Pragnienie największe

O niepłodności należy mówić ostrożnie. Nieprzemyślanym słowem można zranić człowieka i tak już obolałego.

11.02.2019

Czyta się kilka minut

 /
/

Jak wielkie może być pragnienie własnego dziecka, nie jest w stanie pojąć ten, kto tego nie doświadczył. Siostra Barbara Chyrowicz, kierownik Katedry Etyki Szczegółowej KUL, napisała: „To naturalne pragnienie. I jakkolwiek świadomi jesteśmy tego, że biologiczne rodzicielstwo to nie wszystko, i wskazać można szereg przykładów, w których biologiczni rodzice nie przekazali dziecku niczego więcej prócz życia, a rodzice adopcyjni wszystko prócz życia, to nie może być to powodem do odrzucania wagi biologicznego rodzicielstwa”.

Temat niepłodności i jej leczenia jest więc delikatny i dlatego podjęcie go w formie rzeczowego raportu wydaje się jak najbardziej właściwe. Raport, wolny od moralnych ocen i etyczno-metafizycznych naświetleń, jest konfrontacją ze stanem rzeczy w obszarze życia niesłychanie ważnym dla ok. 600 tys. par. Rzeczowość informacji okazuje się bardziej wstrząsająca od ogólnikowych retorycznych wywodów moralistów i polityków. Dalego raporty są dobrym punktem wyjścia do każdej poważnej debaty.


CZYTAJ TAKŻE: 

SKĄD SIĘ NIE BIORĄ DZIECI: Pary mające kłopot z niepłodnością mają praktycznie tylko jedno wyjście: in vitro, przeważnie za prywatne pieniądze. Dobra edukacja pozwoliłaby wielu uniknąć tego przymusu – i towarzyszącego mu etycznego dylematu.

ROZMOWA Z DR. ALEKSANDRĄ DEMBIŃSKĄ, PSYCHOLOŻKĄ I BIOETYCZKĄ: Na etapie leczenia należy zadbać o siebie i swój związek. Nie porzucajmy tych obszarów życia, które przed staraniami o dziecko były dla nas ważne. Pomyślmy o pasjach, relacjach z ludźmi.


Co wynika z naszego raportu? Cytuję: „Działania systemowe w Polsce spowodowały nie tylko prywatyzację in vitro, ale wielu pacjentom ograniczyły dostęp do leczenia niepłodności sposobami innymi niż zapłodnienie pozaustrojowe”. Tekst Moniki Ochędowskiej wskazuje również na ignorancję w temacie płodności: „O płodności niewiele wiedzą nawet studenci kierunków medycznych”, a 90 proc. Polek diagnozuje się czerpiąc wiedzę od „doktora Google’a”.

Raport wskazuje także na niedocenienie roli psychologa, tak jeśli chodzi o związane z psychiką, stylem życia itd. przyczyny niepłodności, jak i w podejmowaniu decyzji o rozrodzie wspomaganym, świadomości „konsekwencji psychologicznych, jakie może nieść (...) szczególnie w przypadku dawstwa gamet i zarodków”.

I chociaż sporo miejsca poświęca sposobom leczenia niepłodności sposobami innymi niż zapłodnienie pozaustrojowe, któremu wyłącznie dedykowane są ośrodki komercyjne, to in vitro traktuje jako jeden ze sposobów zaradzania niepłodności. Taki jest stan rzeczy.

Stanowisko Kościoła w kwestii in vitro jest znane. O ile problem embrionów nadliczbowych, ich zagrożenia, selekcji, niszczenia jest – w kontekście nauki o godności ludzkiej przysługującej osobie od poczęcia do naturalnej śmierci – zrozumiały, najtrudniejsza do zrozumienia jest metafizyczna interpretacja aktu poczęcia. Wyrażająca stanowisko Kościoła instrukcja Kongregacji Nauki Wiary (z 1987 r.) „Donum vitae” ujmuje to tak: „zapłodnienie pozaustrojowe homologiczne [dotyczące małżeństwa] dokonuje się poza ciałem małżonków za pośrednictwem działania osób trzecich (...) Powierza więc życie i tożsamość embrionów w ręce władzy lekarzy i biologów oraz ustala panowanie nad pochodzeniem i przeznaczeniem osoby ludzkiej. Tego rodzaju relacja panowania sama w sobie sprzeciwia się godności i równości (...). Poczęcie w probówce jest wynikiem czynności technicznej, która kieruje zapłodnieniem; nie jest ono ani faktycznie uzyskane, ani pozytywnie chciane jako wyraz i owoc właściwego aktu małżeńskiego. (...) Zrodzenie osoby ludzkiej jest obiektywnie pozbawione swojej właściwej doskonałości, a mianowicie bycia zwieńczeniem i owocem aktu małżeńskiego, przez który małżonkowie mogą stać się współpracownikami Boga w przekazywaniu daru życia nowej osobie” (DV 5).

Dla człowieka niewierzącego wywód ten jest nie tylko trudny do przyjęcia, ale wręcz niepojęty. Spór o moralną ocenę wspomaganej prokreacji sięga samego rdzenia sporu o wizję świata, człowieka i o to, czy wiedza i technika mogą się kierować jedynie kryteriami skuteczności, i co one znaczą. ©℗

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
79,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Urodził się 25 lipca 1934 r. w Warszawie. Gdy miał osiemnaście lat, wstąpił do Zgromadzenia Księży Marianów. Po kilku latach otrzymał święcenia kapłańskie. Studiował filozofię na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Pracował z młodzieżą – był katechetą… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 7/2019