Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W praktyce jednak żaden z trzynastu punktów dokumentu nie został wykonany, a region nie przybliżył się do pokoju.
I nie jest to niespodzianka. Od samego początku było jasne, że to kolejne już porozumienie – ze względu na swoją konstrukcję, faktycznie wymuszony przez Berlin i Paryż podpis prezydenta Poroszenki i dość naiwne podejście tych dwóch unijnych pośredników – nie może przynieść efektywnego rozwiązania konfliktu. Fikcją okazały się punkty o pełnym zawieszeniu ognia i wycofaniu ciężkiego sprzętu. Wprawdzie starcia na większą skalę ustały, ale obie strony regularnie do siebie strzelają wzdłuż tzw. linii rozgraniczenia. W rezultacie trudno mówić, że „Mińsk 2” doprowadził choćby do zamrożenia problemu.
Martwe pozostały również punkty polityczne dokumentu. Kijów niezmiennie odmawia jakichkolwiek negocjacji z tzw. separatystami, słusznie uznając, że stroną konfliktu jest Rosja, która kontroluje sytuację w Donbasie. Strony inaczej interpretują też poszczególne zapisy dokumentu. Z punktu widzenia interesów ukraińskich błędem było połączenie reformy decentralizacyjnej z kwestią przyznania „specjalnego statusu” separatystycznemu regionowi. Przegłosowanie tego w Radzie Najwyższej okazało się niemożliwe, co zatrzymało niezwykle istotną dla Ukrainy reformę, jednocześnie podnosząc temperaturę sporu politycznego w Kijowie.
Tymczasem impas uregulowania pokojowego sprawia, że separatystyczny Donbas zamienił się w region katastrofy humanitarnej. Co czwarty jego mieszkaniec wyjechał, a pozostali, czyli niemal cztery miliony ludzi, zmuszeni są do życia w warunkach biedy, bezrobocia i bezprawia. Bardziej adekwatną nazwą dla obu tzw. Republik Ludowych, Donieckiej i Ługańskiej, byłaby: „republiki bandyckie”.
Przedłużanie się obecnej sytuacji będzie tylko konserwować tamtejszy reżim, oddalając zarazem perspektywę pojednania między regionem a resztą Ukrainy. Zresztą dla Kijowa, który coraz bardziej pogrąża się w samobójczym sporze politycznym, tracąc zdolność do tak potrzebnych reform, problem donbaski spadł na drugi plan. W połączeniu z determinacją Rosji do „odzyskania” Ukrainy i brakiem rosyjskiej woli do kompromisu umacniać to będzie „czarną dziurę” w Donbasie. ©
