Małgorzata Kordowicz: Gdzie się podział Szymon?

Zarówno Praojciec Jakub w przedostatnim rozdziale Księgi Rodzaju, jak i Mojżesz w przedostatnim rozdziale Księgi Powtórzonego Prawa wygłaszają przed śmiercią błogosławieństwo przeznaczone dla dwunastu plemion Izraela.

01.10.2023

Czyta się kilka minut

Fot. GRAŻYNA MAKARA /
Małgorzata Kordowicz // Fot. Grażyna Makara

Orację Jakuba kończy stwierdzenie: „Oto wszystkie dwanaście pokoleń Israela, i oto, co powiedział im ojciec ich i błogosławił im, każdego błogosławieństwem jego błogosławił ich” (Rdz 49, 28; Cylkow), z kolei mowę pustynnego przywódcy zapowiada wers: „A oto błogosławieństwo, którém błogosławił Mojżesz, mąż Boży, synom Israela przed śmiercią swoją” (Pwt 33, 1). Praojciec wymienia wszystkich swoich synów wedle starszeństwa. W przypadku trzech najstarszych padają gorzkie słowa: Rubenowi wypomina przespanie się z drugorzędną żoną ojca, Szymonowi i Lewiemu zaś – wycięcie w pień mieszkańców Sychem. Przyjęty przez Mojżesza porządek wymieniania szczepów jest bardziej złożony, ale można przyjąć, że zasadniczym kluczem jest położenie geograficzne przypadających im w Ziemi Obiecanej obszarów. I w Pierwszej, i w Piątej Księdze Mojżeszowej szczepów jest dwanaście, jednak w mowie żegnającego się z ludem przywódcy brakuje Symeona [hebr. Szimon]. Jak to możliwe i gdzie się podział Szymon?

Wiemy, że ukochanym dzieckiem Jakuba jest pierworodny Racheli – Józef. Dziadek usynawia swoich wnuków – Efraima i Manassesa, Józefowych synów. Skoro od Józefa pochodzą aż dwa plemiona – a Mojżesz, w przeciwieństwie do Jakuba, wymienia je w swoim błogosławieństwie – w kanonicznej dwunastce braknie dla kogoś miejsca. Pada na Szymona. Może dlatego, że to plemię jest szczególnie aktywne w Szittim, ostatnim miejscu postoju na pustyni przed przekroczeniem Jordanu? Izraelici dają się tam wciągnąć rytualnym prostytutkom w oddawanie czci bożkom moabickim. Wnuk arcykapłana Aarona, Pinchas, zabija wówczas Zimriego, księcia ze szczepu Szymona. Podczas kontroli liczebności poszczególnych plemion na pustyni wyraźnie widać, że – mimo upływu czasu – populacja Szymona od poprzedniego spisu ulega znacznemu zmniejszeniu (zob. Lb 1, 23 oraz 26, 14).

W Ziemi Obiecanej terytorium szczepu Szymona znajduje się wewnątrz obszaru należącego do pokolenia Judy. Mojżesz w swoim błogosławieństwie mówi o potomkach Judy: „Wysłuchaj [hebr. szema], Wiekuisty, głos Jehudy, a do ludu jego prowadź go; rękami swojemi będzie walczył za niego, a Ty mu bądź pomocą przeciw wrogom jego!” (Pwt 33, 7). Rdzeń czasownika szema to SZin-Mem-ajin, tak jak w imieniu Szimon, stąd komentatorzy twierdzą, że błogosławieństwo przeznaczone dla Szymona mieści się w błogosławieństwie dla Judy. Tym sposobem mamy 12 z Efraimem i Manassesem, a Szymona jednak nie brakuje. ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Jest rabinką. Absolwentka Wydziału Hebraistyki UW, uczyła hebrajskiego m. in. na UW, w WLH im. J. Kuronia i na UMCS-ie w Lublinie, a obecnie w warszawskim Liceum im. Zuzanny Ginczanki. Wydała 2 książki: polsko-hebrajski modlitewnik dla dzieci oraz wzbogacony… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 41/2023

W druku ukazał się pod tytułem: Gdzie się podział Szymon?