Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Stany Zjednoczone: przeprosiny i odszkodowania
Fala skandali związanych z wykorzystywaniem seksualnym nieletnich wezbrała w USA w 2002 r., gdy wyszło na jaw, że dwóch podejrzanych o pedofilię księży diecezji bostońskiej było pod ochroną Kościoła. Pod presją oskarżeń z funkcji arcybiskupa Bostonu zrezygnował Bernard Law. Rok później archidiecezja zgodziła się wypłacić 85 mln dolarów, aby wycofać z sądów ponad pół tysiąca pozwów przeciw księżom i zakonnikom złożonych przez ofiary molestowania. Przygotowane na zlecenie amerykańskiego Kościoła w 2004 r. studium nadużyć ujawniło, że w ciągu ostatniego półwiecza ponad 4 tys. tamtejszych księży było oskarżonych o nadużycia seksualne, a liczba poszkodowanych wyniosła 10 667 osób. Prawie połowa z nich padła ofiarą wielokrotnego molestowania.
Jesienią 2002 r. amerykańscy biskupi przyjęli zatwierdzony przez Stolicę Apostolską dokument dotyczący norm postępowania ws. zarzutów seksualnego wykorzystywania nieletnich przez duchownych, w którym zadeklarowali współpracę z władzami cywilnymi i rodzinami ofiar. Wśród wprowadzonych zasad jest m.in. wymóg zawieszenia sprawowania funkcji kościelnej księży, wobec których toczy się dochodzenie, a nawet wykluczania osób uznanych za winnych takich czynów ze stanu duchownego, „jeśli będzie to uzasadnione konkretnym przypadkiem”. Żaden ksiądz czy duchowny, który dopuścił się wykorzystywania seksualnego nieletnich, nie może być przeniesiony do innej diecezji lub prowincji zakonnej. Przyjęte 10 lat temu przez amerykańskich biskupów zasady uważa się za wzorcowe w przypadkach pedofilii w Kościele.
Irlandia: oskarżeni pozostali anonimowi
W maju 2009 r. w Dublinie opublikowano raport – efekt dziewięcioletniego śledztwa obejmującego okres 60 lat, które prowadziła specjalna komisja ws. wykorzystywania seksualnego nieletnich przez księży. Potwierdzono w nim, że ponad 2 tys. osób, w większości b. wychowanków szkół i ośrodków prowadzonych przez Kościół, było w tym okresie ofiarami wykorzystywania seksualnego. Pięciotomowy raport wskazywał, że kościelni hierarchowie wiedzieli o biciu uczniów oraz pomagali oskarżonym księżom unikać prawnej odpowiedzialności.
Raport, który wstrząsnął „Zieloną Wyspą”, nie stał się podstawą procesów sądowych m.in. dlatego, że Kongregacja Braci w Chrystusie (która prowadziła wiele z opisanych w raporcie ośrodków) wywalczyła sądowy nakaz, by dane wszystkich księży i zakonników, których dotyczyły zarzuty, pozostały nieujawnione. W tym samym roku opublikowano kolejny raport, który uznał czterech arcybiskupów Dublina winnymi przymykania oczu na przypadki molestowania seksualnego nieletnich w latach 1975-2004.
Niemcy: okrągły stół
Od początku 2010 r. oskarżenia o udział ludzi Kościoła w molestowaniu seksualnym nieletnich pojawiły się w 18 z 27 niemieckich diecezji Kościoła katolickiego. Ponad 300 osób twierdzi, że padło ofiarami takich przestępstw – wśród nich są b. uczniowie jednej ze szkół jezuickich, trzech szkół katolickich w Bawarii oraz b. członkowie chłopięcego chóru katedralnego z Ratyzbony, którego dyrygentem przez 30 lat był brat Benedykta XVI (zapewnił on, że nie wiedział o nadużyciach, i poprosił ofiary molestowania o wybaczenie).
W odpowiedzi na zarzuty niemiecki rząd powołał specjalny komitet ekspertów do zbadania przypadków molestowania seksualnego, złożony z polityków, naukowców, przedstawicieli Kościoła oraz stowarzyszeń poszkodowanych. W marcu 2011 r. Konferencja Biskupów Niemiec postanowiła rozpocząć wypłacanie odszkodowań ofiarom wykorzystywania seksualnego nieletnich przez księży i świeckich pracowników Kościoła. Kwota odszkodowania wynosi zwykle 5 tys. euro. Niemiecki Kościół przeznaczył też pół miliona euro na fundusz, z którego będą finansowane projekty zapobiegające w przyszłości przypadkom wykorzystywania seksualnego.
