Kościół przeciwstawia się polowaniom na albinosów

14.04.2015

Czyta się kilka minut

Kadr z filmu "White Shadow". Fot: Courtesy Everett Collection/East News /
Kadr z filmu "White Shadow". Fot: Courtesy Everett Collection/East News /

Episkopat Malawi – kraju we Wschodniej Afryce – apeluje o powstrzymanie fali uprowadzeń i morderstw dokonywanych na albinosach dla celów magicznych.

„Konferencja episkopatu ze smutkiem i bólem zauważa, że niektórzy ludzie, tak Malawijczycy, jak i inni, wierzą, iż pewne części ciała albinosów ze względu na tę ich specyficzną cechę mają moc mistyczną i magiczną. Dzięki nim ktoś może stać się bogatym, albo na przykład być oczyszczonym z HIV i AIDS” – napisali biskupi w oświadczeniu, o którym poinformowało 13 kwietnia Radio Watykańskie. Episkopat Malawi z całą stanowczością stwierdza, że osoby dotknięte albinizmem, który ma swoje wyjaśnienie biologiczne, są takimi samymi ludźmi, jak inni oraz że dobrobyt jest owocem ciężkiej pracy, finansowej dyscypliny oraz odpowiedniego zarządzania i inwestowania dobrami, a nie magii.

Biskupi wyrazili też zaniepokojenie milczeniem i bezczynnością wobec prześladowań albinosów wielu polityków i instytucji. „Wzywamy rząd i kompetentne w tej sprawie ministerstwa, związki wyznaniowe, organizacje społeczne i obywatelskie, podstawowe wspólnoty i lokalnych liderów do podjęcia różnorakich działań, by zatrzymać to poważne zagrożenie publiczne i wziąć w obronę los naszych braci i sióstr albinosów” – czytamy w oświadczeniu episkopatu.

Problem porwań i zabójstw albinosów dotyczy przede wszystkim Tanzanii i narasta od kilkunastu lat. Według ONZ w tym kraju od 2000 roku zabitych zostało ponad 70 albinosów, ale skala ofiar jest najprawdopodobniej znacznie wyższa. Od połowy stycznia rząd Tanzanii prowadzi operację mającą zahamować makabryczny proceder. W jej wyniku aresztowano już ponad 200 szamanów i czarowników nie mających licencji. Kampania podjęta została po głośnym uprowadzeniu 4-letniej albinoski, której dotychczas nie odnaleziono –  w wyniku śledztwa aresztowano 15 osób, w tym ojca dziewczynki i dwóch wujków (albinizm dzieci często nie jest akceptowany przez samych rodziców, którzy wierzą, że w ten sposób rodzina dotknięta zostaje przekleństwem).

Podczas gdy dawniej niebezpieczeństwo groziło głównie starszym kobietom-albinoskom, które były niekiedy zabijane jako czarownice, obecnie prześladowani są wszyscy albinosi. Łączone jest to z pojawieniem się nowego typu szamanów tworzących profesjonalne siatki, oskarżanych przez tradycyjnych czarowników o pseudoszamanizm. Przypuszcza się, że to zwłaszcza oni podsycają wśród ubogiej wiejskiej społeczności zabobonne wierzenia o magicznych właściwościach różnych części ciała albinosów. Włosy, ręce, nogi, skóra, oczy, genitalia i krew albinosów używana jest do obrzędów magicznych i wyrobu amuletów oraz eliksirów. Stopy albinosów mają przynosić dobrobyt, włosy wplecione w sieci rybackie mają zapewniać dobre połowy. Makabryczne zabobonne wierzenia oraz „popyt” na zabójstwa albinosów rozprzestrzeniają się na dużych obszarach Afryki: prześladowania albinosów notowano już w Kenii, Demokratycznej Republice Konga, Burundi, Ghanie i Suazi, a obecnie w Malawi.    

Albinizm to choroba genetyczna wywołana brakiem pigmentu w skórze, włosach i tęczówce oka. Skóra albinosów nie wy­twa­rza me­la­ni­ny, dla­te­go są oni nie­zwy­kle po­dat­ni na opa­rze­nia sło­necz­ne. Czę­sto nie­do­wi­dzą. Gen albinizmu jest recesywny – jego nosiciele nie musza być albinosami, ujawnia się, gdy oboje rodzice są nosicielami. Na świecie średnio 1 osoba na 15 tysięcy cierpi na pewien rodzaj albinizmu. Są jednak populacje, w których częstotliwość choroby jest o wiele większa. Szacuje się, że w np. w niektórych rejonach Tanzanii albinosami jest jedna osoba na 1400 mieszkańców. W kraju tym oficjalnie zarejestrowanych jest 8 tysięcy albinosów. Jednak jak twierdzi Tanzańskie Stowarzyszenie Albinosów, może ich być ponad 100 tysięcy.

W sierpniu 2012 r. list od albinosów mieszkających w Demokratycznej Republice Konga otrzymał Benedykt XVI. Opowiedzieli w nim o trudnych warunkach, w jakich zmuszeni są żyć. Przypomnieli, że ich marginalizacja i niesprawiedliwe traktowanie wynika z przesądów i prosili, by papież upomniał się o ich prawa wobec rządów afrykańskich państw. Z kolei w lipcu 2014 r. Franciszek wsparł międzynarodową akcję na rzecz albinoskich dzieci, użyczając swego głosu do nagrania społecznego audiobooka o wymownym tytule „Białe widma” ujawniającego dramatyczne warunki życia albinosów. Papież m.in. czyta słowa: „Bóg jest w każdym człowieku. Jeśli obrażamy jakąkolwiek istotę ludzką, obrażamy samego Boga”. Stanowią one fragment opowiadania o losach małej afrykańskiej albinoski, która mimo swej białej skóry szuka przyjaźni i miłości, nie godząc się na społeczne odrzucenie. Akcję zorganizowała m.in. organizacja Lekarze w Afryce.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Kierownik działu Wiara w „Tygodniku Powszechnym”. Ur. 1966 r., absolwent Wydziału Mechanicznego AGH, studiował filozofię na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i teologię w Kolegium Filozoficzno-Teologicznym Dominikanów. Opracowanymi razem z… więcej