Predrag Matvejević, autor zacytowanych na początku zdań, w wydanej u progu nowego milenium książce znalazł sposób: po prostu zmienił perspektywę. Skierował uwagę na szczegół, i to szczegół marginalny, drugorzędny, przez innych zwykle pomijany. Butwiejące drewniane pale wbite w dno Laguny; niepozorne rośliny, które wyrastają na murszejących murach i zakorzeniają się w szczelinach między kamiennymi płytami; cocci, skorupy, czyli odpadki z warsztatów, w których powstawała wenecka ceramika, wmurowywane w ściany i fundamenty, wzmacniające nasypy albo po prostu wyrzucane do wody... I jeszcze zapomniane miejsca: piaszczyste ławice, z niewiadomych przyczyn wybrane przez mewy na miejsce ostatniego spoczynku (“Zmęczone, ubłocone, osłabłe i bezsilne, biją skrzydłami, które już nie mogą unieść ich wzwyż ani nawet poruszyć"); dawne gospody, po których zostały tylko nazwy zanotowane przez...