Ryszard Horodecki

Mistrz

Prof. dr hab. inż. Ryszard Horodecki ukończył studia w 1967 roku na Wydziale Elektroniki Politechniki Gdańskiej. Pracę naukową związał od początku z Uniwersytetem Gdańskim, na którym doktoryzował się w 1976 roku. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1997 roku  na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Profesor nauk fizycznych (2005), członek korespondent PAN (2010). Kierownik Zakładu Optyki i Informacji Kwantowej IFTiA, Wydział Mat.-Fiz.-Inf. UG (do 2013). Główny organizator Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej w Gdańsku – utworzonego w 2007 roku przy UG  i dyrektor od początku jego istnienia.

R. Horodecki należy do grona fizyków i informatyków, którzy stworzyli podstawy nowej, interdyscyplinarnej dziedziny – informacji kwantowej, która wiąże się z takimi hasłami jak kwantowa kryptografia, kwantowa teleportacja, gęste kodowanie, kwantowe splątanie. Jego publikacje są cyt. przez innych autorów ponad 8500 razy, praca o detekcji kwantowego splątania ponad 1900 razy. Jest współautorem (na indywidualne zaproszenie) obszernej pracy przeglądowej pt. „Quantum entanglement” (2009) w najbardziej prestiżowym czasopiśmie podsumowującym dokonania fizyki – Reviews of Modern Physics (IF 45), trzecia praca z wyłączną afiliacją polską od czasu założenia tego czasopisma  tj. od 1929 r. (cyt. ponad 2100 razy).

R. Horodecki wraz z synami (jeszcze studentami) Pawłem i Michałem, później Karolem, stworzył zespół, który osiągnął znaczące rezultaty w Gdańsku, a następnie wszedł do współpracy ze światowymi liderami z informacji kwantowej. Seria przełomowych prac, w tym odkrycie splątania związanego i efektywnej metody detekcji splątania, otworzyła nowe kierunki badań w tej dziedzinie. Powstały pojęcia, które na trwałe weszły do literatury światowej, takie jak „bound entanglement” (splątanie związane), „entanglement activation” (aktywacja splątania), „quantum deficyt” (kwantowy deficyt).        

W 1999 roku R. Horodecki został zaproszony do współorganizacji i uczestnictwa w projekcie V programu Ramowego Unii Europejskiej pt. „Entanglement in Quantum Information Processing”, w którym uczestniczyło 17 ośrodków europejskich.  Był to pierwszy w Polsce unijny projekt z dziedziny informacji kwantowej. Następnie kierował projektami UE: RESQ, QUPRODIS, SCALA. Od 2012 roku kieruje, trzecim w Polsce, projektem European Research CouncilAdvanced Grant Ideas. Był kierownikiem kilku projektów polskich w tym:  MNiSW Ideas Plus oraz NCN Maestro. Organizator pierwszej w Polsce międzynarodowej konferencji z Informacji Kwantowej (Gdańsk 2001) oraz corocznych międzynarodowych sympozjów w Krajowym Centrum Informatyki Kwantowej w Sopocie.

Członek Rad Naukowych: Instytutu Wysokich Ciśnień i Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej w Gdańsku. W latach 2006-2013 – edytor pisma Open Systems and Information Dynamics. Od 2009 roku członek Kapituły Nagrody im. Jana Heweliusza. W latach 2008-20013 członek Komisji Nagród i Odznaczeń PTF, członek Kapituły Medalu Mariana Smoluchowskiego (od 2015), członek Prezydium Komitetu Fizyki PAN (od 2016), członek Zespołu ds. Nagród Premiera (2016-2018).

Laureat nagrody zespołowej im. Wojciecha Rubinowicza PTF (2004), dwóch nagród zespołowych Ministra, nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2008), Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza (2008). Odznaczony medalem Komisji Edukacji Narodowej (2007) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2014).

Wyrósł w domu o tradycjach humanistycznych (matka polonistka). Autor tomików poetyckich: „Sum ergo cogito” i „Arras z Andromedy” (Wydawnictwo Marpress, 2009, wersja dwujęzyczna, tłumaczenie prof. Jean Ward).