To brzmi prawdopodobnie. Lecz uwaga: przecież każdy z nas, którzy wtedy byliśmy nastolatkami, musiał przeżyć jeśli nie dosłownie to samo, to coś bardzo podobnego. Owszem, jadąc zamkniętym tramwajem przez getto współczuliśmy, czuliśmy zgrozę, gniew, bezsilność. Nikt lub prawie nikt nie zrozumiał, a jeśli zrozumiał, nie powiedział tego tak jasno jak on, że choć nie wzięliśmy udziału w zbrodni, bo Bóg sprawił (byliśmy jeszcze trochę chrześcijanami), że pojęliśmy, jak szatańskie to było przedsięwzięcie, od współwiny wcale nas to nie uwalnia. "Skażenie, zbezczeszczenie polskiej ziemi miało miejsce i dalej ciąży na nas obowiązek oczyszczenia". Nikt tak jak on nam nie przypomniał, że "kraj ojczysty nie jest hotelem, w którym dość sprzątnąć brudy po przypadkowych gościach. Zbudowany jest przede wszystkim z pamięci, inaczej mówiąc, jesteśmy sobą tylko dzięki pamięci o przeszłości. Tą...