Pieśń Anny

Anna – żona Elkany, gorzka na swej duszy, jak powiada Biblia, modliła się do Pana, mówiąc cicho do siebie: „Panie zastępów”.

28.05.2017

Czyta się kilka minut

Dlaczego użyła takiego określenia? Rzekła: „O Panie świata, Ty stworzyłeś dwa rodzaje zastępów. Jeden to istoty niebiańskie, które się nie rozmnażają i nie umierają, a ziemskie rozmnażają się i umierają. Jeśli jestem istotą ziemską, pozwól mi rodzić dzieci, a jeśli jestem istotą niebiańską, powinnam żyć wiecznie”. Takie słowa przypisał prorokini Annie rabi Jose z Galilei.

Matka Samuela była pierwszą, która posłużyła się określeniem „Pan zastępów”. Nim te słowa wypowiedziała, dodała jeszcze od siebie: „Ty stworzyłeś tyle istot, przecież możesz stworzyć jeszcze jedną, mego syna”. Obiecała Bogu, że ostrze nigdy nie dotknie jego policzków i głowy. Samuel miał być nazarejczykiem. Syna ofiarowała na służbę Bogu. Sędzia i kapłan Eli orzekł, że Pan spełni jej prośbę. I Anna wróciła do domu. Poznała swego męża raz jeszcze i w czasie właściwym urodziła syna.

Samuela karmiła piersią przez 22 miesiące, a po tym czasie wraz z mężem przywiodła syna przed oblicze kapłana. Powiedziała: „Oddaję go Bogu na zawsze”. Co to znaczy „na zawsze?”. Dla Lewitów, z których wywodził się Elkana, to 50 lat życia (tak naucza Raszi, któremu wierzyć zawsze trzeba). 50 dni dzieli święto Pesach od święta Szawuot, w 50. roku niewolnicy zostają wyzwoleni, a długi darowane wedle prawa Mojżesza. Wynika z tego, że prorok żył lat 52. Urodził się w roku 1100. Łatwo obliczyć prawdopodobną datę śmierci. Z czego dalej wnosi Raszi, że Samuel rządził Izraelem przez 13 lat. Odszedł na cztery miesiące przed śmiercią króla Saula. Samuel, jeszcze dzieciak, znalazł się pod opieką kapłana, a ten nie miał prawa karać chłopca. Nie mógł narażać jego życia.

I zaśpiewała Anna pieśń, która jest niczym psalm. Podobny tym, jakie układał Elkana. Uchodził za dalekiego potomka okropnego Koracha. Był Lewitą. Swoim życiem chciał odkupić błędy swego przodka demagoga, którego połknęła ziemia. A czynił to grając na muzycznych instrumentach i układając psalmy, które obok psalmów Dawida weszły do kanonu pieśni i modlitw Izraela. A wiemy o pokrewieństwie Koracha i Elkany stąd, że ten fragment Proroków jest czytany w synagodze razem z opowieścią o Korachu.

Anna otrzymała również dar układania wierszy. Oto ona dziękuje Bogu za dar, jaki otrzymała. „Rozweseliło się serce moje w Panu, wywyższon jest róg mój w Panu” (Sam 2, 1). Teraz jest matką i czeka na kolejne dzieci. Na troje synów i dwie córki. Jest to bodaj jeden z wyjątkowych psalmów. Ten wiersz jest wyrazem chwały Boga, ale i zapowiedzią czasów, które nadejdą. Mówi o królestwie, które nastanie. Uczy Anna, że biedacy będą wywyższeni, a z gnoju Pan podniesie żebraka. Matka Samuela staje się w tym momencie kimś, kogo chyba w sobie wcześniej nie przeczuwała. Staje się prorokinią. Jej gorycz zamienia się w siłę.

Zwraca się do Boga ludzkich dusz, do Boga zbawienia „jud hej waw hej”, którego imienia prawowiernym żydom wymawiać nie wolno. Pieśń Anny jest wzorem modlitwy. Dlatego czyta się ją w każdy Nowy Rok. Bo co rok uczyć się trzeba od nowa, czym jest modlitwa. ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
(1951-2023) Socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł. Dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. W 2013 r. otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera w kategorii „Pisarstwo religijne lub filozoficzne” za całokształt twórczości. Autor wielu książek, m… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 23/2017