Ornament i zbrodnia

Laureatem Literackiej Nagrody Nike 2020 został Radek Rak, autor powieści „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli”.

05.10.2020

Czyta się kilka minut

 / SŁAWOMIR KAMIŃSKI / AGENCJA GAZETA
/ SŁAWOMIR KAMIŃSKI / AGENCJA GAZETA

Rzecz to osobliwa: klechda osnuta – jak mówi sam autor – na żywej jeszcze w początkach lat 90. wśród mieszkańców podkrakowskich wsi legendzie galicyjskiego Robin Hooda. W tej skomponowanej szkatułkowo opowieści o chłopskiej rabacji postaci fantastyczne funkcjonują na równych prawach z tymi, które znamy z podręczników historii. Rak podsuwa nam jednak wiele więcej: są tu np. autentyczne relacje świadków spisane przez austriacką policję czy pamiętniki głuchoniemego literata i malarza Franciszka Ksawerego Preka. Ale siłą „Baśni” jest przede wszystkim – jak powiedział w laudacji przewodniczący jury Paweł Próchniak – sam akt snucia opowieści. A jest ona gęsto utkana z wielu tradycji (od kultury oralnej po gry komputerowe), jak i rejestrów literackiego języka (pierwsze „Słowo o Jakóbie Szeli” to Bruno Jasieński), powołująca się w równym stopniu na zmysłowość Leśmiana, co obsesje Schulza. Jeśli Schulz funkcjonuje w prozie Raka jako uwodziciel, pozwalając czytelnikowi bezpiecznie przeniknąć w dziecięcy świat baśni, to spod podszewki tego świata natychmiast wynurza się Leśmian, pod ornamentem pięknego języka skrywający makabryczną pustkę.

„Baśń” to trzecia powieść Raka, praktykującego w Krakowie lekarza weterynarii. Debiutem był sanatoryjny romans „Kocham cię, Lilith” (2014 r.). Wydane dwa lata później „Puste niebo” zdobyło Nagrodę Literacką im. Jerzego Żuławskiego i nominację do Nagrody im. Janusza A. Zajdla. ©℗

Czytaj także: Maciej Jakubowiak: Rzeczywistość jako wyzwanie

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Od 2018 r. związana z „Tygodnikiem Powszechnym”, dziennikarka i redaktorka Działu Kultury, wydawczyni strony TygodnikPowszechny.pl. W 2019 r. nominowana do nagrody Polskiej Izby Książki za najciekawszą prezentację książek i czytania w mediach drukowanych. Od… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 41/2020