O modzie. Felieton Stanisława Mancewicza

Do tej sprawy warto na chwilę wrócić, zanim ona wróci do nas. Pod koniec marca rząd tutejszy dyskretnym komunikatem ministra zdrowia zakończył pandemię. Co za długo, to niezdrowo.

Wiele się namyślano w Polsce nad stosunkiem ogółu do obostrzeń (co za wstrętne słowo) i przypomnieć tu warto o zmieniającym ów namysł w zdefiniowaną rzeczywistość odkryciu polskiego genu sprzeciwu. Gen ten – jak wiadomo – uniemożliwia podporządkowanie się regulaminom. Dużośmy się śmiali z tych bredni i ich autora, ale, jak mówi staropolska mądrość, ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. Rzec więc wypada, że nasz ohydny śmiech zmienił się w jeszcze ohydniejszy grymas. Gen istnieje – ­dowodem jest choćby, rządowe właśnie, marcowe zniesienie obowiązku izolacji w przypadku zachorowania, ma to oczywiście schlebiać obywatelom z nadczynnością genu sprzeciwu. W ­wiosennym numerze „Galicyjskiej Gazety Lekarskiej” (jest to pismo Okręgowej Izby Lekarskiej w Krakowie) przeczytaliśmy, że jesteśmy jedynym takim krajem w świecie. Znowu więc – tu konieczne jest użycie języka niektórych polskich mediów opiniotwórczych – ponieśliśmy zwycięstwo, a osobność Polaków na planecie Ziemia została udowodniona po raz kolejny. Może jeszcze warto wtrącić, że najmniej zaszczepionych obywateli w Europie ma nie tylko Polska, ale też m.in. Ukraina. A zatem, co będzie w jesieni? Zobaczymy, ale, zdaje się, nie jest to temat do jakichkolwiek przemyśleń kogokolwiek. Gdy dodamy do tego informację, że Polska ­pozbywa się szczepionek i odmawia przyjmowania kolejnych ich partii, wypada poważnie zastanowić się nad zakupem trumny, choćby spekulacyjnym. To może być niezła inwestycja.

Choroby – ogólnie rzecz biorąc – to trudny temat na śmieszne teksty. Jak tu ponuro siedzimy, okazało się, że wiara w istnienie wirusów czy bakterii nie jest dana ogółowi raz na zawsze. Chciałoby się powiedzieć, że kiedyś, a było to jeszcze za koszmarnego komucha, ludzie mieli jakby większy dostęp do mikroskopów elektronowych i fachowego piśmiennictwa, i zdaje się bardziej uważali na lekcjach przyrody, a dziś jest inaczej. Świetny żart. Poważnie rzecz biorąc – temat jest ciekawy. Popatrzmy. Dawno temu – powiada się – dostęp do nauki był utrudniony. Wszelakie bariery, w tym oczywiście ekonomiczne, komplikowały kontakt bądź to z uniwersytetem, bądź z nieco mądrzejszym i wykształconym bliźnim. Wrażenie – pewnie złe – jest takie, że głupota ludzka nie rzucała się tak bardzo w oczy. Była, rzecz jasna, jakąś normą, ale żeby się nią chwalić czy ją demonstrować, na przykład przy kolacji u cioci, w parlamencie, w świątyni, w akademii nauk – to nie. Ludzie byli głupi dyskretniej – tak nam się wydaje. Zdarzało się, że głupiego ze świecą trzeba było szukać. Tak było. Głupota stała się jednak modna. Ta myśl – każdy to chyba przyzna – ma skrzydła.

Oto popatrzmy: dostęp dziś do człowieka głupiego jest absolutnie nieograniczony i jest to dostęp globalny. Być może dlatego, że głupota się szalenie zdemokratyzowała. Głupcy są wszędzie, w każdej warstwie społecznej, w każdym zawodzie, w każdym rządzie i w każdym uniwersytecie, głupek stoi na każdym rogu, każdej ulicy, choćby ulica ta miała za patrona wielkiego myśliciela. Za pomocą najgłupszej i najtańszej elektroniki możemy dotrzeć w ułamku sekundy do najgłupszego człowieka na dowolnym kontynencie, nawet na Antarktydzie, gdzie, jak wiadomo, ludzi jest mało, więc i głupków pewnie też niewielu. Ale to może być oczywiście złudzenie. No więc, dostępność głupoty jest tu i teraz powszechna. Ktoś powie, że mądrość takoż nie ma ograniczeń, a wybór z tego, co dostępne, jest wolny. Owszem. Ale to też jest ciekawe, że Homo, w ramach swego sapiens – rzecz jasna, w przenośni – wybiera mowę głupka będącego na podorędziu. Choćbyśmy zjedli tysiąc kotletów, to nie umiemy powiedzieć dlaczego.©