jonasza po raz drugi tymi słowami: Wstań, idź do Niniwy, wielkiego miasta, i głoś jej upomnienie, które ja ci zlecam. Jonasz wstał i poszedł do Niniwy, jak powiedział Pan. Niniwa była miastem bardzo rozległym – na trzy dni drogi. Począł więc Jonasz iść przez miasto… i wołał, i głosił: Jeszcze czterdzieści dni, a Niniwa zostanie zburzona”.

Dobrze jest – odczytując czy proklamując ten fragment Księgi Proroka Jonasza (Jon 3, 1-4) – sięgnąć do tekstu hebrajskiego. Zdanie oddane w polskim tekście lekcjonarza jako „Niniwa była miastem bardzo rozległym” – w oryginale hebrajskim brzmi: „Niniwa była miastem wielkim przed Bogiem” (lub „wielkim dla Boga”, a nawet „wielkim miastem Boga”)! Wszystkie te tłumaczenia nie odnoszą się raczej do „rozległości” Niniwy („na trzy dni drogi”); mówią raczej o szacunku, jaki Bóg żywi dla tego miasta – o godności, którą w nim dostrzega.

Sztuka Powszechnie Nieznana (14): Nepomuki i wieloryby

Święty z językiem za zębami, Matka Boska depcząca węża i ambona w kształcie wieloryba. Ziemia Kłodzka w 1137 roku przypadła koronie czeskiej, a poza krótkimi momentami, kiedy rządzili tam Piastowie śląscy, przez wieki pozostawała w królestwie Czech. W latach 40. XVIII wieku hrabstwo kłodzkie przeszło spod panowania Habsburgów pod władzę Prus, aż do 1945 roku, gdy ziemia ta znalazła się w granicach Polski. Dziś zatem, bez wyjeżdżania poza granice naszego kraju, możemy tam oglądać zabytki z dawnej monarchii Habsburskiej. Kim był Nepomuk, którego liczne rzeźby zdobią miasta i wioski Ziemi Kłodzkiej? Co to była kolumna morowa, oraz dlaczego ambona w kościele parafialnym w Dusznikach Zdroju ma kształt… wieloryba?

To bardzo piękne: Bóg posyła do Niniwy proroka z upomnieniem (!) – to znaczy, widzi zło, jakiego się dopuszcza; to zło nie potrafi Mu jednak przesłonić jakiegoś podstawowego dobra, wielkości, godności, jakie w niej się kryją. Przeciwnie. Może właśnie dlatego, że widzi w niej wielką wartość, wysyła do niej Jonasza, by ją ratował przed samozniszczeniem.

Jonasz zapewne widzi Niniwę kompletnie inaczej niż Bóg. Dla niego Niniwa nie jest „wielkim miastem przed Bogiem” i na pewno nie jest „wielkim miastem Boga” – jest wcieleniem wszystkiego, co złe; jest śmiertelnym wrogiem; jest znienawidzoną stolicą nieprzyjaciół. Nie żywi do niej szacunku; przeciwnie, raczej nimi gardzi. Nie rozumie też Bożej łagodności i miłosierdzia.

Właśnie dlatego – zanim wejdzie do Niniwy ze słowem upomnienia – musi koniecznie nabrać przekonania o jej wielkości. Nie może głosić upomnienia ludziom, których nie szanuje. I którzy nie stanowią dla niego wartości.

To reguła obowiązująca każdego: Nie upominaj bez szacunku. Nie „wytykaj zła” ludziom, w których nie widzisz dobra i fundamentalnej godności.

Poza wszystkim, upomnienie jest (według Katechizmu) uczynkiem miłosierdzia (a więc miłości, która przekracza daleko granice wzajemności). A więc: jeśli nie kochasz – nie upominaj. Siedź cicho. Bóg Cię nie posłał!

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Kardynał, arcybiskup metropolita łódzki, wcześniej biskup pomocniczy krakowski, autor rubryki „Okruchy Słowa”, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Doktor habilitowany nauk humanistycznych, specjalizuje się w historii Kościoła. W latach 2007-11… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 9/2024

W druku ukazał się pod tytułem: Niniwa