Niektórzy podjęli już taką decyzję: od lutego 2022 r. szczepienie przeciwko covid będzie obowiązkowe w Austrii i Niemczech. Za Odrą decyzję musi podjąć jeszcze Bundestag, ale to formalność, taka jest wola politycznej większości, a ekspertyzy prawne dopuszczają przymus państwa wobec obywatela. Natomiast aby już teraz złamać czwartą falę, w minionym tygodniu za Odrą wprowadzono de facto lockdown dla niezaszczepionych: w wielu sferach życia publicznego mogą uczestniczyć tylko osoby zaszczepione lub ozdrowieńcy (nie wystarczy już, jak miało to miejsce wcześniej, okazanie wyniku testu).

Wiedeń i Berlin idą więc tu najdalej. Ale choć inne kraje Europy nie zdecydowały się (jeszcze?) na podobny krok, w bardzo wielu – o ile już nie w większości – obowiązują dziś przepisy, które stawiają obywateli wobec de facto przymusu szczepienia, o ile chcą oni uczestniczyć w szeroko pojętym życiu zawodowym i społecznym. W języku niemieckim nazwano to „Regułą 2G”: jeśli chcesz żyć na co dzień bez drastycznych ograniczeń, musisz być szczepiony lub być ozdrowieńcem.

Przepis ten często idzie w parze z obowiązkiem szczepień wobec poszczególnych grup społecznych. Zróbmy krótki przegląd – on sam w sobie wiele mówi. We Włoszech od maja szczepienie jest obowiązkowe dla zawodów medycznych (opornych się zawiesza), a od października także dla pracowników opieki. We Francji od września obowiązek szczepień dotyczy 2,7 mln osób personelu medycznego i opiekuńczego (15 tys. opornych zawieszono bez wypłaty pensji). Na Łotwie – również nauczycieli i urzędników. W Belgii medycy muszą zaszczepić się do 1 kwietnia 2022 r.; opornym grozi odsunięcie. W Grecji obowiązek ten rozszerzono także na seniorów: kto ma powyżej 60 lat, a nie przyjmie do 16 stycznia co najmniej jednej dawki, będzie musiał płacić 100 euro grzywny za każdy miesiąc zwłoki. W minionym tygodniu także minister zdrowia Czech ogłosił, że obowiązek szczepień będzie dotyczyć seniorów powyżej 60 lat (oraz służby zdrowia, policji itd.). Listy zawodów, w przypadku których szczepienie jest obowiązkowe, są także w Wielkiej Brytanii, Słowenii, Danii, Rosji, na Węgrzech czy Ukrainie.

Do poniedziałku 6 grudnia w tym gronie nie było Polski.

Michał Bilewicz, psycholog społeczny: Emocje są rozchwiane, bo konflikt o szczepienia i obostrzenia toczymy na gruncie moralnym. W takim sporze trudno o subtelności.