A gdy Jezus skosztował octu, rzekł: Wykonało się! I skłoniwszy głowę oddał ducha” (...Et inclinato capite tradidit spiritum) – tak brzmi werset Ewangelii św. Jana (19, 30), opisujący chwilę śmierci Zbawiciela. Wydawałoby się, że te słowa mówią nam tylko o umieraniu. Jest w nich jednak głębia ukrytych treści.

Ewangelista, chcąc przekazać istotny sens „oddawania ducha” przez Jezusa, świadomie sięgnął po rzadko używany w Piśmie Świętym termin tradidit (w greckim pierwowzorze paredoken to pneuma). Oznacza ono przekazywanie. Umierający na krzyżu Chrystus nie tyle „wyzionął ducha”, jak tłumaczy stosowny fragment Biblia Tysiąclecia, ile „przekazał” go ludziom. Sekret ten ujawni swój sens pięćdziesiąt dwa dni później w Wieczerniku.

Od łacińskiego słowa tradere pochodzi też „tradycja”. Jakkolwiek nie definiowalibyśmy tradycji, zawsze odnosi się ona do długo trwającego przekazu...