Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W redakcji zgromadzili się dziennikarze, których późniejsze drogi toczyły się różnie - np. Stefan Bratkowski, Jan Olszewski, Jerzy Urban. Ale swą rangę "Po prostu" (poza wykorzystaniem historycznego momentu) zawdzięcza głównie Annie Bratkowskiej, Eligiuszowi Lasocie i Ryszardowi Turskiemu. Lasota był naczelnym od 1953 do początków 1957 r. (po nim Turski, aż do zamknięcia pisma). Lasota był indywidualnością, czego doświadczyłem w ostatnich ośmiu latach jego życia (zmarł w 2001 r.), gdy miałem przyjemność nazywać siebie jego przyjacielem.
Byli młodymi komunistami, którzy chcieli zdemontować stalinizm i zbudować "prawdziwy socjalizm". Październik 1956 r. uważali za pierwszy etap na tej drodze. Nie zauważyli (lub nie chcieli zauważyć), że stają na drodze Gomułki i władz PZPR. Już od listopada 1956 Lasota i jego koledzy zaczęli w "Po prostu" domagać się "drugiego etapu" przemian. Byli odważni, należeli do tego pokolenia, które wszczęło na Węgrzech zbrojne powstanie. W Polsce "Po prostu" było jedynym pismem, które otwarcie potępiło agresję sowiecką na Węgrzech. A Lasota był tym człowiekiem, o którym János Kádár (ten, który na bagnetach radzieckich przejął władzę nad Dunajem) powiedział, że nie podoba mu się, iż w wyborach w styczniu 1957 r. na liście "tuż za towarzyszem Gomułką występowało nazwisko młodego człowieka, wobec którego u nas już dawno wszczęte byłoby postępowanie karne". W tym czasie, gdy Lasota został posłem na Sejm PRL, na Węgrzech wieszano młodych powstańców, w większości robotników. W Polsce Lasocie "się upiekło": został jedynie wykluczony z PZPR, a gdy skończył mu się sejmowy mandat, przez pewien czas nie mógł wykonywać zawodu dziennikarza.
Do dziś historia "Po prostu" absorbuje. Dziennikarka i historyk Dominika Rafalska (rocznik 1976) jest prawdopodobnie najlepszym jej znawcą: opracowywała nie tylko źródła pisane, ale odnalazła wielu dawnych dziennikarzy gazety. W swej książce wprowadza nas w zawiłości tej historii; prawie niezauważalnie stajemy się częścią tego zjawiska. I znajdziemy odpowiedź na pytanie: dlaczego "Po prostu" było takie wyjątkowe w dziejach PRL.
Dominika Rafalska "Między marzeniami a rzeczywistością", Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2008
