Od dawna powtarzam, że książki są niekiedy znacznie mądrzejsze od poglądów ich autorów, a w szczególności – że od poglądów ich autora mądrzejsze są książki Jarosława Marka Rymkiewicza. Jego wypowiedzi w wywiadach i publicystyce, w których o lepsze walczą propaganda z urojeniami, są regularnie podważane przez to, co stoi w książkach. Gdyby przyjąć jego metafizyczną narrację, można by stwierdzić, że oto duch historii zakrada się po nocy i zaminowuje mu akapity, wrzuca bomby w rozdziały jak anarchista carowi do karety, że to głos ziemi, narodu czy czego tam jeszcze całą robotę mu psuje, rozsadza od środka, nicuje.

Walka wieczysta

Nie inaczej jest z „Reytanem. Upadkiem Polski”, pisanym w posmoleńskim uniesieniu w latach 2011 i 2013 – gdybym przeczytał go już wówczas, najaktualniejsza (i pod pewnymi względami najciekawsza) warstwa tej książki zupełnie by mi umknęła....