Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Najpierw wydawało mi się, że wydarzenie to nie potrzebuje uzasadnienia: wystarczyłoby za nie kilka zdjęć dokumentujących pożar łódzkiej katedry 11 maja 1971 r. Pół roku wcześniej katedra była gospodynią złotego jubileuszu łódzkiej diecezji; to on zapewne zmotywował do podjęcia prac renowacyjnych. W ich trakcie wybuchł pożar, a gaszenie utrudniały rusztowania.
Łódzki biskup Józef Rozwadowski stwierdził, że zaangażowanie i jedność ludzi, zrodzone tym dramatem, swoim zakresem i głębią daleko przerosły te, które pokazało 50-lecie łódzkiego Kościoła. Ból i dramat przełamały granice, których nie była w stanie przekroczyć atmosfera święta. Zdumienie biskupa odkrywa piękny horyzont nadziei: oto ludzie, którzy nie mają powodów lub nie chcą, może nawet nie mogą z nami świętować – zapewne staną przy nas w momencie „głodu, ognia i wojny”. Tak będzie – ufamy – również z nami. Biada nam, gdy nie potrafimy być przy ludziach doświadczonych złem tylko dlatego, że na co dzień inaczej definiujemy dobro.
Właściwie tutaj powinienem skończyć, ale... W związku z koncertem usłyszałem dwa pytania. Pierwsze: skąd pewność, że „to”, co zostanie odbudowane, będzie katedrą, miejscem świętym, a nie „jedynie” muzeum? Miejscem celebracji wiary, a nie jedynie tak czy inaczej pojętych wartości humanistycznych? Drugie: po co dalej zbierać, skoro znane są deklaracje o już zebranej sumie ponad miliarda euro? Czy nie ma pilniejszych potrzeb?
Szkicowanie odpowiedzi chciałbym zacząć od przywołania świadectwa... „Kroniki” Wincentego Kadłubka. To pierwszy znany Polak, który zdobył, używając naszych kategorii, wykształcenie wyższe. Studiował w Paryżu. Ta formacja stała się fundamentem, na którym wyrósł polski wiek XIII: czas pogłębionej ewangelizacji, owocującej gronem świętych (Jacek i Bronisława, Salomea, Kinga, Jolanta, Sadok, Prandota). Przejrzyjmy jego dzieło, a poznamy źródła jego myśli. Jest w „Kronice” cytowana Biblia, to oczywiste. Jest Ambroży, obficiej od niego Augustyn, jest jeszcze Hieronim i Leon Wielki. No i Gracjan z Bolonii, ale o wiele częściej cesarz Justynian. A dalej: Cyceron, Horacy, Owidiusz, Seneka, Wergiliusz. Wiele można z tego źródła wyczytać, tylko nie opozycję między wiarą a kulturą – owszem: pogańską, która w ukształtowanej w Paryżu myśli Kadłubka znalazła syntezę z Objawieniem.
Żyjący w tym samym czasie św. Franciszek zapytany, dlaczego ratuje od zniszczenia pisma pogan, w których nie ma imienia Pańskiego, odpowiedział: „Bo są tam litery, z których składa się najprzewielebniejsze imię Pana Boga. Dobro, które tam jest, nie należy do pogan, ani do jakichś ludzi, ale do samego Boga, którego jest wszelkie dobro”.
Jak daleko jesteśmy od tamtego myślenia? Może zadanie (owe konieczne potrzeby), które przed nami stoi, dotyczy odbudowy nie tylko katedry Notre Dame? Ile rzeczy, spraw, postaw, wartości mamy do odbudowania w sobie? Każdy z nas osobiście i my jako Kościół? Właśnie dlatego także ten koncert. I ta zbiórka. ©
