Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Synod o Amazonii zakończył się formalnie niedzielną mszą, praktycznie – sobotnim głosowaniem nad dokumentem końcowym. Tak jak się spodziewano – i co powiedział nam w wywiadzie kard. Pedro Barreto – po uwzględnieniu wielu poprawek dokument zyskał taki kształt, by zaakceptowała go większość biskupów. Co prawda przy okazji się nieco rozrósł – z początkowych 95 artykułów zrobiło się 120 (najwyraźniej najbardziej kontrowersyjne pomysły obudowano dodatkowymi „bezpiecznikami”), ale i tak głosowanie przebiegło sprawnie i po niespełna trzech godzinach można było odśpiewać „Te Deum laudamum”.
Kościół wielokrotnie nawrócony
Synod amazoński wzywa Kościół do pięciokrotnego nawrócenia.
Po pierwsze – integralnego, pełnego i z wszystkimi konsekwencjami. Zmiana życia. Tak jednostek, jak i całej wspólnoty. Trzeba przemienić umysł i serce, chcenie i działanie. Jak św. Franciszek z Asyżu. Wybór Jezusa to wybór życia prostego i ubogiego.
Po drugie – duszpasterskiego. Zmiana „stylu pracy” jest konieczna, jeśli Kościół ma być misyjny, wychodzący do ludzi, szukający zagubionej owcy. Miłosierdzie, solidarność z najbardziej potrzebującym wsparcia, ekumenizm i dialog ponad religiami i kulturami – to najważniejsze cechy tego nawrócenia.
Po trzecie – kulturowego. Kościół ma wiele twarzy, bo jest wspólnotą wszystkich ludzi i kultur. Tych twarzy nie może się wstydzić ani próbować je zmieniać. Szacunek dla kultur i tradycji, umiejętność odnajdywania w nich „nasion Bożego Słowa” to warunek konieczny, bez którego nie powiedzie się ewangelizacja.
Po czwarte – ekologicznego. Troska o „wspólny dom”, jakim jest Ziemia, musi wejść na stałe do nauczania Kościoła, do jego stylu pracy i życia.
Po piąte – synodalnego. Wspólnotę Kościoła tworzą kobiety i mężczyźni, świeccy i duchowni. Wszyscy są za Kościół odpowiedzialni i wszyscy mają prawo o nim współdecydować.
Viri probati, ryt i kobiety
I choć większa część dokument końcowego poświęcona była właśnie tym wezwaniom, wszyscy i tak czekali na rozstrzygnięcia praktyczne – propozycje rozwiązania najbardziej palącego problemów duszpasterskich Amazonii: braku dostępu do Eucharystii (braku księży).
Zgodnie z przewidywaniami, biskupi poprosili papieża o zgodę na święcenia viri probati. A dokładniej – o opracowanie zasad, na podstawie których można będzie dotychczasowym diakonom stałym, także żonatym, którzy otrzymają odpowiednią formację, udzielać sakramentu kapłaństwa. Uznali też za właściwe podkreślić, że celibat – jako zasada obowiązująca w całym Kościele – musi być utrzymany.
Poprosili również o zbadanie możliwości udzielania święceń diakonatu kobietom. W tym wypadku uznali jednak, że należy poczekać na wyniki pracy komisji, powołanej przez papieża już trzy lata temu, która ma stwierdzić, czy świadectwa z pierwszych wieków, mówiące o diakonacie kobiet, odnosiły się do święceń czy innego rodzaju posługi – słowem, czy pomysł zgodny jest z doktryną i tradycją Kościoła.
SYNOD DLA AMAZONII – CZYTAJ SERWIS SPECJALNY >>>
Zaproponowano również, by dla Kościoła Amazonii stworzyć oddzielny ryt, uwzględniający nie tylko tamtejsze języki i zwyczaje, ale też wierzenia i mądrość (teologia Indian).
Dla sprawnego wprowadzenia tej propozycji w życie powołana zostanie 16–osobowa rada postsynodalna. Jej 13 członków wybrał synod (są to biskupi krajów amazońskich), 3 kolejnych nominuje papież, który zapowiedział już, że wśród jego reprezentantów będą także kobiety.
Propozycja święcenia viri probati uzyskała wsparcie 128 biskupów (przy 41 głosach przeciwnych). Dalsze studia nad diakonatem kobiet zyskały 137 głosów na „tak” (30 na „nie”). Ryt amazoński chciało wprowadzić 140 głosujących (29 było przeciwnych). W żadnym z tych wypadków większość 2/3 głosów nie była zagrożona.
Zmiany nie są ani rewolucyjne, ani nie dokonają się od razu. Ci, którzy obawiali się odejścia od celibatu i innych doktrynalnych rozstrzygnięć – odetchnęli z ulgą. Ci, którzy mieli większe nadzieje, nie zostali ich pozbawieni. To rozwiązanie nie tylko ostrożne, ale też najbardziej przez papieża cenione: zainicjować procesy i dać im szansę dojrzeć. Reformę Kościoła mierzy miarą dłuższą niż swój pontyfikat.
Ale amazoński festiwal w Rzymie świadczy jeszcze o czymś innym: uwaga Kościoła zwraca się coraz bardziej ku krajom dalekim od dotychczasowego centrum, jakim była Europa. Z tym na pewno trzeba się pogodzić. Zresztą, wybór kardynała Bergoglia, Argentyńczyka, był tego pierwszym dowodem. Nadzieją Kościoła jest Ameryka Łacińska, Afryka i Azja – tak ze względu na liczbę żyjących tam katolików, jak i na ich młodość, energię i żywotność. Pora, którą Włosi nazywają „indiańskim latem”, to przecież po prostu „złota polska jesień”
