Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Pierwszy właściciel czaszki z Harbinu, opisanej w połowie 2021 r. w „The Innovation”, żył w północno-wschodniej Azji ok. 146 tys. lat temu. W 1933 r. czaszkę odnalazł chiński robotnik i natychmiast ukrył w nieużywanej studni, nie chcąc, by wpadła w ręce okupujących miasto żołnierzy japońskich. Dopiero pod koniec życia opowiedział o swoim znalezisku rodzinie, która przekazała je naukowcom.
Paleoantropolodzy nie znaleźli nigdy większej czaszki. Ta z Harbinu jest o 2 cm dłuższa i szersza od czaszek Homo sapiens ze zbliżonego okresu. Posiada mieszankę cech nowoczesnych (spłaszczona twarz, niewielkie kości policzkowe) oraz archaicznych (podłużny, mniej zaokrąglony kształt, wydatny łuk brwiowy, potężne zęby trzonowe) – czym przypomina kilka innych, mniejszych skamieniałości pochodzących z Chin z tego samego okresu. A ponieważ zachowała się niemal w całości, na jej podstawie został opisany nowy kopalny gatunek człowieka – Homo longi.
Ta nazwa może się jednak na zbyt długo nie przyjąć. Paleoantropolodzy od przeszło 10 lat poszukują skamieniałości denisowian – tajemniczej populacji, znanej głównie z badań genetycznych, a nie szczątków. Wiemy, że denisowianie żyli w tym samym okresie w całej Azji, a nawet musieli być przynajmniej do Homo longi podobni. Jedna ze znalezionych na Wyżynie Tybetańskiej skamieniałości – tzw. żuchwa z Xiahe – na podstawie analiz molekularnych została zaklasyfikowana jako należąca do denisowian, podczas gdy anatomicznie wykazuje duże pokrewieństwo z czaszką z Harbinu.
Ale o tym, czy mamy do czynienia z jednym i tym samym gatunkiem, przekonamy się dopiero, gdy uda się przeprowadzić badania genetyczne.©℗
LEE BERGER, paleoantropolog: Najpierw trzeba pokonać sto metrów jaskini, potem wspiąć się na skałę znaną jako „grzbiet smoka”, a następnie zejść w dół 12-metrowym pionowym szybem. W środku nie ma prawie nic – poza szczątkami Homo naledi.
