Tygodnik Powszechny TP 43/2014

Data wydania:
Numer wydania:
43
Rok wydania:
2014

Edytorial

/ Fot. Gregorio Borgia / AP / EAST NEWS

Na okładce tego wydania

TP
/

Pięć pokus synodalnych

Ks. Adam Boniecki
Synod Biskupów zakończony w niedzielę beatyfikacją papieża, który powołał do życia tę instytucję – Pawła VI – różnił się od poprzednich nie tylko tym, że był…

Obraz tygodnia

/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Właściwe miejsce

Michał Głowiński
Każde wielkie miasto ma swoje miejsca symboliczne, nasycone znaczeniami i wspomnieniami, niosące sobie tylko właściwe treści.
/ Fot. Jan Graczyński / EAST NEWS

W Krakowie otwarto Centrum Kongresowe

TP
Była to kolejna w tym roku spektakularna premiera budowlana pod Wawelem – po wiosennym debiucie hali sportowej Kraków Arena i wrześniowym otwarciu nowej…

Słuchajcie Franciszka

Błażej Strzelczyk
„Prośmy Pana o łaskę, abyśmy nie obmawiali, nie krytykowali, nie plotkowali, a chcieli dobra dla wszystkich” – napisał papież Franciszek 7 października na…

Niecodzienny przekład Biblii

Józef Majewski
Jest wspólnym dziełem protestantów i katolików, którzy niedawno zaprezentowali go Franciszkowi.

Dramat w Himalajach

Bartek Dobroch
To kataklizm na skalę niespotykaną dotąd w Himalajach, może nawet największa tragedia, jaka zdarzyła się w tych górach, od kiedy człowiek zaczął je odwiedzać.

Pseudokalifat

Marcin Żyła
Gdyby ściśle trzymać się definicji słowa „kalifat”, to Abu Bakra al-Baghdadiego, przywódcę Państwa Islamskiego (IS), za swego władcę powinien uznać każdy z…
/ Fot. Ralph Orlowski / REUTERS / FORUM

Z frontu walki z ebolą

WP
Anthony Banbury, szef misji ONZ w Afryce, apeluje o zwiększenie pomocy w walce z epidemią.

Kultura w skrócie

TP
14 – 20 października
/ Fot. INTERNET

Kościół w skrócie

TP
14 – 20 października

Kraj w skrócie

TP
14 – 20 października

Liberalne bajki

Jan Wróbel
Jan Krzysztof Bielecki i inni „skruszeni” liberałowie podsuwają nam kolejny zatruty cukierek.

Krzywda pantofelka

Paweł Bravo
W kręgach postępowych zawrzało.
/

Ostrożnie ze sprężynami

Michał Kuźmiński
Ładna ta sprężynka: wpisana w kształt Polski metafora energii kumulującej się pod naporem i napięcia wprawiającego w ruch.

Rosyjscy szpiedzy

Paweł Reszka
Mamy dwóch aresztowanych – podpułkownika z MON i prawnika, który chciał przeniknąć do Sejmu i Ministerstwa Gospodarki. Obu podejrzewanych o pracę dla…

Temat Tygodnika

/ Fot. cathnewsusa.com

Ciąg dalszy nastąpi

Thomas J. Reese SJ, Zuzanna Radzik
O. Thomas J. Reese SJ, watykanista: To, jak Franciszek traktował biskupów w czasie Synodu, powinno stać się modelem ich działania w diecezjach. Powinni…
Papież z kardynałami (od lewej) Lluísem Martínezem Sistachem z Hiszpanii, Chiblym Langlois z Haiti i Ricardo Ezzatim Andrello z Chile w drodze na sesję Synodu. Watykan, 9 października 2014 r. / Fot. Alessandra Tarantino / AP / EAST NEWS

Dobra robota

Konrad Sawicki, Artur Sporniak
W niedzielę zakończyła się pierwsza sesja Soboru Watykańskiego III – tak mogłyby brzmieć nagłówki mediów, gdyż Synod poświęcony rodzinie ma wiele wspólnego z…

Czytania

CZYTANIA LITURGICZNE

TP
26 X – 2 XI

Kropka po miłości

Kard. Grzegorz Ryś
Liturgia mszalna przypomniała nam ostatnio (w ubiegły czwartek) przepiękny hymn z pierwszego rozdziału Listu św. Pawła do Efezjan (Ef 1, 3-10).
/ Fot. Empire State Building

WIDZENIA

TP

Czas drzeworytu

O. Wacław Oszajca SJ
Jeśli uznalibyśmy, że kolorystyką jesieni rządzi van Gogh, barwami lata włada Rubens, zaś wiosna pozostaje pod opieką Malczewskiego – to zima byłaby czasem…

Mowa Judy

Paweł Śpiewak
Benjamin okazał się winny. W jego torbie znaleziono srebrny puchar. Złodziej musiał być ukarany. Bracia wrócili do pałacu Józefa i w milczeniu padli przed nim…

Kraj

/ Fot. Chris Ryan / GETTY IMAGES

Hieny sięgnęły bruku

Paulina Wilk
Skrajny cynizm tabloidów to broń obosieczna. Ostatnie tygodnie pokazują, że nasza wrażliwość może im zagrozić.

Bóg w kapciach

Bolesław Piecha, Paweł Reszka
Bolesław Piecha, europoseł PiS, były wiceminister zdrowia: Religa miał w sobie jakąś hardość. Nawet gdy był bardzo chory, starał się siedzieć przy stoliku,…
/ Fot. GETTY IMAGES

Równość na tamtym świecie

Przemysław Wilczyński
Pobita, zgwałcona, nękana psychicznie może liczyć na wsparcie i paragraf. Pozbawiona konta, karty kredytowej i gotówki, usłyszy od dzielnicowego: „On jest…

Wiara

Bp Tadeusz Pieronek / Fot. VIPHOTO / EAST NEWS / Fot. VIPHOTO / EAST NEWS

Ten Pieronek to zawsze...

Marek Zając
Przez lata był w naszym Episkopacie jak dynamit. Od środka rozsadzał bigoterię, hipokryzję i dworskość. Właśnie kończy 80 lat.
O. Paweł Gużyński / Fot. Piotr Bławicki / EAST NEWS

Małżeńskie realia

O. Paweł Gużyński, Błażej Strzelczyk
O. Paweł Gużyński, dominikanin: Jeśli ktoś mówi na kursie, że nie potrafi żyć bez swojej drugiej połówki, odpowiadam, że nie nadaje się do małżeństwa.
/ Fot. Joanna Siwiec & Bartek Barczyk

Fikcje przedmałżeńskie

Anna Goc
Na wiele par, które opowiedziały nam o swoim udziale w naukach przedmałżeńskich, zadowolona była jedna. Reszta mówiła o podejściu „byle zaliczyć” i o tym, że…

Świat

Plakat antykorupcyjnej akcji społecznej z Czerniowiec na ukraińskiej Bukowinie / Fot. DOMENA PUBLICZNA

Rewolucja po rewolucji

Wojciech Konończuk
Wybory do parlamentu Ukrainy przypieczętują zmianę polityczną, jaka dokonała się w wyniku Majdanu. Ale przed nową władzą piętrzą się wyzwania, których stawką…

Lajkować zgodnie z prawem

Tomasz Kułakowski
Rosja chce okiełznać internet. Za pozorem dbania o bezpieczeństwo kryje się kontrola informacji, które płyną przez nowe i stare media.

Noworosja krzepnie

Paweł Pieniążek
Samozwańcza „Doniecka Republika Ludowa” szykuje się do długiego marszu. Tutejsze „władze” uwierzyły, że mogą stworzyć własne parapaństwo. I powoli to robią.
Aqsa Mahmood przed ucieczką do Syrii, jeszcze w Glasgow / Fot. INTERNET

Poślubione dżihadowi

Patrycja Bukalska
Cała Francja szuka 26-letniej Hayat Boumediene, podejrzewanej o współudział w ataku terrorystycznym. Kim są kobiety dżihadu?
Ropociąg przecinający bagna i uroczyska koło West Qurna pod Basrą – tutaj, w historycznej Mezopotamii, badacze umiejscawiają biblijny Eden. / Fot. Atef Hassan / REUTERS / FORUM

Walka o Ogród Eden

Inga Rogg
Z zemsty za bunty szyitów Saddam Husajn zniszczył rozlewiska między Tygrysem i Eufratem, gdzie badacze umieszczają biblijny Eden. Dziś wraca tu życie.

Historia

Ks. Władysław Bukowiński w swojej kaplicy w Kazachstanie / Fot. DOMENA PUBLICZNA

Latający ksiądz

Zbigniew Rokita
Z własnej woli został w Związku Sowieckim i tam pracował. Legendarny, dziś zapomniany ksiądz Władysław Bukowiński. W tym roku mija 110. rocznica jego urodzin i…

Nauka

Siostry Misjonarki Miłości przy grobie Matki Teresy, Kalkuta, wrzesień 2014 r. / Fot. Dibyangshu Sarkar / AFP / EAST NEWS

Ewolucyjna łaska

Jonathan Haidt
Do życia w obrębie religii ukształtowała nas natura. Czy religia sprawia, że ludzie stają się dobrzy albo źli?
Żydzi modlą się w święto Rosz Haszana, Tel Awiw, wrzesień 2009 r. / Fot. Debbie Hill / EYEVINE / EAST NEWS

Czym jest religia dla społeczeństw?

Bartłomiej Kucharzyk
Na kolejnych stronach przedstawiamy fragment książki wybitnego badacza moralności.
Stefan Hell, laureat tegorocznej Nagrody Nobla / Fot. Kai Pfaffenbach / REUTERS / FORUM

Przełamując fale (świetlne)

Piotr Wasylczyk
Nie przyjął do wiadomości, że się nie da. I umożliwił nauce zajrzenie w nanoświat. Tegoroczny noblista osiągnął sukces, bo umiał popatrzeć pod innym kątem.

Kultura

Życie rozdwojone

Lektor
Ta niezwykła książka składa się jakby z dwóch opowieści. Historia kobiety, która wymazała swoją wojenną – heroiczną! – przeszłość i stworzyła nową tożsamość,…
Haluk Bilginer w filmie „Zimowy sen” / Fot. MATERIAŁY PRASOWE

Pewnego razu w Kapadocji

Anita Piotrowska
O filmach Ceylana mówi się, że to rzadki przypadek, kiedy kino dogania literaturę. Rzeczywiście, seans nagrodzonego Złotą Palmą „Zimowego snu” przypomina…

WARTO ZOBACZYĆ W TV

AP
25 – 31 X
/ Fot. Monika Kmita

Niech piosenka robi swoje

Jan Błaszczak
Gaba Kulka, piosenkarka: Dzieci często śnią na jawie. Niektóre nigdy nie przestają. Dla mnie muzyka to takie śnienie na jawie, snucie narracji, które zahaczają…
/ Fot. Toronto Star

„Mój największy triumf”

TP
„Przenieśliśmy się do Kanady, kiedy miałem sześć lat, a to w tym kraju już za późno, by wystartować w hokeju… Co miałem robić? Zacząłem biegać”.
/ Fot. Linda Forsell / IBL / FORUM

Gladwell: Opowiem wam wszystko inaczej

Marcin Chwistek
Na wykłady zapraszają go Google, Microsoft i Akademia Wojskowa w West Point. Za wieczór bierze 80 tys. dolarów. Jest uważany za jednego z najbardziej…

Kraków

Nasz pasaż

KB
Realizator dźwięku Wojciech Gruszka, reżyser Jan Klata i jego asystentka Ewa Ziembla nagrywają słuchowisko „Nietoty”, listopad 2013 r. / Fot. Paweł Krawczyk / RADIO KRAKÓW

Świeże w eterze

Jan Błaszczak
Na antenie Radia Kraków można było ostatnio usłyszeć wyjątkowo nienawistny program publicystyczny. Wyreżyserowała go Maja Kleczewska.

Felietony

Lista osób

Stanisław Mancewicz
Niezłe poruszenie wywołała informacja, że w mieszkaniu osobnika podejrzewanego o szpiegostwo znaleziono listę ludzi mających jakoby potencjał na zostanie…

Angielskiego uczę się

Wojciech Bonowicz
Nie ręczę za prawdziwość tej anegdoty, ale opowiadają, że kiedy nieżyjący już przewodniczący Samoobrony odwiedził Brukselę, jedna z urzędniczek zadała mu…

Po trzynaste

Marek Zając
Mój drogi Piołunie,

Tuca tuca

Paweł Reszka
„Tuca tuca” to nieco banalna włoska piosenka.

Smaki

/ Fot. facetznozem.blogspot.com

Pulpa i pizza

Paweł Bravo
Są dni, kiedy nawet wbicie jajka na patelnię wydaje się zajęciem zbyt czasochłonnym.

Tygodnik Czytelników

Zapraszamy na „Lekcje czytania”

TP

Zapowiedzi Klubów „Tygodnika”

TP
/ Fot. Adam Walanus

Zjazd klubów „TP”

Błażej Strzelczyk
W weekend, 18–19 października, w Krakowie odbył się coroczny zjazd Klubów „Tygodnika Powszechnego”.

„Tygodnik Powszechny” poleca cykl „Książka: jak to się robi”

TP
Krakowska księgarnio-kawiarnia De Revolutionibus Books&Café (ul. Bracka 14, róg Franciszkańskiej) zaprasza na spotkania

W następnym wydaniu „Tygodnika” dodatek „1000 LAT HISTORII ŻYDÓW POLSKICH”

TP
Obszerny, bogato ilustrowany dodatek towarzyszący otwarciu ekspozycji głównej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

W następnym wydaniu „Tygodnika” dodatek historyczny

TP
W POSZUKIWANIU PROGRAMU: Polska opozycja z lat 1976–1989 to nie tylko strajki i demonstracje.

Dodatki w numerze TP 43/2014

Magazyn Literacki: Jak żyć? (9-10/2014)

Magdalena Tulli podczas Gali Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima, Łódź, 15 grudnia 2013 r. / Fot. Łukasz Szeląg / REPORTER

Przezroczystość

Michał Szymański
Przezroczysty i chłodny styl „Szumu” współgra z niemal zupełną likwidacją świata zewnętrznego: za całą rzeczywistość muszą tu wystarczyć pusty kąt, tapczan,…

Miłość w trudnych czasach

Małgorzata Nocuń
Książki „Zwrotnik Ukraina” i „Pokochać Ukrainę” uczą rozumieć kraj, z którym sąsiadujemy. Musimy go poznawać na nowo, bo – w obliczu wojny – Ukraina na nowo…

Stany pogody, stany peronów

Krzysztof Siwczyk
Catelli pisze wbrew dyktatowi prezentacji tematów, chociaż wyczuwamy w jego propozycji tzw. wielkie tematy literackie. Jest śmierć w skali mikro, jest i…

Ostrą kreską

Krzysztof Siwczyk
Niemiec był poetą radykalnych posunięć semantycznych, autorem wywracającym na nice frazeologie, którymi obłaskawiamy świat.

Misja i pasja

Tomasz Fiałkowski
Wielowątkowy wywiad rzeka z wybitnym uczonym, monografistą szkoły lwowsko-warszawskiej, a równocześnie publicystą. Opowieść o życiu i filozofii, wyrazisty głos…

Kartografia zbrodni

Jerzy Franczak
Niedawno odwiedziłem Bełżec. Na terenie byłego obozu znajduje się muzeum oraz aranżacja architektoniczna, upamiętniająca śmierć blisko pół miliona Żydów. Nie…

Zaklęte terytorium pamięci

Paulina Wilk
„Ciała niebieskie” są opowieścią o trudnej pracy ujawniania rodzinnych tajemnic, o uldze i ciężarze, jakie to ujawnienie przynosi.

Uwaga jest modlitwą

Radosław Kobierski
Książkę Krzysztofa Czyżewskiego można czytać jako kronikę ucieleśniania się idei „pogranicza”.

Życie po życiu

Radosław Kobierski

11 x tak

Radosław Kobierski

Kara i wina

Radosław Kobierski

Poemat na krótkim czasie

Radosław Kobierski

Socjologia z misją

Ks. Jacek Prusak SJ

Świnek Rusinek

Joanna Olech

Absurd, sierotka i konsole

Joanna Olech
Dzisiaj sprawiedliwie – jedna książka dla małych i jedna dla dużych. Pierwsza śmieszna, druga straszna, obie pożyteczne. Najpierw jednak książka dla wszystkich…

Dzieje fizyki w Polsce

Stanisław Bajtlik
4 października 2014 r. odbyło się „Pożegnanie z Hożą”. Fizycy z Uniwersytetu Warszawskiego, absolwenci, koledzy z innych ośrodków, studenci żegnali się z…

18. TARGI KSIĄŻKOWE W KRAKOWIE

TP
Międzynarodowe Centrum Targowo-Kongresowe, ul. Galicyjska 9, 23-26 października 2014

Więcej niż homilie

Ks. Adam Boniecki
Kto choć raz słuchał biskupa Grzegorza Rysia, łatwo rozpozna jego sposób mówienia.

Nie zacząłem się jeszcze cieszyć

Ks. Adam Boniecki
Tytułowe wyznanie pochodzi z listu napisanego przez biskupa Jana Pietraszkę miesiąc po wyborze krakowskiego metropolity na Stolicę Piotrową.

Jezus Kołakowskiego

Ks. Adam Boniecki
Francuski rękopis o prowokacyjnym tytule „Jésus ridicule. Un essai apologétique et sceptique” został odnaleziony w archiwum Leszka Kołakowskiego. Powstał w…

Bogowie na fotografiach

Inga Iwasiów
Film o Zbigniewie Relidze przełamuje charakterystyczny dla polskich biografii stereotyp postaci zasłużonych, upozowanych pomnikowo, a przez to sztucznych.

Zapiski o zapisach

Piotr Śliwiński
„Każdemu daj śmierć jego własną. Panie. / Daj umieranie, co wynika z życia, / gdzie miał swą miłość, cel i biedowanie. / Myśmy łupina tylko i listowie. / A…
/

MOJE STORY

Bartosz Minkiewicz
Okładka dodatku: Magazyn Literacki „Książki w Tygodniku” nr 9-10/2014 / il. Joanna Grochocka

Jak żyć?

Andrzej Franaszek
To pytanie bohaterów Dostojewskiego, ale też nasza codzienna troska, której wychodzą naprzeciw autorzy niezliczonych poradników.
/ il. Joanna Grochocka

Jak zostać sfrustrowanym egoistą

Tomasz Stawiszyński
Gigantyczna popularność, jaką uzyskała literatura poradnikowa, jest w dużej mierze konsekwencją kapitalistycznej epoki, w której najważniejsze stało się…
/ il. Joanna Grochocka

Spirytualia, czyli przewodniki po duchowości

Elżbieta Wiater
Bestsellerowe poradniki dotyczą nie tylko sprzątania, gotowania czy technik seksualnych. Opisują także życie duchowe i religijne.

Biegamy!

Okładka dodatku: Biegamy. Yared Shegumo w „Biegu na Piątkę”, Warszawa, 18 września 2014 r. / Fot. Adam Jankowski / REPORTER

BIEGAMY!

TP
Yared Shegumo w „Biegu na Piątkę”, Warszawa, 18 września 2014 r. / Fot. Adam Jankowski / REPORTER

Uciekł z Etiopii, zdobył medal dla Polski

Maciej Waszkiewicz, Yared Shegumo
Yared Shegumo odnosi sukcesy nie tylko w maratonach. Właśnie urodził mu się syn.

Tak się łączy biznes z maratonami

Łukasz Pałka
Bieganie to obecnie najpopularniejsza dyscyplina sportu w Polsce. Dla wielu firm ten rynek to żyła złota. Ale konkurencja również jest ogromna.

Biegamy w Polsce

ŁP
Ostatni weekend października

Dokąd biegnie kultura

EI
Biegacze są celebrytami, a widowiska sportowe stały się nawet atrakcyjniejsze niż kino.

Trawa czy chodnik

EI
czyli o czym pamiętać przy bieganiu
/ Fot. Materiały prasowe

Maraton w Betlejem inny niż wszystkie

Emilia Iwanicka, Łukasz Pałka
Nie było cennych nagród, a upał i liczne podbiegi nie sprzyjały biegaczom. Jednak pokonanie 42 km i 195 m w Betlejem miało o wiele ważniejsze przesłanie: każdy…
Ks. Adam Pawłowski / Fot. Archiwum prywatne

Jeśli maraton, to tylko w sutannie

Emilia Iwanicka, Ks. Adam Pawłowski
Ks. Adam Pawłowski podczas maratonów zwykle ma dużo pracy. Nie tylko biegnie, ale również błogosławi i spowiada biegaczy. Choć przyznaje, że niektórych lubi…

Obierz kierunek Gorlickie+Sądeckie

Okładka dodatku: Obierz kierunek: Gorlickie+Sądeckie / Materiał ilustracyjny: Archiwum Małopolskiej Organizacji Turystycznej

OBIERZ KIERUNEK: GORLICKIE+SĄDECKIE

TP
Jabłko – symbol regionu – kojarzy się ze świeżością i naturą. Jest jednak nietypowe: pod skórką kryje drewno, budulec najpiękniejszych małopolskich zabytków. /

Historia pewnej miłości

ŻyM
Od galicyjskich nafciarzy po poetów Łemkowszczyzny, od kuracjuszy uwielbiających dancingi po górołazów z plecakami – okolice Nowego Sącza i Gorlic przyciągają…
Leszek Zegzda, prezes MOT /

Czas na nowość

Leszek Zegzda, Marcin Żyła
Leszek Zegzda, prezes Małopolskiej Organizacji Turystycznej: Sądecko-Gorlickie może konkurować ze swoimi atrakcyjnymi sąsiadami, stanowić dla przyjeżdżających…

W krainie smaku

Elżbieta Tomczyk-Miczka
Mówimy: Beskidy. Wyobraźnia zaczyna działać. Przywołuje widok łagodnych wzniesień, lasów zmieniających barwę w zależności od pory roku. A jak reaguje zmysł…

Po królewsku, z miodem i śliwowicą

TP
Szukacie przepisu na idealną wycieczkę? Zapraszamy na ucztę smaków według tradycyjnej kuchni galicyjskiej, doprawioną lokalnym miodem i popitą okowitą. Po…
/ Materiał ilustracyjny: Archiwum Małopolskiej Organizacji Turystycznej

Śladami „Polskich Rockefellerów”

ŻyM
/ Materiał ilustracyjny: Archiwum Małopolskiej Organizacji Turystycznej

Przeszłość zaklęta w drewnie

ŻyM
/ Materiał ilustracyjny: Archiwum Małopolskiej Organizacji Turystycznej

Wielka wojna 100 lat później

ŻyM
/ Materiał ilustracyjny: Archiwum Małopolskiej Organizacji Turystycznej

Życie wiejskie: zrób to sam

ŻyM
/ Materiał ilustracyjny: Archiwum Małopolskiej Organizacji Turystycznej

W siodle i na siodełku

ŻyM