Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
W tutejszym Kościele pełnią oni praktycznie wszystkie funkcje, do których wykonywania nie są potrzebne święcenia. Przede wszystkim uczestniczą w misji nauczycielskiej Kościoła, gdyż to na ich barkach spoczywa ciężar katechetycznego przygotowania dzieci i młodzieży do pierwszej komunii oraz przygotowania narzeczonych do sakramentu małżeństwa. Jako świeccy liderzy wspólnot, w których brakuje stałej obecności kapłana (powszechna rzeczywistość na rozległym kontynencie), praktycznie organizują życie religijne danej społeczności: przewodniczą niedzielnej liturgii Słowa, w razie konieczności udzielają sakramentu chrztu, w niektórych przypadkach asystują przy zawieraniu sakramentu małżeństwa, przewodniczą liturgii pogrzebowej. Pełnią także funkcje na wszystkich szczeblach kościelnej administracji: są ekonomami diecezji, kanclerzami biskupich kurii, sekretarzami itd.
Jaka teologia się za tym kryje? Programowy dokument z obrad Konferencji Episkopatów Ameryki Łacińskiej i Karaibów, które odbyły się w 2007 r. w brazylijskiej Aparecidzie, wskazuje, że Kościół nie ma nic wspólnego ze strukturą, w której to „góra” przygotowuje projekty do realizacji przez „eklezjalne doły”, lecz jest to wspólnota, która bierze aktywny udział we wszystkich etapach przygotowania i realizacji projektu. Jest to Lud Boży w rozumieniu nauczania Soboru Watykańskiego II.
W dokumencie z Aparecidy wskazano na cztery etapy uczestnictwa świeckich w projektach duszpasterskich diecezji: rozeznanie, podjęcie decyzji, opracowanie strategii działania, wykonanie. Udział świeckich w projekcie dotyczy więc całości działania, a nie tylko niektórych etapów. Uczestnictwo świeckich w projekcie jest najlepszym uprawomocnieniem danego projektu. „Aparecida” w sposób zdecydowany odchodzi od piramidalnej i typowo klerykalnej wizji Kościoła: „Świeccy mają uczestniczyć w procesie rozeznania, w podejmowaniu decyzji, w planowaniu i w realizacji [projektu duszpasterskiego]” (Aparecida 371). Przypomnijmy, że to ten właśnie dokument papież Franciszek przyjął jako duszpasterski program swojego pontyfikatu.