Wszystko o języku

Recenzowana książka to dwutomowa publikacja, wyrastająca z przekonania, że to właśnie język jest kluczowym narzędziem umożliwiającym dostęp do wiedzy i jednocześnie dającym akces do „przestrzeni logicznej”, w której nie uczestniczą inne istoty żywe.

17.10.2017

Czyta się kilka minut

Jak twierdzą autorzy, Andrzej Bogusławski i Ewa Drzazgowska, język przeciwstawia nas reszcie wszechświata, jednak by zrozumieć tę elementarną prawdę, potrzebny jest gruntowny namysł nad konstytutywną dla człowieka „słownością”, namysł wolny od „psychocentrycznych przebrań” oraz „jaskrawych zafałszowań” polegających na „zacieraniu granicy między ludźmi a fauną z jej naprawdę całkowicie odmiennym wyposażeniem komunikacyjnym”.

Refleksja autorów obejmuje zarówno język jako taki, jak i poszczególne jego realizacje. Sytuuje się na pograniczu językoznawstwa i filozofii, a celem jest ujawnienie wielu nieścisłości, które narosły na studiach nad językiem. Ostra, wartościująca ocena historycznego dorobku w zakresie badań nad językiem ostatnich 2,5 tysiąca lat pokazuje braki w tym zakresie. Dlatego ambicją badaczy jest możliwie całościowe i precyzyjne ujęcie zarówno wybranych doktryn dotyczących semantyki i filozofii języka, jak też różnorodności i dynamiki dającej się zaobserwować w tej dyscyplinie.

Przekroje historyczne dokonywane przez autorów sięgają głęboko, bo aż 25 wieków w przeszłość, czyli od momentu pojawienia się pierwszych historycznych dokumentów noszących znamiona teoretycznej refleksji nad językiem (w kręgach kultury indyjskiej, chińskiej czy greckiej) aż po połowę XX wieku. Wybór akurat takiej cezury autorzy uzasadniają „erupcją płodności teoretycznej” tego okresu, której jednak nie dałoby się w pełni docenić bez gruntownej analizy dzieł historycznych obejmujących poprzednie epoki.

„Język w refleksji teoretycznej. Przekroje historyczne” to publikacja, w której obiektywna warstwa opisowa nieustannie przeplata się z oceniającą i wartościującą, z czym autorzy zresztą się nie kryją. Dzięki temu możliwe jest podjęcie dyskusji z wieloma wyborami i zaprezentowanymi stanowiskami. Ich deklarowane przekonanie, że język pozwala ludziom „na współdziałanie z Bogiem, dawcą zdolności językowej, w rządach nad tym wszechświatem, do którego należymy”, może przecież zainicjować szereg interesujących sporów, zachęcając przy tym do gruntownej lektury tej monumentalnej publikacji. ©

Andrzej Bogusławski i Ewa Drzazgowska, JĘZYK W REFLEKSJI TEORETYCZNEJ. PRZEKROJE HISTORYCZNE Uniwersytet Warszawski, Wydział Neofilologii, Katedra Lingwistyki Formalnej, Warszawa 2016

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru Nr 43/2017

Artykuł pochodzi z dodatku „Nagroda Kotarbińskiego