Reklama

Ładowanie...

Małgorzata Kordowicz: Pożyczanie

Małgorzata Kordowicz: Pożyczanie

12.09.2022
Czyta się kilka minut
Niezależnie od tej kasy, szalejącej inflacji (w sierpniu 16 procent!) i rosnących stóp procentowych – jeśli mamy środki, zobowiązani jesteśmy pożyczyć.
Fot. GRAŻYNA MAKARA
P

Powszechnie wiadomo, że lepiej dać ­potrzebującemu wędkę niż rybę. Jeżeli zawczasu udzielimy osobie w trudnej sytuacji finansowej wsparcia w postaci pożyczki, zwiększamy szansę na to, by dźwignęła się, miast popaść w większe tarapaty. Mojżesz w Księdze Powtórzonego Prawa poucza nas: „Gdyby zaś był u ciebie ubogi, którykolwiek z braci twoich, w jedném z miast twoich, na ziemi twojej, którą Wiekuisty, Bóg twój, oddaje tobie – nie zatwardzaj serca swojego, ani zawieraj ręki twojej przed bratem twoim ubogim, ale otwierać otwieraj mu rękę twoję, i pożyczać pożyczaj mu, w miarę potrzeby jego, czegoby mu niedostawało” (Pwt 15, 7-8; Cylkow).

Otrzymanie pożyczki nie wiąże się z takim wstydem, jaki staje się udziałem osób nagle zmuszonych do korzystania z dobroczynności. Komentator kodeksu prawa żydowskiego zauważa, że jeśli ktoś wyciąga do nas rękę po datek, zapewne przywykł już do chodzenia po prośbie i nie zawaha się zwrócić do kogoś innego, natomiast dla proszącego nas o pożyczkę prawdopodobnie nie jest to rutynowe zachowanie, zatem w przypadku jednoczesnych próśb od takich dwóch osób winniśmy dać pierwszeństwo pożyczkobiorcy.

„Jeżeli pieniędzy pożyczysz któremukolwiek z ludu Mojego, biednemu przy tobie; nie postępuj z nim jako lichwiarz; nie nakładajcie nań lichwy” (Wj 22, 24), innymi słowy: Pismo zakazuje pożyczać innym Żydom na procent. Zgodnie z tradycją pierwsze słowo w tym wersie, hebrajskie im – zwykle tłumaczone jako „jeśli” – należy oddać jako „kiedy”. Bezprocentowa pożyczka nie jest więc uzależniona od naszej dobrej woli, lecz stanowi biblijny nakaz i dlatego stworzenie kasy udzielającej takich pożyczek powinno być normą w każdej społeczności. Niezależnie od tej kasy, szalejącej inflacji (w sierpniu 16 procent!) i rosnących stóp procentowych – jeśli mamy środki, zobowiązani jesteśmy pożyczyć.

Nie zapominajmy, że i nam może się noga powinąć i możemy potrzebować pożyczki. Wówczas musimy pamiętać, że nie wolno nam przeznaczyć powierzonego nam kapitału na ryzykowne inwestycje – chyba że uzgodniliśmy to z pożyczko­dawcą. Psalmista łączy sposób obchodzenia się z pieniędzmi z kategoriami etycznymi: „Pożycza niegodziwy a nie płaci, a sprawiedliwy miłosierny jest i daje” (Ps 37, 21). Nie chcemy łatki niegodziwca, więc gdy nadchodzi termin spłaty długu, a my nie mamy gotówki, kodeks prawa nakazuje nam spieniężyć to, co posiadamy – w razie potrzeby nawet zwój Tory, byleby wywiązać się ze zobowiązania. Nie dysponując niczym wartościowym, musimy rzucić się w wir pracy. Jeśli mamy z czego oddać, winniśmy bezzwłocznie to zrobić: „Nie mów bliźniemu twemu: Idź, a wróć znowu, a dam ci jutro! gdy to już masz przy sobie” (Prz 3, 28). To dobra uniwersalna zasada. ©

Ten materiał jest bezpłatny, bo Fundacja Tygodnika Powszechnego troszczy się o promowanie czytelnictwa i niezależnych mediów. Wspierając ją, pomagasz zapewnić "Tygodnikowi" suwerenność, warunek rzetelnego i niezależnego dziennikarstwa. Przekaż swój datek:

Autor artykułu

Jest rabinką. Absolwentka Wydziału Hebraistyki UW, uczyła hebrajskiego m. in. na UW, w WLH im. J. Kuronia i na UMCS-ie w Lublinie, a obecnie w warszawskim Liceum im. Zuzanny Ginczanki....

Napisz do nas

Chcesz podzielić się przemyśleniami, do których zainspirował Cię artykuł, zainteresować nas ważną sprawą lub opowiedzieć swoją historię? Napisz do redakcji na adres redakcja@tygodnikpowszechny.pl . Wiele listów publikujemy na łamach papierowego wydania oraz w serwisie internetowym, a dzięki niejednemu sygnałowi od Czytelników powstały ważne tematy dziennikarskie.

Obserwuj nasze profile społecznościowe i angażuj się w dyskusje: na Facebooku, Twitterze, Instagramie, YouTube. Zapraszamy!

Newsletter

© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]