Artykuły na temat: rok 1920

Cud nad Wisłą, czyli generał przed marszałkiem

Maciej Müller
Uparte nazywanie odparcia bolszewików cudem nad Wisłą to pokłosie przedwojennej narracji endeckiej, próbującej obniżyć zasługi Piłsudskiego, autora miażdżącego…
Ochotnicy w drodze na wojnę. Idą drogą z warszawskiej Cytadeli przez ulicę Białostocką na Dworzec Wileński, skąd koleją pojadą dalej na front. Rok 1920. / MUZEUM NARODOWE W WARSZAWIE

Fotografia o wojnie

Karolina Puchała-Rojek
Zaangażowanie kobiet w tę wojnę nie było jednostkowym zrywem, ono wpisywało się w akceptowaną wówczas powszechnie postawę Polek patriotek.
/

Cud Wisły, cud synergii

Tadeusz A. Olszański
W sierpniu 1920 r. wygraliśmy nieprzypadkowo. Był to nieczęsty w naszych dziejach najnowszych moment, gdy każde pojedyncze działanie wzmacniało wspólny wysiłek.
Major Jan Kowalewski jako późniejszy attaché wojskowy w Moskwie, obok podpisany przez niego dokument z 15 sierpnia 1920 r. opisujący 4. Armię bolszewicką. / DOMENA PUBLICZNA

Kryptolog, który złamał „Rewolucję”

Krzysztof Pięciak
Zwycięstwo w 1920 r. było możliwe także dzięki nim: zespół Jana Kowalewskiego odszyfrowywał sowieckie depesze, dając sztabowcom dane o ruchach wroga.
Po zajęciu wsi Glinna Słoboda (dziś na Białorusi) polscy żołnierze walczą z wszami. Wszechobecne insekty były przyczyną chorób zakaźnych, które dziesiątkowały oddziały. Wiosna 1920 r. / WOJSKOWE BIURO HISTORYCZNE

Przegrane zwycięstwo

Andrzej Chwalba, Bartosz Dziewanowski-Stefańczyk
Prof. Andrzej Chwalba: Choć w 1920 r. Piłsudski wygrywał militarnie nad Wisłą i Niemnem, to na koniec polityczny sukces odnieśli wrogowie jego wizji Europy…
Grupa literatów, żołnierzy Armii Ochotniczej, m.in. ppłk Marian Dienstl-Dąbrowa, Eugeniusz Małaczewski, Emil Zegadłowicz, Władysław Rabski, Edward Ligocki, redaktor Władysław Buchner, major Jan Grabowski, 1920 r. / NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

Ochotnicy roku 1920

Krzysztof Pięciak
„Wczoraj wieczorem trochę nas ćwiczono. Dowodził jeden porucznik, który też jest harcerzem” – pisał sto lat temu do rodziców Lech Dymecki z Warszawy, który…

Nowe kadry patriotyzmu

Jan Klata
Jak śpiewał swego czasu militarysta Maciej Maleńczuk: „Chcesz zmienić ten świat, zacznij od siebie”.
/ MATERIAŁY KONKURSOWE

Kamienne wybryki, czyli fiaska polskich rocznic

Michał Okoński
Los bywa naprawdę ironiczny.
Podczas walk nad Nidą Legiony zatrzymały rosyjską ofensywę. Od prawej: Józef Piłsudski, Ignacy Daszyński i Mariusz Zaruski. Listopad 1914 r. / ZBIORY MARIUSZA KOLMASIAKA / EAST NEWS

Wybory Daszyńskiego

Mikołaj Mirowski
Kim był człowiek, który zadał śmiertelny cios komunizmowi w Polsce, i to zanim jeszcze – sto lat temu – zaczęła się wojna z bolszewikami?
Pobieranie krwi w Państwowym Instytucie Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach, 1929 r. / NAC

Nieznany cud nad Wisłą

Tomasz Targański
W cieniu wojny z Armią Czerwoną polscy naukowcy stoczyli sto lat temu dramatyczną walkę z groźną epidemią, która wędrowała ze wschodu na zachód Europy.…
Uroczystość zaślubin Polski z morzem prowadzona przez gen. Józefa Hallera. Puck, 10 lutego 1920 r. / fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego /

Pomorski Dzień Niepodległości

Tomasz Żuroch-Piechowski
Rocznica 10 lutego 1920 r., gdy gen. Haller dokonał symbolicznych zaślubin Polski z morzem, obchodzona jest na Pomorzu Gdańskim niczym drugi Dzień…

Na rocznicę zaślubin

Jan Kozłowski
90 lat temu, 10 lutego 1920 r., skuta lodem Zatoka Pucka była areną niezwykłego i symbolicznego wydarzenia. Mimo niepewności bytu młodego Państwa Polskiego,…

Morze, okno na świat

Wojciech Roszkowski
Prof. WOJCIECH ROSZKOWSKI, historyk: Dostęp do Bałtyku był kluczowy dla II Rzeczypospolitej. Pozwalał przezwyciężać izolację gospodarczą i polityczną.…

Akwizytorzy polskości

Krzysztof Korda
Prusacy uważali go za niebezpiecznego agitatora. Dla swoich ziomków stał się nieformalnym "królem" i "apostołem narodowej sprawy". Już za…

Piękna i nowoczesna

Patrycja Bukalska
Kończył się rok 1920, gdy inżynier Tadeusz Wenda przybył na Pomorze, by znaleźć miejsce na nowy polski port. Wkrótce na kaszubskich piaskach powstały port i…