Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W tym roku na Copernicus Festival często powraca nazwisko Leibniza – niemiecki filozof jest istotnym punktem odniesienia szczególnie dla dyskusji o istocie piękna, ale i filozoficznych aspektach matematyki. Leibniz uważał, że świat jest czymś bardzo złożonym, ale pojmowalnym przez ludzki umysł – jego przekonanie bazuje na założeniu, że rzeczywistość działa wedle kilku prostych zasad. Zdaniem Gregory’ego Chaitina jest to jedna z definicji piękna w nauce i filozofii.
W czwartkowy wieczór amerykański matematyk wygłosi wykład zatytułowany „Beauty in physics, mathematics and biology”, w którym z dużą swadą starał się pokazać, na czym jego zdaniem polega piękno w naukach ścisłych i przyrodniczych. „Teoria jest piękna wtedy, gdy w prosty sposób tłumaczy skomplikowane rzeczy” – powiedział.
Istnieje żart, który mówi, że w pracach z zaawansowanej matematyki cyfry pojawiają się wyłącznie w celu numerowania stron. Gdy dochodzimy do takiego poziomu, matematyka przestaje przypominać to, co wszyscy pamiętamy ze szkoły, a zaczyna przybliżać się do filozofii i sztuki. Nie inaczej jest w przypadku działalności Chaitina, który uważa, że rozstrzygnięcie wielu fundamentalnych kwestii zasadza się przede wszystkim na wyborach estetycznych. Stąd wielkie marzenie o dążeniu do maksymalnej prostoty wszelkich wyjaśnień, któremu od wieków patronuje właśnie Leibniz. Jeśli, podobnie jak on, złożymy, że świat jest sensowną i logiczną strukturą, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby próbować poszukiwać reguł najprostszych i najbardziej podstawowych. Czy faktycznie da się ją odnaleźć? Odpowiedź na to pytanie wydaje się mniej istotne niż samo poszukiwanie. Projekt ten nie ogranicza się jedynie do matematyki – można go rozszerzyć także na fizykę czy nauki przyrodnicze. Istnieje na przykład dyscyplina zwana metabiologią, która próbuje analogicznej rzeczy w świecie przyrody.
To bardzo kusząca obietnica – tylko czy uda się ją kiedyś zrealizować?