Wybór sędziów TK poza jego kontrolą

Sytuacja nawet jak na skomplikowane postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym była powikłana.

18.01.2016

Czyta się kilka minut

W październiku poprzedni Sejm powołał pięciu sędziów TK („pierwszy” komplet pięciu uchwał). W listopadzie nowy Sejm uznał brak mocy prawnej tamtych uchwał („drugi” komplet). Na początku grudnia wybrano pięciu sędziów („trzeci” komplet). Posłowie zaskarżyli ostatnie dwa. Sąd konstytucyjny postępowanie umorzył.

Od początku wydawało się, że nie może zapaść inne orzeczenie, Trybunał nie może wszak badać aktów o charakterze nienormatywnym. O tym, co jest aktem normatywnym, decydują z jednej strony kryteria formalne, zdefiniowane w ustawie zasadniczej. Z tego punktu widzenia uchwały Sejmu dotyczące wyboru sędziów nie podlegają kontroli TK.

Z drugiej jednak strony istotna jest także treść aktu, czyli jego charakter generalny i abstrakcyjny. Tu też nie mogło być wątpliwości, że uchwały nie mają ani charakteru generalnego, ani charakteru abstrakcyjnego: zostały wydane w związku z tzw. kreacyjną funkcją Sejmu, w ramach której obsadza on niektóre urzędy.

Dziwić musi raczej to, że do w miarę oczywistego rozstrzygnięcia zgłoszono aż trzy zdania odrębne. Jeszcze jedna sprawa zasługuje na krytyczną ocenę. Orzeczenie formalne ma to do siebie, że tamuje drogę do merytorycznego rozpoznania sprawy. Tymczasem w uzasadnieniu Trybunał ustosunkował się merytorycznie do charakteru uchwał i trybu ich podjęcia, stwierdzając, że „drugi” komplet jest prawnie niewiążący, Sejm nie ma kompetencji do wydawania takich uchwał, a październikowy wybór sędziów jest ważny. Niezależnie od oceny trafności tego poglądu – zapatrywania te mają charakter merytorycznej wypowiedzi na temat znaczenia prawnego uchwał. A tego Trybunał nie powinien robić. ©

Autor jest prawnikiem, profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, adwokatem w Izbie Adwokackiej w Warszawie.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 04/2016