Rozum / Emocje

Codziennie mówimy o emocjach i rozumie, zwłaszcza w kontekście zachowania, ludzkiej natury, umysłu, mózgu czy moralności, nie zastanawiając się, czy te pojęcia języka potocznego oraz traktatów filozofów i teologów adekwatnie opisują rzeczywistość.

22.05.2017

Czyta się kilka minut

Okładka dodatku: Wielkie Pytania (6). Rozum / Emocje / il. Marek Zalejski // PIXABAY
Okładka dodatku: Wielkie Pytania (6). Rozum / Emocje / il. Marek Zalejski // PIXABAY

Tymczasem biologia po Darwinie zwróciła uwagę na przystosowawczy charakter emocji jako mechanizm szybkiego reagowania – przestały więc mieć całkowicie irracjonalny charakter. Współczesna psychologia wprawdzie odeszła od samego pojęcia rozumu, ale utrzymuje podobne – jak sądzą niektórzy: nietrafne – dualizmy. Przeciwstawia bowiem procesy poznawcze – angażujące ewolucyjnie młodsze części mózgu – procesom afektywnym; a intuicję – opartą na ewolucyjnie ukształtowanych heurystykach – myśleniu refleksyjnemu. Wreszcie, neurobiolodzy odkryli, że uszkodzenia w „emocjonalnych” strukturach mózgu uniemożliwiają pacjentom podejmowanie racjonalnych decyzji. Mimo że czysto „rozumowe” zdolności – językowe, matematyczne czy abstrakcyjnego myślenia – pozostają wówczas nienaruszone.

W niniejszym dodatku postanowiliśmy pokazać Państwu kilka obszarów, w których rozum i emocje wychodzą poza swoje potoczne rozumienie i spotykają się na szerokim pasie ziemi niczyjej. Chcemy zachęcić Państwa do refleksji, czy pojęcia te mają jeszcze – i powinny mieć – swoje miejsce w nauce i filozofii. Być może nadszedł czas, by z nich zrezygnować. Tylko czy naprawdę jesteśmy już na to gotowi? I czy... kiedykolwiek będziemy? ©

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Filozof i kognitywista z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych oraz redaktor działu Nauka „Tygodnika”, zainteresowany dwiema najbardziej niezwykłymi cechami ludzkiej natury: językiem i moralnością (również ich neuronalnym podłożem i ewolucją). Lubi się… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 22/2017

Artykuł pochodzi z dodatku „Wielkie Pytania #6: Rozum/emocje