Kronika religijna

• “Przywrócenie pełnej jedności między chrześcijanami, zgodnie z wolą Chrystusa, jest zadaniem wszystkich ochrzczonych, pasterzy i wiernych" - przypomniał Jan Paweł II podczas środowej audiencji ogólnej. Nawiązując do rozpoczętego w Kościele Tygodnia Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan (od 18 do 25 stycznia), Papież wezwał do modlitw oraz “oczyszczenia umysłu, uczuć i pamięci"; bez osobistego nawrócenia nie ma “prawdziwego ekumenizmu". Jan Paweł II mówił także o “bólu z powodu podziału", który jest “odczuwany z coraz większym nasileniem w obliczu wyzwań świata". Na koniec audiencji pozdrowił obecnego w Auli Pawła VI katolickiego patriarchę Cylicji dla Ormian, Nersesa Bedrosa XIX Tarmouniego, i towarzyszących mu biskupów. Dzień wcześniej wzięli oni udział w poświęceniu przez Papieża posągu św. Grzegorza Oświeciciela, apostoła i patrona Armenii, który stanął w jednej z zewnętrznych nisz Bazyliki św. Piotra.

• Do obchodów Tygodnia Jan Paweł II odniósł się także w przemówieniu przed niedzielną modlitwą “Anioł Pański": “Zapraszam wspólnoty chrześcijańskie do intensywnego przeżywania tego dorocznego wydarzenia duchowego, które sprawia, że kosztujemy w pewien sposób radości pełnej wspólnoty, przynajmniej w pragnieniu i w chóralnym błaganiu" - powiedział. Wezwał wszystkich wierzących, szczególnie młodych, “aby przez cały rok trwali w zaangażowaniu ekumenicznym i aby stawali się w każdym miejscu narzędziami i świadkami pełnej komunii".
• Ustanowienie stosunków dyplomatycznych między Hanoi i Watykanem jest kwestią czasu - oświadczył prezydent Wietnamu Tran Duc Luong w rozmowie z przebywającym w tym kraju przewodniczącym parlamentu włoskiego Piero Ferdinando Casinim. “To znak najwyższych decyzji i publicznie wyrażone zobowiązanie" - napisała włoska agencja misyjna AsiaNews, powołując się na źródła watykańskie.
• Papież mianował ks. Henryka Hosera zastępcą sekretarza Kongregacji Ewangelizacji Narodów i przewodniczącym Papieskich Dzieł Misyjnych. Nadał jednocześnie pallotynowi z Polski godność arcybiskupa tytularnego Tepelte. Arcybiskup-nominat urodził się w 1942 r. w Warszawie. Studiował w Akademii Medycznej, po czym pracował tam jako asystent. W 1969 r. wstąpił do zakonu. Przez wiele lat był misjonarzem w Rwandzie.
• “Nauczanie Kościoła w dziedzinie antykoncepcji, a więc i prezerwatyw, nie ulega żadnej zmianie" - oświadczył kard. Javiero Lozano Barragan w związku z rzekomym przyzwoleniem Episkopatu Hiszpanii na wykorzystanie tych środków w walce z AIDS. Biskupi zdementowali medialne rewelacje, które wiązały się z wypowiedzią sekretarza Episkopatu, ks. Juana A. Martineza. Podczas spotkania z hiszpańską minister zdrowia sekretarz skomentował proponowany przez naukowców program zapobiegania HIV, zwany ABC - abstynencja (abstain), wierność (be faithful), stosowanie prezerwatyw (use condoms). Prezerwatywa - zacytowały ks. Martineza agencje - ma miejsce w kontekście integralnego i globalnego zapobiegania AIDS. Jednak biskupi Hiszpanii oświadczyli, że jedyną postawą, jaką można doradzać, jest przeżywanie seksualności w zgodzie z normami moralnymi, i podkreślili, że powstrzymanie się od niepożądanych stosunków płciowych oraz wierność małżonków, a nie używanie prezerwatyw, są jedynym bezpiecznym postępowaniem w obliczu AIDS.

• Z kolei w wywiadzie dla dziennika “La Repubblica" kard. Barragan, przewodniczący Papieskiej Rady Duszpasterstwa Pracowników Służby Zdrowia, powiedział, że “nauczanie Papieża jest powszechne i zmierza do walki z AIDS na wszystkie sposoby, w obronie życia. Zawsze jednak zgodnie z dwiema zasadami: praktyka czystości i odrzucenie cudzołóstwa". Dlatego “nie do przyjęcia jest stosowanie prezerwatywy dla zapobiegania zarażenia AIDS". Pytany przez dziennikarza o przypadek żony chorego na AIDS, która domaga się, aby używał prezerwatywy, kard. Barragan odparł: “Uważam, że ma do tego prawo".

Kościół w świecie...

• Uzbrojeni napastnicy uprowadzili abp. Basila G. Casmoussa, syro-katolickiego ordynariusza Mosulu w Iraku (18 stycznia). Następnego dnia arcybiskupa uwolniono. “Odniosłem wrażenie - wyjaśnił - że porwanie było zupełnie przypadkowe". Nie zapłacono za niego żadnego okupu. Hierarcha stwierdził, że był dobrze traktowany, szczególnie, gdy ujawnił, że jest arcybiskupem. O porywaczach powiedział: “Byłem z nimi bardzo szczery i odpowiedziałem na wszystkie pytania, a oni zachowali się poprawnie". Podkreślił, że w Iraku “dochodzi do licznych porwań. Na podstawie słyszanych rozmów terrorystów, nie odniosłem wrażenia, aby zamierzali ugodzić w Kościół".
• Nowym przewodniczącym katolickiego Episkopatu Rosji został bp Joseph Werth (18 stycznia). Zmienił na tym stanowisku abp. Tadeusza Kondrusiewicza. Na zastępcę przewodniczącego wybrano bp. Cyryla Klimowicza z Irkucka. Bp Werth urodził się w 1952 r. w kazachskiej Karagandzie, w rodzinie nadwołżańskich Niemców. Święcenia przyjął w 1984 r., sakrę biskupią - w 1991 r. Od trzech lat jest biskupem diecezji Przemienienia Pańskiego w Nowosybirsku. Nowy przewodniczący, odnosząc się do stosunków prawosławno-katolickich w Rosji, powiedział, że dostrzega zmniejszenie się napięcia, choć słychać echa dawnych spięć. Zasługi w łagodzeniu sporów przypisał prezydentowi Putinowi, który - jego zdaniem - często stawał w obronie katolików.

... i w Polsce

• Tydzień Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan: w tym roku obchodzono go pod hasłem zaczerpniętym z Pierwszego Listu św. Pawła do Koryntian: “Chrystus jedynym fundamentem Kościoła". Zgodnie ze zwyczajem na nabożeństwach ekumenicznych kazania głosili duchowni z bratnich Kościołów chrześcijańskich. Organizowano wspólne modlitwy, spotkania i dyskusje. W Sosnowcu duchowni siedmiu wspólnot chrześcijańskich modlili się w katolickim kościele św. Tomasza. Symbolem towarzyszącym spotkaniu były dwie rozłączone belki krzyża jako znak braku jedności.

• W Bielsku-Białej z biskupami i kapłanami Kościołów katolickiego, ewangelicko-augsburskiego i polskokatolickiego spotkały się władze miasta i radni. Podczas nabożeństwa w świątyni luterańskiej w Płocku katolicki biskup pomocniczy Roman Marcinkowski wspominał 200-lecie miejscowej parafii ewangelickiej: “Bardzo mnie poruszyło, że podczas niedawnych obchodów Waszego jubileuszu, nie zabrakło prośby o przebaczenie za to wszystko, czego od protestantów, zwłaszcza w latach zaborów, a potem w okresie narodowego socjalizmu, zaznali płoccy katolicy. Dlatego też i my, katolicy miasta Krzywoustego, pragniemy wyraźnie powiedzieć - że szczerze żałujemy i prosimy o przebaczenie za to, iż przez stulecia tu na Mazowszu zbyt łatwo kojarzyliśmy protestantyzm z »niemiecką wiarą«, czego skutkiem była m.in. trudna sytuacja duszpasterska płockich ewangelików po wojnie". Na KUL przygotowano sesję “O wspólnocie Stołu Pańskiego. Eucharystia - jednoczy czy dzieli?", dyskutując m.in. o interkomunii. Ks. Dariusz Chwastek, proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej w Lublinie, wyjaśnił, że Kościoły tradycji luterańskiej rozpoznają w katolickiej Eucharystii Ucztę Pana i są skłonne do porzucenia “dawnych potępień doktrynalnych". “Eucharystia i łączy, i dzieli. I lepiej niech dobrze dzieli, niż pochopnie, powierzchownie łączy" - odpowiedział ks. Piotr Nikolski z prawosławnej diecezji wrocławsko-szczecińskiej. Dodał, że dla prawosławnego pojęcie interkomunii jest niezrozumiałe, bo oznaczałaby jedność tam, gdzie jedności nie ma.
• Siostry Matki Bożej Syjonu osiedliły się w Polsce. Dwie siostry, w tym jedna Polka, założyły w Krakowie dom zakonny. “Jako wspólnota powołane jesteśmy, by świadczyć w Kościele i w świecie o wiernej miłości Boga do narodu żydowskiego i o wierności obietnicom objawionym patriarchom i prorokom Izraela dla całej ludzkości" - głoszą konstytucje zgromadzenia, zatwierdzonego przez Watykan w 1863 r. Przed trzema laty Europejski Kongres Żydów uhonorował zgromadzenie “Menorą pokoju".