Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Co do legendy o Mołdawianinie, który zaspał: nacji mołdawskiej nie ma. Mołdawianin to Rumun, tak jak np. Krakus czy Poznaniak są Polakami. Może podana wersja legendy została wypaczona przez mołdawskich Rosjan? W opowiadaniu rumuńskiego klasyka XX w., Mihaila Sadoveanu, “Baltagul", co znaczy ciupaga (1930; w polskim przekładzie Rajmunda Floransa z 1961 r. tytuł brzmi “Zaginiony") jest za to przekazana ludowa gadka o: Cyganach, Żydach, Węgrach, Turkach, Serbach, Rusinach i... góralach, czytaj: góralach rumuńskich. W polskim przekładzie opuszczono zdanie o Rusinach, którym Pan Bóg przeznaczył rolę “największych pijaków oraz dziadów żebrzących po jarmarkach". Zdanie to, co ciekawe, zachowało się w wydaniu rumuńskim z 1969 r. (“epoka Geniusza Karpat" - Nicolae Ceausescu).
W tekście podano informację, że Mołdawię po aneksji przez Rosję w 1812 r., nazwano Besarabią. Tymczasem historyczna Mołdawia to kraina od Karpat do Dniestru, a Besarabia - od Prutu do Dniestru i to ona jest częścią Mołdawii historycznej. Nazwa Besarabia (rum. Bas(s)sarabia) jest rumuńska pochodzenia tureckiego i istniała już w XIV w.
I optymistyczna puenta. W październiku 2003 r. przebywałem w Uniwersytecie Paryż-XIII, w Pracowni Lingwistyki Komputerowej. Obroniła tam wtedy wspaniałą pracę doktorską piękna pani z Kiszyniowa (rum. Chisinau) o rosyjskim imieniu a rumuńskim nazwisku. Mówiła literacką rumuńszczyzną i takoż po francusku, choć nigdy we Francji dłużej nie mieszkała. Z doskoku pojawiała się u paryskiego promotora, a dwa dni po obronie wsiadła w autobus do Kiszyniowa (od pół roku są takie połączenia). Rozmowa z panią doktor w obu językach była rozkoszą. Odtąd myślę o odwiedzeniu Besarabii, czyli według terminologii politycznej: Republiki Mołdawii, i zazdroszczę panu Stasiukowi.
JACEK PLECIŃSKI (Poznań/Toruń)
