Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Filistyni zazdrościli mu jego dostatku. Nienawidzili go. I dlatego studnie wykopane przez służbę Abrahama zasypywali ziemią. Patriarchowie – jak się dowiadujemy – drążyli studnię i znajdywali wodę. Izajasz zapowiadał, że tak samo dziać się będzie z potomkami praojców w czasach zbawienia. „Bo oto z pustyni popłyną strumyki i źródła wytrysną na stepach” (Iz 35, 6).
Woda oznacza życie na tych pustynnych ziemiach. Filistyni nie chcieli, by ziemia ta żywiła czy wręcz tuczyła rodzinę Abrahama. Pragnęli się ich pozbyć. Ale czy w tym zawiera się całe wyjaśnienie? Czy rzecz daje się sprowadzić do rywalizacji politycznej i ekonomicznej między klanami? Pewien midrasz udziela następującego wyjaśnienia: Izaak, jak i Abraham, nadawał imiona studniom, które niosły treści religijne, takie jak „Bóg zobaczy”, „Pan jest moim znakiem”. W ten sposób chcieli jak najszerzej dzielić się wiedzą o Adonaj, pokazując nicość bożków, które czcili poganie. Taka miała być lekcja. W ten sposób pod skrzydła Szechiny trafić mieli nowi wyznawcy. Praojcowie budzili w ten sposób świadomość Boga, powiadając: niech nabierają wodę ze studni Wiekuistego. Wołał do pogan, by powrócili do prawdziwej wiary. Za życia potężnego Abrahama nikt nie ośmielał się niszczyć zbudowanych przez niego studni lub nadawać im odmiennych imion. Ale po jego śmierci Filistyni poczuli swoją siłę i zasypując ziemią studnie, chcieli wymazać ze swojej ziemi wszelkie znaki obecności Pana. Gdy znikały studnie, w niepamięć miało pójść Imię – Szem. Tora, jak czytamy w cytowanym midraszu, mówi nam o tym, że Izaak poszedł w ślady za ojcem i odkopywał dawne studnie, wskrzeszał ich nazwy, tak aby „do pełnej chwały powróciła korona prawdziwej wiary”. Jedną z nich nazwał „Studnią przymierza”.
Studnie nabierają wymiaru symbolicznego. Woda, źródło jest w tej interpretacji znakiem czystej i doskonałej wiedzy. W kolejnym midraszu powiada się, że siedem studni, o których czytamy w Torze, odpowiada siedmiu przykazaniom noahickim, których nauczał Abraham.
Abimelek, wódz Filistynów, zażądał od Izaaka, by wyszedł z ich ziemi, bo jest zbyt potężny. Podobne słowa usłyszał od Labana Jakub. Zabrzmiał głos, jaki przez wieki Żydzi często słyszeli, wyganiani z kraju do kraju, z miasta do miasta. Mimo że Izaak stawał się coraz zamożniejszy, kopiąc studnie i pasąc stada bydła, a przede wszystkim dzięki Bożemu błogosławieństwu, a nie przez oszustwa i wyzysk, to Abimelek zarzucał mu, że swoje bogactwo czerpie z pracy okolicznych mieszkańców. Dopiero z czasem Filistyni pojęli, że wszystko, co ma Izaak, otrzymał w łasce od Boga. Podobnie będzie w przyszłości. Narody pojmą, że siła Hebrajczyków bierze się tylko z Bożego błogosławieństwa.
W Torze szuka się paraleli do losów kolejnych pokoleń Izraela. Komentatorzy słyszą w każdej literze, słowie, opowieści z Biblii znaki czy symbole objaśniające przeznaczenie ludu. Są w tym wytrwali, pomysłowi i uparci.
