Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Wówczas, zapewne, hasło „epoka brązu” budzi u Państwa skojarzenia z Biskupinem. Tymczasem gdy powstaje ten znamienity gród, na Bliskim Wschodzie epoka brązu jest już od niemal 500 lat wspomnieniem. Na przełomie XIII i XII wieku przed erą chrześcijańską – pod koniec tej epoki na owym terenie – Lewant i inne kraje śródziemnomorskie nawiedzają wieloletnie plagi suszy, niechybnie kończące się głodem. Egipt, w którym regularnie wylewający Nil zapewnia obfite plony, znajduje się w zupełnie innej sytuacji niż kraje zależne od opadów deszczu.
Wedle Biblii w sennych wizjach faraona pojawiają się krowy tłuste i chude oraz takież kłosy zboża. Te sny potrafi zinterpretować Józef: dla Egiptu nadejdzie wpierw siedem lat z obfitymi zbiorami, po czym los się odmieni. Władca porucza młodemu Hebrajczykowi zadbanie o aprowizację kraju w trudnym okresie i udziela mu szerokich plenipotencji: „Ty będziesz nad domem moim, a podług słowa twojego rządzić się będzie cały lud mój; tylko tronem wyższym będę od ciebie” (Rdz 41, 40; Cylkow). Młodzian wspaniale wywiązuje się z powierzonego zadania i wkrótce Egipt staje się spichrzem dla olbrzymiego regionu: „ze wszystkich krajów przybywali do Micraim, aby zakupować zboże u Josefa; gdyż wzmagał się głód na całej ziemi” (wers 57). Księga Rodzaju o tym nie wspomina, ale już Stela Merenptaha czy inskrypcja w Medinet Habu tak: zasoby Egiptu stają się obiektem pożądania dla bezskutecznie próbujących szczęścia kolejnych grup najeźdźców.
Czytamy, że drugi po faraonie – Józef – sprzedaje nadwyżki zboża i wzmacnia potęgę ekonomiczną Egiptu. Czy w tym kraju było kiedykolwiek możliwe, by wezyrem został cudzoziemiec? Tak, zwłaszcza wtedy, gdy na tron wstępowało dziecko (por. Rdz 45, 8). Za Setiego II jednym z dworzan jest pochodzący z „północy” (Kanaanu?) niejaki Bej. Po śmierci tego faraona tron obejmuje – wspierany przez Beja – niepełnoletni Siptach, panujący w latach 1197-1191 przed erą chrześcijańską. Zarówno Józef jak i Bej przyjmują egipskie imiona, obaj są związani z Heliopolis [hebr. On] (zob. Rdz 41, 45). Czyżby…? Zapewne ucieszą się ci, którym konieczne jest do szczęścia pozabiblijne potwierdzenie, że protoplaści Ludu Izraela byli postaciami historycznymi lub ci, którzy nigdy w to nie wątpili. Ci zaś, dla których ważniejsze są idee i wartości, które te osoby wnoszą do naszego życia, być może westchną, że w obliczu wiszącego nad nami totalnego kryzysu bardzo przydałby nam się „mąż rozsądny i mądry” (zob. Rdz 31, 43) – taki jak Józef.
