Wielogłos

Debatę nad sensem pojęcia tolerancja rozpoczynają twórcy projektu "Polska Tolerancja" - portal Tezeusz we współpracy z Laboratorium WIĘZI. Jakie są granice tolerancji religijnej i światopoglądowej? Co jest dla Polaków najtrudniejsze w relacji do osób homoseksualnych? Czy możliwa jest tolerancja między zwolennikami i przeciwnikami aborcji? Dlaczego tak często sami katolicy, którzy statystycznie stanowią w Polsce większość, czują się nietolerowani, a nawet dyskryminowani? To tematy do dyskusji zaplanowanych od 6 września do 29 listopada w ramach projektu "Polska Tolerancja", któremu patronuje "Tygodnik".

- W Polsce panuje tendencja do budowania wspólnoty przez antagonizowanie się poszczególnych grup, wykluczenie i symboliczną likwidację przeciwników światopoglądowych - mówi Andrzej Miszk, koordynator przedsięwzięcia i redaktor portalu Tezeusz. - Mam poczucie, że obecnie następuje kulminacja tego sposobu myślenia. Trwa walka o krzyż, mówi się o zimnej wojnie religijnej i kulturowej, radykałowie po obu stronach stają się coraz głośniejsi. Nasz projekt jest próbą wprowadzenia do debaty publicznej lepszych standardów porozumienia i takiego spojrzenia na konflikt, w którym byłoby miejsce dla oponenta.

Debaty w ramach "Polskiej Tolerancji" mają dotyczyć 12 obszarów tematycznych. Obok spraw często omawianych, jak stosunek do mniejszości seksualnych czy ocena aborcji, mają pojawić się te, które w mediach znajdują znacznie mniejszy oddźwięk - tolerancja społeczna wobec niepełnosprawnych, ubogich i słabo wykształconych, wobec osób uzależnionych od alkoholu, narkotyków, hazardu czy tolerancja między mieszkańcami prowincji i metropolii. W każdej z tych kwestii głos zabiorą autorzy reprezentujący różne, często zupełnie przeciwstawne opcje światopoglądowe. Ich teksty, które powstają jako odpowiedź na jednakowy zestaw pytań, będą zaprezentowane i dyskutowane na portalu www.tezeusz.pl oraz na łamach "Rzeczpospolitej". Także Czytelnicy "Tygodnika" będą mogli m.in. na stronie ­ www.tygodnik.onet.pl dowiedzieć się o przebiegu przedsięwzięcia. Jako istotny element twórcy projektu postrzegają komentarze internautów m.in. na serwisach Facebook i Salon24. Obok wypowiedzi eksperckich będą one brane pod uwagę w podsumowaniach zamykających każdą z debat.

W pierwszej debacie, już 6 września, na temat źródeł i kondycji polskiej tolerancji wypowiedzą się Jan Hartman, o. Jan Kłoczowski, Tomasz Terlikowski i Magdalena Środa. Udział w kolejnych dyskusjach zapowiedzieli m.in. Jan Maria Rokita, Jadwiga Staniszkis, Adam Szostkiewicz, Kinga Dunin, ks. Andrzej Draguła, Paweł Milcarek i Mariusz Agnosiewicz.

- Zamiast równoległych, a całkowicie różnych od siebie monologów o tolerancji, zaproponowany jest tu autentyczny wielogłosowy dialog - podkreśla Zbigniew Nosowski, dyrektor programowy Laboratorium WIĘZI. - To poważna próba odzyskania pojęcia tolerancji, tak ważnego dla polskiej tradycji, które straciło jednak wspólne znaczenie, a tym samym wartość dla polskiego społeczeństwa. Dominowały ostatnio dwa nurty refleksji o tolerancji: z jednej strony skrajnie liberalne podejście w duchu "wszystko mi jedno", z drugiej strony konserwatywna krytyka ideologii tolerancjonizmu.

- Kościół w Polsce jest kojarzony z nietolerancją i dyskryminacją mniejszości. To, że daje się wypychać z tak istotnych obszarów debaty, świadczy o słabości polskiej myśli katolickiej - twierdzi Andrzej Miszk. - Chcielibyśmy pokazać, że dla chrześcijan tolerancja jest głęboko zakorzeniona w pojęciu miłości bliźniego, caritas.

Ewa Kiedio (ur. 1984) jest redaktorką w wydawnictwie Więź i autorką reportaży.