Tajemnica Niepokalanego Poczęcia

Kościół próbuje w liturgii czytać ten przywilej Maryi fragmentem pięknego hymnu św. Pawła z Listu do Efezjan: „W Nim [w Chrystusie] wybrał nas przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem. W miłości przeznaczył nas dla siebie” (Ef 1, 4-5). „Święci i nieskalani” – św. Hieronim tłumaczy jako: „sancti et immaculati”, czyli „święci i niepokalani”.

Piękny hymn próbuje pójść dalej niż samo tylko stwierdzenie faktu – próbuje również przeniknąć wewnętrzną logikę Bożego daru. By ją jednak rozczytać, trzeba wpierw zmierzyć się z… kropką. Otóż, w bardzo wielu wydaniach Pisma Świętego (z „Biblią Jerozolimską” włącznie) postawiona jest ona w innym miejscu, niż tego chce przekład z naszego lekcjonarza. Również w Wulgacie, gdzie czytamy: „elegit nos… ut essemus sancti et immaculati in cospectu eius in caritate – „wybrał nas…, abyśmy byli święci i niepokalani przed jego obliczem w miłości” – i tu kropka. A dalej następne zdanie od dużej litery: „Przeznaczył nas dla siebie…”.

Właśnie tak: świętym i niepokalanym staje się człowiek w miłości! Odwieczny (jeszcze „sprzed założenia świata”) zamysł Boga w odniesieniu do człowieka polega na wybraniu do relacji miłości. To w niej człowiek się uświęca i osiąga zadaną sobie doskonałość. Doskonałość, świętość, niepokalaność rozwija się w człowieku nie w odniesieniu do jakiegoś abstrakcyjnego wzorca czy ideału; tym bardziej nie w odniesieniu do jakiegoś zbioru praw i przepisów. W bezpiecznej i skupionej na sobie samotności. Doskonałości nie osiąga się na drodze zawziętej „auto-puryfikacji”, lecz w spotkaniu osób (Osób!).

Niepokalane Poczęcie Maryi też jest wpisane w taką logikę. Jest przywilejem wpisanym w Jej relację do Boga. Tak o nim mówi – zbierając całą tradycję – Katechizm Kościoła Katolickiego: „Aby być Matką Zbawiciela, została obdarzona przez Boga godnymi tak wielkiego zadania darami… – została odkupiona od chwili swojego poczęcia”. A więc Maryja jest niepokalana ze względu na relację z Jezusem. Jej świętość i niepokalaność nie ma w żadnej mierze charakteru wsobnego. Jest doskonała, by Go począć i rodzić. 

Nie należy przy tym uciekać od liczby mnogiej, w jakiej św. Paweł zapisuje swój hymn: „wybrał nas…, abyśmy byli niepokalani…”. Boże wybranie dotyczy nas wszystkich. Każdy z nas ma prawo patrzeć na Maryję Niepokalaną jako osobowy punkt odniesienia – wzór dany i zadany każdemu z uczniów Pana. Aż po świętość z racji na rodzenie Jezusa. Do takiego myślenia ośmielają nas słowa Pana: „Moją matką i moimi braćmi są ci, którzy słuchają Słowa Bożego i czynią je” (Łk 8). Tak. Możemy rodzić Jezusa – dawać Mu życie – w procesie ewangelizacji. Do tego jednak wcześniej potrzebna jest zażyła relacja miłości z Nim i z braćmi. Tylko ona uświęca i tylko pośrodku tej – przemieniającej mnie – relacji mogę Go ostatecznie przyjąć i przekazać innym.