Na skróty

Miesięcznik i wydawnictwo Znak przyznały po raz kolejny Nagrody im. księdza Józefa Tischnera. W tym roku otrzymali je: ks. prof. Tomasz Węcławski, autor pracy “Królowanie Boga. Dwa objaśnienia wyznania wiary Kościoła", uznanej za przejaw “pisarstwa religijnego i filozoficznego stanowiącego kontynuację Tischnerowskiego myślenia według wartości"; prof. Wiktor Osiatyński za poświęconą kuracji antyalkoholowej książkę “Rehab" (kategoria: “publicystyka lub eseistyka na tematy społeczne, która uczy Polaków przyjmować nieszczęsny dar wolności") oraz siostry Teresa i Marta Sawickie, prowadzące w Krakowie kuchnię dla ubogich (“inicjatywy duszpasterskie i społeczne współtworzące polski kształt dialogu Kościoła i świata"). Uhonorowano też pośmiertnie Zygmunta Kubiaka za jego dokonania przekładowe, w szczególności za tłumaczenie “Wyznań" św. Augustyna. Nagrody przyznaje Jury w składzie: ks. Adam Boniecki, Jarosław Gowin, Leszek Kołakowski, Krzysztof Michalski, Łukasz Tischner, Henryk Woźniakowski i abp Józef Życiński. W wieku 47 lat zmarł w Gdańsku na raka krtani Jacek Kaczmarski, pieśniarz, kompozytor i pisarz, autor słynnej “Obławy", wykonawca piosenek poetyckich z tekstami własnymi oraz do wierszy m.in. Zbigniewa Herberta. Debiutował w końcu lat 70., szczyt jego kariery (jako barda “Solidarności", ale też nauczyciela polskiej historii i moralisty) przypada na lata 80. i wykonywane wraz z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim programy “Mury", “Raj", “Muzeum". W latach późniejszych nagrał m.in. “Wojnę postu z karnawałem", “Sarmatię" i “Mimochodem", publikował też książki - “Autoportret z kanalią", “Plaża dla psów", “Napój Ananków"... Stan wojenny zastał go na Zachodzie, przez wiele lat był stałym współpracownikiem Radia Wolna Europa. Po 1989 roku wielokrotnie koncertował w Polsce. Przez wiele miesięcy walczył z chorobą, wspierany przez przyjaciół i wielbicieli. Przed rokiem mówił “Gazecie Wyborczej": “Myślę, że jestem takim dosyć pogodnym fatalistą, i uważam, że będzie, co ma być. Po tych ośmiu miesiącach, kiedy parę razy zaglądałem na drugą stronę, mogę powiedzieć słowami osiołka z filmu »Shrek«: »Jak zobaczysz długi świetlisty tunel, to nie idź tam«. Wszystko, co piękne, i wszystko, co straszne, jest tutaj". “Jacek Kaczmarski był poetą i bardem, który stał się głosem może najważniejszym z pokolenia opozycji demokratycznej - wspomina Adam Michnik. - Jego ballady śpiewano w podziemiu, więzieniu, na wygnaniu. Jacek był też emblematem podziemnej »Solidarności« w jej najbardziej szlachetnym, demokratycznym, humanistycznym i tolerancyjnym wcieleniu. Znajomość ballad Jacka była rodzajem tajemnego kodu porozumiewawczego dla dziewczyn i chłopców z podziemia, była też źródłem siły i nadziei". Pogrzeb Jacka Kaczmarskiego odbędzie się 24 kwietnia na warszawskich Powązkach. Zmarła Daria Trafankowska, aktorka teatralna (grała na scenach Teatrów Narodowego i Powszechnego, m.in. w “Biesach" i “Ferdydurke") i filmowa (m.in. “Spirala" Krzysztofa Zanussiego, filmy Agnieszki Holland i Waldemara Dzikiego), ostatnio szczególnie popularna dzięki roli w serialu telewizyjnym “Na dobre i na złe". Laureaci literackiej nagrody Nobla J. M. Coetzee, Naguib Mahfouz, Seamus Heaney, Nadine Gordimer, Kenzaburo Oe, Wole Soyinka, Toni Morrison, Wisława Szymborska, Czesław Miłosz, V.S. Naipaul, Günter Grass, Claude Simon, José Saramago, Imre Kertész oraz Václav Havel i Jiří Gruša (prezydent Międzynarodowego PEN Clubu) wystosowali do władz Birmy list otwarty przeciwko łamaniu praw człowieka: “Kiedy w 1991 r. przyznano Nagrodę Nobla Daw Aung San Suu Kyi, w uznaniu jej przywództwa w pokojowej walce o demokrację i przestrzeganie praw człowieka w Birmie, laureatka przebywała w areszcie domowym i nie mogła pojechać do Oslo, by odebrać nagrodę. Tysiące naszych kolegów, pisarzy i publicystów, którzy również poświęcili się sprawie wolności, znajdowało się już w więzieniach lub oczekiwało aresztowania. Trzynaście lat później Daw Aung San Suu Kyi znowu przebywa w areszcie domowym w Yangon. Walka przeciwko pokojowej działalności politycznej trwa - spośród 1300 więźniów politycznych przetrzymywanych w więzieniach Myanmaru, co najmniej 19 to pisarze lub publicyści. Żądamy bezwarunkowego zwolnienia Daw Aung San Suu Kyi, laureatki Pokojowej Nagrody Nobla i pisarki, oraz innych uwięzionych pisarzy". 70. urodziny obchodził Jan Kobuszewski, wybitny aktor komediowy, twórca kreacji m.in. w sztukach Fredry i filmach, gwiazda Kabaretu Starszych Panów, “Kabareciku" Olgi Lipińskiej i kabaretu “Dudek". W Teatrze Narodowym odbyła się premiera “Śmierci komiwojażera" Arthura Millera w inscenizacji Kazimierza Kutza. “Przed 1989 rokiem »Śmierć komiwojażera« to były dla nas jakieś bajki, teraz doświadczamy tego samego na własnej skórze - mówi reżyser. - Uważam zmiany w Polsce za wielki sukces, ale koszty nie musiały być tak wysokie. Zachód to samo przerabiał po wojnie, jednak reformy były robione z większym szacunkiem dla człowieka. Kopalnie zamykano także we Francji, ale tam były osłony socjalne i rodzina, kultura ludzka nie doznawały wstrząsu. U nas przez długie lata władza kupowała sobie spokój społeczny i odwlekała reformy w przemyśle. W efekcie mamy trzy miliony bezrobotnych. Dzieci z biednych rodzin nie mają szans na edukację i wyrwanie się z nędzy. I temu się przeciwstawiam". Brytyjska telewizja Channel 4 planuje emisję programu “Mój płód", w którym zostanie zaprezentowana aborcja i usunięty z łona matki płód. W Warszawie odbyły się 10. Targi Wydawców Katolickich z udziałem 91 wystawców, w tym gości z Watykanu, Włoch i Białorusi. O. Jacek Salij otrzymał za całokształt twórczości Nagrodę Feniksa, przyznawaną przez Stowarzyszenie Wydawców Katolickich. Rozpoczął się jubileuszowy 25. Przegląd Piosenki Aktorskiej w Wrocławiu. Jego wydarzenia to recital czeskiego barda Jaromira Nohavicy, występ brytyjskiej grupy Tiger Lillies oraz finałowy koncert piosenek Jacka Kaczmarskiego. Szczegóły: W Warszawie trwa Międzynarodowy Festiwal Filmowy “Żydowskie motywy", prezentujący zarówno dzieła archiwalne, jak i powstałe współcześnie, portretujące żydowską tradycję, historię - w tym oczywiście tragedię Holokaustu - i dzień dzisiejszy. Festiwal przygotowała firma Media Kontakt Mirosława Chojeckiego, szczegóły w internecie: W zbiorach amsterdamskiego Muzeum Filmu odnaleziono kopię uznanego za zaginiony niemego filmu “Beyond the Rocks" (1922 r.) z Rudolfem Valentino i Glorią Swanson. Inscenizacja opery Alfreda Sznitkego “Życie z idiotą" (1992), opartej na opowiadaniu Wiktora Jerofiejewa, wyreżyserowana w Nowosybirsku przez dyrektora Teatru Śląskiego w Katowicach Henryka Baranowskiego, została nagrodzona Wszechrosyjską Złotą Maską za najlepszy rosyjski spektakl operowy roku 2003. Prezes TVP Jan Dworak zapowiada przywrócenie do pracy niektórych dziennikarzy zwolnionych przez poprzedni Zarząd oraz uruchomienie w ciągu dwóch lat nowych kanałów tematycznych. Jak dowiedziała się “Gazeta Wyborcza", Robert Kwiatkowski tuż przed odejściem z TVP podpisał kontrakt z Kamilem Durczokiem, gwarantujący mu miesięczną pensję w wysokości 60 tys. złotych oraz roczną odprawę w wypadku zerwania umowy przez TVP. Natomiast Sąd Pracy przyznał zwolnionemu z TVN Tomaszowi Lisowi odprawę w wysokości trzymiesięcznych zarobków, czyli... ponad 240 tys. złotych (Lis zapowiada, że przeznaczy tę kwotę na cele społeczne i edukacyjne). Sąd Rejonowy w Gdańsku podjął decyzję o ogłoszeniu upadłości spółki Wirtualna Polska. Tymczasem najstarszy (założony w 1995 roku) polski portal internetowy działa dalej, zaś prowadząca go spółka odnotowała znaczący wzrost zysków w porównaniu z rokiem ubiegłym. Rada gminy Pacanów przyznała ministrowi kultury Waldemarowi Dąbrowskiemu tytuł honorowego obywatela miasta, jako dowód wdzięczności za to, że minister nadał tej gminie tytuł Europejskiej Stolicy Bajki i zapowiedział utworzenie w niej biblioteki multimedialnej, gromadzącej bajki z całego kontynentu.