Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
O jego wielkości świadczy ukute później powiedzenie: „od Mojżesza (Naszego Nauczyciela) do Mojżesza (syna Majmona) nie było takiego jak Mojżesz”. Na czym polegała jego potrójna przewina? Majmonides urodził się w Kordobie w 1135 r. Kilkanaście lat później zamieszkiwanie w tym mieście stanowiło dla Żydów śmiertelne zagrożenie. Po hiszpańskiej tułaczce Majmon z synami Mojżeszem i Dawidem znaleźli bezpieczną przystań dopiero w marokańskim Fezie. Około trzydziestki Majmonides przeniósł się do Egiptu, a po pięćdziesiątce został nadwornym lekarzem sułtana Saladyna.
PRZECZYTAJ TAKŻE:
W 28. rozdziale Księgi Powtórzonego Prawa aż 54 wersy są poświęcone temu, co stanie się z Izraelem, jeśli nie będzie przestrzegał Bożych przykazań. Ostatni z nich brzmi: „I wróci cię Wiekuisty do Micraim w okrętach, drogą, o której ci powiedziałem: nie ujrzysz jej więcej (...)!” (Pwt 28, 68; Cylkow). „Micraim” znaczy po hebrajsku „Egipt”. Ostrzeżenie dotyczące tego kraju pojawia się już wcześniej w tej samej księdze w kontekście króla żydowskiego, którego obowiązuje zakaz posiadania wielu żon, koni oraz cennych kruszców. „Tylko niech nie mnoży sobie koni, ani zwraca ludu do Micraim, dla namnożenia koni, gdyż Wiekuisty powiedział wam: »nie wracajcie drogą tą więcej!«” (17, 16). Oba wersy nawiązują do słów Mojżesza nad Morzem Sitowia. Stojący przed wodnym odmętem Izraelici są przerażeni, dostrzegłszy w oddali nadciągające rydwany ścigającego ich faraona. „I rzekł Mojżesz do ludu: »Nie obawiajcie się; stańcie, a patrzcie na pomoc Wiekuistego, którą okaże wam dzisiaj! Gdyż jakoście widzieli Micrejczyków dzisiaj, już ich więcej nie ujrzycie na wieki«” (Wj 14, 13). Po czym Mojżesz wyciąga swą laskę nad morską tonią, wody się rozstępują, a Dzieci Izraela przechodzą „środkiem morza po suszy” (wers 16).
To nie jest li tylko proroctwo, że już nigdy więcej nie dojdzie do spotkania oko w oko z Egipcjanami. Niektórzy rabini upatrują w tym trzykrotnego zakazu osiedlania się w Egipcie. Czy takie działanie to potwarz dla Najwyższego, który położył kres egipskiej niewoli, wyprowadzając stamtąd swoje dzieci? Niektórzy mówią: nie wolno tylko wracać z Izraela do Egiptu. Jednak Majmonides najwyraźniej postrzegał swoje miejsce zamieszkania jako problematyczne.
Polska też kiedyś została – choć w nieporównywalnej skali – obłożona anatemą jak Egipt. Menachem Mendel Sznejerson, przywódca wszechobecnych chasydów z Lubawicz, zakazał po wojnie swoim wyznawcom „mieszkać na cmentarzu”. Dopiero po jego śmierci lubawiczerzy zagościli na stałe w naszym kraju i zaczęli – na dobre i na złe – zmieniać jego żydowskie oblicze.©
