Jej powaga miała coś z postawy Zygmunta Freuda. Nie uznawała łatwych wzruszeń. Wnikała w emocje badanych postaci z przejęciem, jak Antoni Czechow. Żadnych sentymentów. Nic dziwnego: obaj lekarze! Także ona była lekarzem dusz. Te uzdrowić może tylko prawda. A z nią nie ma żartów.

Ujawnienie

„Umarli szybko jadą”. W tych słowach ballady „Lenora” tkwi w zalążku, jak wiadomo, cały przyszły romantyzm. Gottfried August Bürger napisał ją w roku 1772. Z „Lenorą” – najpierw w wersji Mickiewiczowskiej „Ucieczki” – Maria Janion musiała się zetknąć już w czasach szkolnych, przed wojną, w Wilnie. A na studiach, gdy przyszło jej zająć się badaniami nad mniejszym romantyzmem krajowym, poznała zapewne przekłady Odyńca, Lacha Szyrmy, Kicińskiego…

Nie wiadomo jednak, kiedy dokładnie treść tej znanej powszechnie legendy mogła wywołać w niej przewrót wewnętrzny. Może z okazji...