Donald Trump zmiażdżył przeciwników: po zliczeniu 95 proc. głosów polityk może liczyć w Iowa na 51 proc. poparcia, zaś jego rywale – gubernator Florydy Ron DeSantis i była ambasadorka USA przy ONZ Nikki Haley – odpowiednio na 21 proc. i 19 proc. Trzeci kandydat, przedsiębiorca i założyciel firmy biotechnologicznej Vivek Ramaswamy, wycofał się tej nocy z wyścigu i poparł kampanię Donalda Trumpa.
Podczas inauguracji wyścigu o nominację partyjną były prezydent USA po raz kolejny zapisał się na kartach historii. W Iowa uzyskał najlepszy wynik w dziejach republikańskich prawyborów w tym rolniczym stanie: do tej pory rekordzistą był Bob Dole, który w 1988 roku zdobył 12,8 pkt proc. przewagi nad rywalami. Trump tymczasem cieszy się dwuipółkrotnie wyższą przewagą, choć był dwa razy postawiony w stan oskarżenia w ramach procedury impeachmentu, nawoływał do pamiętnego szturmu na Kapitol 6… i ciąży na nim 91 zarzutów karnych. Jedno z postępowań dotyczy próby odkręcenia wyników wyborów prezydenckich w 2020 roku.
Prawybory w Iowa pokazały, że Donald Trump ma wciąż silną pozycję wśród kluczowego republikańskiego elektoratu. Jak wynika z badania entrance poll, polityk zyskał duże poparcie zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn, wśród konserwatywnych i umiarkowanych wyborców, a nawet tych z wyższym wykształceniem. Niemal dwie trzecie uczestników głosowania w Iowa zadeklarowało – w ślad za kłamstwami Trumpa – że Joe Biden nie jest prawowitym zwycięzcą wyborów prezydenckich w 2020 roku. Ponad 60 proc. zadeklarowało zaś, że Trump powinien kontynuować walkę o Biały Dom, nawet jeśli zostanie skazany w jednym z czterech toczących się wobec niego postępowań karnych.
Miażdżące zwycięstwo w Iowa tylko wzmocni retorykę Trumpa, przekonującego, że jest zdecydowanym faworytem i wyścig o nominację partyjną ma już w kieszeni. W pierwszym partyjnym starciu zawiodła jego największa rywalka Nikki Haley. Pomimo obiecujących przedwyborczych sondaży ostatecznie ma ona wylądować na trzecim miejscu za Ronem DeSantisem, któremu poszło lepiej niż się spodziewano. Taki obrót sprawy studzi nadzieje konserwatywnych antytrumpowców, którzy liczyli, że bardzo dobry wynik Haley w Iowa napędzi jej kampanię w New Hampshire, gdzie 23 stycznia dojdzie do kolejnego prawyborczego starcia. Donald Trump prowadzi tam w sondażach, ale z kilkukrotnie mniejszą przewagą niż w białym, rolniczym Iowa, gdzie nie ma silnego centrowego elektoratu.
Choć w skali całego kraju były prezydent USA cieszy się dziś poparciem aż 69 proc. republikańskich wyborców, jego rywale – Haley i DeSantis – deklarują dalszy udział w wyścigu o nominację.
Ale kampanie Donalda Trumpa i ubiegającego o reelekcję Joe Bidena już szykują się na listopadowe starcie w prezydenckim wyścigu. Podczas zwycięskiego przemówienia w Des Moines w Iowa Trump przeszedł do ataku na Demokratę, nazywając go „najgorszym prezydentem w historii USA”, który niszczy Amerykę i świat. Sztab Bidena wykorzystał zaś prawyborcze zwycięstwo rywala do podkręcania własnej kampanii: „Donald Trump jest oficjalnie faworytem w wyścigu o nominację Partii Republikańskiej i zrobimy wszystko, by go pokonać. Nie możemy dopuścić do tego, by to on lub inny ekstremista z jego obozu zagrażał naszej demokracji” – napisano w e-mailu apelującym o wsparcie finansowe dla kampanii Joe Bidena.
Nie ma co ukrywać, że dla Demokraty posiadanie Trumpa za rywala byłoby najlepszym prezentem: mający rekordowo niskie poparcie przywódca USA mógłby bowiem uczynić z wyborów referendum przeciwko Trumpowi. Tak było w 2020 roku i dwa lata później, gdy rozegrał się ważny bój o Kongres (m.in. dzięki antytrumpowskiej retoryce Demokraci utrzymali większość w Senacie). Na plus Bidena działa także coraz ostrzejsza retoryka Donalda Trumpa, który m.in. sugeruje, że w przypadku wygranej nie cofnąłby się przed użyciem FBI i Departamentu Sprawiedliwości do zemsty na swoich wrogach politycznych. Podczas niedzielnego wiecu w Indianoli w Iowa polityk zagrzewał wyborców do głosowania, przekonując, że ich w rękach leży zwycięstwo nad wszelkiej maści „kłamcami, złodziejami, zboczeńcami i oszustami”. Polityk – podobnie jak inni kandydaci – mobilizował mieszkańców Iowa, by nie odpuścili sobie głosowania ze względu na rekordowe mrozy.
Tegoroczne prawybory Partii Republikańskiej są nietypowe także z innego powodu: Trump idzie pewnym krokiem po nominację, choć 2 spośród 50 amerykańskich stanów – Colorado i Maine – wykluczyły go z wyścigu o nominację (to w związku z rolą, jaką odegrał przed szturmem na Kapitol). O tym, czy polityk ostatecznie zostanie wykreślony z list wyborczych w tych stanach, zdecydować ma Sąd Najwyższy USA. Wokół byłego prezydenta piętrzą się także inne problemy prawne. Jak donosi amerykańska prasa, tuż po starciu w Iowa Trump prawdopodobnie pojawi się dziś w nowojorskim sądzie, gdzie rusza kolejny proces cywilny wytoczony mu przez pisarkę E. Jean Carroll. Kobieta już raz z nim wygrała: w maju ub.r. ława przysięgłych uznała go winnym napaści seksualnej, za co miał zapłacić 5 mln dolarów odszkodowania. Jeśli Trump rzeczywiście pojawi się we wtorek w sądzie, to będzie postawiona na głowie prawyborcza sekwencja wydarzeń.
Autorka jest dziennikarką „Press”.
Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Masz konto? Zaloguj się
365 zł 95 zł taniej (od oferty "10/10" na rok)
