Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Dwudziestego szóstego stycznia 2017 r. w prestiżowym czasopiśmie naukowym „Cell” ukazała się pierwsza praca naukowa, w której zaraportowano stworzenie chimery dzięki połączeniu komórek ludzkich i świńskich. Dokonał tego zespół pod kierownictwem prof. Juana Carlosa Belmonte z Instytutu Salka w La Jolla w stanie Kalifornia.
Aby stworzyć chimerę z komórek świni i człowieka, naukowcy wykorzystali pluripotencjalne komórki macierzyste – czyli takie, które mogą się rozwinąć w dowolnie wyspecjalizowaną komórkę. W eksperymencie wykorzystano 1400 świńskich zarodków, do których wszczepiono ludzkie komórki macierzyste na różnym etapie zróżnicowania, dodatkowo tak zmodyfikowane, by produkowały zielone białko fluorescencyjne. Takie znakowanie pozwalało śledzić lokalizację ludzkich komórek w obrębie świńskiego zarodka. Organizmy rozwijały się przez cztery tygodnie, a następnie zostały zniszczone zgodnie z regulacjami bioetycznymi obowiązującymi w USA.
W wyniku eksperymentu powstały chimery, w których jedna ludzka komórka przypadała na sto tysięcy komórek świni. Jak widać, wydajność procesu (0,001 proc.) była dość niska, dlatego naukowcy mają nadzieję na poprawienie jej do jednego procenta. Jak powiedział dla portalu BBC News profesor Belmonte: „To pierwszy przypadek, kiedy widzimy ludzkie komórki rosnące wewnątrz dużego zwierzęcia”. Wykorzystując tę samą metodę, naukowcy próbowali stworzyć też chimery między komórkami ludzkimi i krowimi.
W tej samej publikacji naukowcy donoszą także o wyhodowaniu myszy z rozwiniętymi organami pochodzącymi od szczurów. Do tych doświadczeń wykorzystano technikę edycji genów metodą CRISPR (zob. „Na ostrzu genetycznego noża”, „TP” nr 8/2016). Naukowcy usunęli z zarodków mysich geny odpowiedzialne za rozwój konkretnych organów, takich jak trzustka, serce czy oko. Następnie do embrionów wszczepiono szczurze komórki macierzyste i takie zmodyfikowane embriony wszczepiono do macicy myszy matki. Z zarodków urodziły się myszy, które miały organy (trzustkę, serce czy oko) składające się w większości z komórek szczurzych. Zwierzęta rozwijały się normalnie i żyły około dwóch lat.
To bardzo ważny krok w stronę tworzenia organów, które w przyszłości mogą zostać wykorzystane w transplantologii. Badania te pozwolą też naukowcom na opracowanie nowych modeli testowania leków czy zrozumienie wczesnych faz rozwoju embrionalnego człowieka. ©
