Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Do reprezentantów społeczności żydowskiej w Polsce dołącza American Jewish Committee – jedna z największych na świecie i najdłużej działających organizacji na rzecz praw Żydów. Właśnie otwarła w Warszawie swoje biuro na Europę Środkowo-Wschodnią. Komitet założyli w 1906 r. w Nowym Jorku przedstawiciele społeczności żydowskiej, wstrząśniętych wieściami o pogromach Żydów w Rosji. Zgodnie z intencją założycieli, którzy uznali, że prawa Żydów w USA można najlepiej chronić, odwołując się do równości wszystkich Amerykanów, Komitet angażuje się na rzecz praw człowieka, ochrony demokratycznych wartości i ludzkiej godności, promuje szacunek ludzi różnych narodowości i wyznań. Przedstawiciele AJC podkreślają dziś, że większość żydowskich instytucji w Polsce skupia się na kwestiach związanych z życiem Żydów, od szkół i synagog przez opiekę nad ocalałymi z Zagłady i dbałość o dziedzictwo. Na ich tle AJC chce być postrzegana jako geopolityczny gracz: w przeszłości Komitet angażował się na rzecz rozszerzenia NATO o Polskę i inne kraje regionu, dziś zaś wspiera np. Ukrainę.
BEATA CHOMĄTOWSKA: Dlaczego AJC dopiero teraz otwiera biuro w Polsce?
DAVID HARRIS: Od ponad dekady mieliśmy w Polsce reprezentanta, ale musieliśmy zlikwidować tę posadę wskutek kryzysu finansowego z lat 2008-09. Teraz, dzięki naszym darczyńcom, zyskaliśmy pozycję, która nie tylko pozwala nam na stworzenie tu biura i zatrudnienie w nim personelu, tak aby mogło obejmować zasięgiem również Czechy, Estonię, Węgry, Litwę, Łotwę i Słowację.
Jakie są Państwa cele?
Przede wszystkim chcemy działać na rzecz wzmocnienia partnerstwa transatlantyckiego, włączając tu NATO, w czasie gdy po obu stronach Atlantyku odzywają się głosy kwestionujące wartość tych więzi. Po drugie, pragniemy sprzyjać powiązaniom między tą częścią Europy a Izraelem, w przekonaniu, że jest to w interesie wszystkich zainteresowanych. Po trzecie: w czasach, gdy Europa wstrząsają różne wyzwania, od migracji do populizmu, od antysemityzmu po ksenofobię, chcemy angażować się na rzecz demokratycznej i stabilnej Europy, która chroni najważniejsze dla jej obywateli wartości.
Chcemy być tu obecni przede wszystkim ze względu na centralną pozycję Polski w tym regionie, tak ważnym dla nas Żydów, ale również dla USA, Europy i reszty świata. Doceniamy to, co dokonało się tu od czasu przełomu z lat 1989-91. Otwarcie biura oznacza naszą stałą obecność na miejscu – nic nie mogłoby nas bardziej ucieszyć.
Z jakimi już działającymi w Polsce organizacjami chcecie współpracować?
Naszym cenionym partnerem w Polsce jest Forum Dialogu Między Narodami, z którym od trzech dekad realizujemy Polsko-Żydowski Program Wymiany. Ma on na celu przełamywanie uprzedzeń w relacjach między Polakami i amerykańskimi Żydami. Biorą w nim udział osoby w wieku 30–40 lat, zainteresowane relacjami polsko-żydowskimi. Dzięki temu programowi raz do roku wielu ludzi zaangażowanych w popularyzację żydowskiego dziedzictwa w Polsce – liderzy organizacji pozarządowych, dziennikarze, artyści czy naukowcy – ma okazję odwiedzić USA. Oraz vice versa: liderzy AJC odbywają taką samą podróż do Polski. Są spotkania z politykami, poznawanie życia codziennego Żydów w Polsce i Stanach, sposobu nauczania historii itd. Dzięki temu dziś już setki Polaków i amerykańskich Żydów mają większą wiedzę o obu krajach i wspierają tworzenie między nimi więzi.
Przykładamy też dużą wagę do relacji z innymi organizacjami żydowskimi w Polsce. I prowadzimy dialog z Kościołem katolickim w Polsce, gdyż kontakty między katolikami a Żydami stanowią od dawna podstawę naszej pracy na całym świecie. Szczególnie w krajach o tak silnej tożsamości katolickiej jak Polska. ©
