We wrześniu 1939 r. Armia Czerwona bierze do niewoli ćwierć miliona żołnierzy Wojska Polskiego. Większość podoficerów i szeregowców przekazuje później III Rzeszy lub zwalnia – to ostatnie dotyczy tych, którzy pochodzą z ziem wschodnich II Rzeczypospolitej i teraz, po ich aneksji, mają być przymusowo obywatelami Związku Sowieckiego. Natomiast los kilkunastu tysięcy oficerów jest nieznany.

Zaginięcie tak dużej grupy – są w niej żołnierze zawodowi, ale większość to oficerowie rezerwy, w cywilu inżynierowie, prawnicy, intelektualiści itd., słowem: elita kraju – od początku niepokoi władze RP (w Paryżu, a od 1940 r. w Londynie). Rząd gen. Sikorskiego odbywa na ten temat wiele narad. Bezskutecznie interweniuje u Brytyjczyków, np. 19 czerwca 1940 r. w memorandum do szefa MSZ Edwarda Wooda (lorda Halifaksa). Wreszcie, dzięki informacjom od podziemia w okupowanej Polsce, rząd dowiaduje...