Kordowicz: Próba głodu

Interesujący wydaje mi się równy przydział manny bez względu na płeć, wiek i charakter wykonywanej pracy.

06.08.2023

Czyta się kilka minut

Fot. GRAŻYNA MAKARA /
Małgorzata Kordowicz // Fot. Grażyna Makara

Piętnasty dzień miesiąca ijar roku 2448. Chętnie podałabym datę dzienną według kalendarza gregoriańskiego, ale mam wątpliwości, jak zastosować wytyczne zawarte w bulli „Inter gravissimas” dla tak zamierzchłej przeszłości. Zadowólmy się więc rokiem 1313 przed erą chrześcijańską. 30 dni wcześniej Izraelici wyszli z Egiptu i właśnie skończył im się zapas macy. Są na pustyni, więc widmo głodu przybiera realne kształty. Zwracają się do Mojżesza i Aarona tymi słowy: „Gdybyśmy téż pomarli byli z ręki Wiekuistego w ziemi Micraim, gdyśmy bywało siadali przy garnku mięsa, gdyśmy jadali chléb do syta! Boście wszak wywiedli nas na tę puszczę, aby zamorzyć cały ten tłum głodem!” (Wj 16, 3; Cylkow). Trudno uwierzyć, że niewolnicy w państwie faraona jadali mięso bądź nawet „chléb do syta”, ale obywa się bez polemiki. Wiekuisty reaguje na bieżącą potrzebę: na obóz spadają przepiórki i najbliższa wieczerza składa się z pieczystego. Pada też zapowiedź kolejnych posiłków: „Oto spuszczę wam deszczem chléb z nieba, i będzie wychodził lud, a zbierał potrzebę dzienną każdego dnia, abym go doświadczył: czy postąpi wedle nauki Mojej, czy nie” (kolejny wers). Z manną wiążą się pewne ograniczenia: „Niechaj nikt nie zostawia z tego do rana!” – poucza Mojżesz (wers 19). Ci, którzy ignorują jego polecenie, znajdują rano robactwo i zgniliznę.

Potomkom tych, którzy w czasie wojny nie byli pewni, kiedy i jak uda im się zjeść kolejny posiłek, nie trzeba tłumaczyć, jakie to było wyzwanie. Co najmniej ostatnich 86 lat (na podstawie wieku Miriam, która była 6 lat starsza od Mojżesza i otrzymała swoje imię ze względu na gorycz niewoli [ mar – hebr. gorzki], oraz wieku Mojżesza, Wj 7, 7) z 210 lat zamieszkiwania na egipskiej ziemi Dzieci Izraela spędziły w niewoli naznaczonej głodem, niedostatkiem i wieczną niepewnością jutra. To bez wątpienia odbiło się na ich psychice. Teraz co wieczór kładą się ze świadomością, że lodówka jest pusta. Po przebudzeniu, niezmiennie przez co najmniej 40 lat (zob. Joz 5, 12), czeka na nich świeża porcja manny. Dzień za dniem uczą się ufać Najwyższemu.

Interesujący wydaje mi się równy przydział manny bez względu na płeć, wiek i charakter wykonywanej pracy. „Zbierajcie z niego każdy w miarę zapotrzebowania swojego, po omerze na głowę” (Wj 16, 16), czyli w przeliczeniu na znane nam jednostki ok. 1220 g. Nie chodzi raczej o to, że „żołądki [są] jednakowe” i wszystkich trzeba dopasować do modelu dziennego zapotrzebowania na 2000 kcal. Widocznie manna stanowi też pokarm dla duszy, a potrzeby duchowe są uniwersalne. „Nie samym chlebem żyje człowiek, ale i przez każde wyrzeczenie ust Wiekuistego” (Pwt 8, 3). Dyscyplina wypracowana przez spożywanie manny miała nam to dobitnie uświadomić.©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Jest rabinką. Absolwentka Wydziału Hebraistyki UW, uczyła hebrajskiego m. in. na UW, w WLH im. J. Kuronia i na UMCS-ie w Lublinie, a obecnie w warszawskim Liceum im. Zuzanny Ginczanki. Wydała 2 książki: polsko-hebrajski modlitewnik dla dzieci oraz wzbogacony… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 33/2023

W druku ukazał się pod tytułem: Próba głodu