Reklama

Tygodnik Powszechny TP 37/2014

Data wydania:

Numer wydania:

37

Rok wydania:

2014

Edytorial

Ks. prof. Michał Heller i ks. Adam Boniecki parafują umowę, Kraków, 5 września 2014 r. / Fot. Grażyna Makara

„Tygodnik Powszechny” ma nowego udziałowca

Z wielką przyjemnością informujemy, że 5 września 2014 r. w Krakowie podpisano umowę o współpracy między Fundacją Centrum Kopernika, Fundacją Tygodnika…

W numerze piszą

/ Fot. Mindaugas Kulbis / AP / EAST NEWS

Na okładce tego wydania

Więcej niż procedury

Ks. Adam Boniecki

Spór wokół procedur apostazji, omawiany w dziale wiara przez Marcina Żyłę, to zderzenie czegoś tak intymnego jak wiara („wierzę w święty Kościół powszechny…”)…

Obraz tygodnia

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Kultura w skrócie

Samotność na hektarach

Kalina Błażejowska

W niedzielę TVP nadała pierwszy odcinek hitu jesiennej ramówki: reality show pod tytułem „Rolnik szuka żony”.

/ Fot. MATERIAŁY PRASOWE

Festiwal Filmowy w Wenecji

Kościół w skrócie

Słuchajcie Franciszka

Magdalena Ogórek

„Ewangelia jest nowością, a Jezus wzywa nas do porzucenia przestarzałych struktur” – mówił papież 5 września w Domu Świętej Marty.

Jedna na czternastu

Dziesięć lat temu, jeszcze za pontyfikatu Jana Pawła II, pierwsze dwie kobiety powołano do Międzynarodowej Komisji Teologicznej, w której skład poza nimi…

Papież likwiduje handel błogosławieństwem

Watykan cofa koncesję dla zewnętrznych pośredników na sprzedaż papieskiego błogosławieństwa. Dotychczas pergamin z imiennym błogosławieństwem papieża można…

/ Fot. Mariusz Gaczyński / EAST NEWS

Marsz solidarności z prześladowanymi chrześcijanami

/ Fot. MATERIAŁY PRASOWE

Pożegnanie teologa

4 września zmarł w Monachium Wolfhart Pannenberg – jeden z największych teologów XX wieku. Ciekawa była jego droga do wiary chrześcijańskiej.

Obama wraca do Iraku

Nawet trzy lata może potrwać zaangażowanie militarne USA w walkę z Państwem Islamskim.

Diabelski wybór

Wojciech Pięciak

To może wyglądać tak. Jest rok 2019. Od wojny rosyjsko-ukraińskiej mija 5 lat. Krym jest pod rosyjską okupacją (mało kto to uznaje, ale niewiele z tego…

/ Fot. Jacques Witt / ABACAPRESS / EAST NEWS

Zemsta porzuconej

Zbędne głosowanie

Uzupełniające wybory do Senatu PiS wygrał z koalicją rządzącą 3:0. Zwycięstwo było spodziewane, choć raczej w wymiarze 2:1 – w dwóch okręgach partia Jarosława…

Kraj w skrócie

Czterech śpiących mocno śpi

W portalu Gazeta.pl dobra wiadomość i sygnał choroby. Dobra wiadomość: prezydent Gronkiewicz-Waltz nie dopuści do powrotu pomnika postawionego „wyzwolicielom”…

Umrzeć ze śmiechu

Michał Olszewski

Filmik Wardęgi z psem przebranym za olbrzymiego pająka świetnie się ogląda, choć wystarczy odrobina zdrowego rozsądku, żeby uśmiech zgasł.

Obłóczyny w nowicjacie dominikanów, Warszawa, 19 sierpnia 2014 r. / Fot. Sebastian Rudnicki / dominikanie.pl

Efekt Franciszka

Błażej Strzelczyk

Liczba kandydatów na księży przestała spadać. Mniej wprawdzie idzie do seminariów diecezjalnych, ale dużo więcej do zakonów.

Temat Tygodnika

/ Fot. engineeringrussia.wordpress.com

Paryż gra w okręty

Francja na razie nie wyda Rosji zamówionych przez nią okrętów desantowych typu mistral. Ale radość tych, którzy w całej Europie organizowali akcję „Mistrale…

/ Fot. Andrzej Stawiński / REPORTER

Sojusz się budzi

Roman Kuźniar, Paweł Reszka

Roman Kuźniar, doradca prezydenta RP ds. międzynarodowych: Moskwa nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo potrafi sobie zaszkodzić. Zawsze zrobi coś, co…

Przywódcy NATO podczas szczytu w Newport, 5 września 2014 r. / Fot. Matt Dunham / AP / EAST NEWS

Nieznośna wieloznaczność

Co się stało na szczycie NATO w Walii? Czy w razie zagrożenia Zachód nas obroni? I co dalej z Ukrainą?

Czytania

CZYTANIA LITURGICZNE

Moc Słowa

Kard. Grzegorz Ryś

Mszalna lectio continua uczyniła nas w ostatnim tygodniu ponownie uczestnikami samych początków publicznej działalności Jezusa – tym razem w narracji św.…

/ Fot. Domena publiczna

WIDZENIA

Nie krzyż, lecz Jezus

O. Wacław Oszajca SJ

Co sprawiło, że krzyż, narzędzie egzekucji, stał się symbolem chrześcijaństwa? W czasie kazań wciąż słyszymy, że Jezus umarł za nasze grzechy, dla naszego…

Krzyk ojca

Paweł Śpiewak

Józefa kupili od braci Midnaici, by odsprzedać u kresu jego podróży (tak się uważa) Izmaelitom. Ten, wydawałoby się, nieistotny detal ma znaczenie. Midnaici…

Kraj

Jak prezydent z premierem

Ewa Kopacz wita się z premierostwem w sposób tak pełen paradoksów, jak pełen paradoksów jest nasz ustrój.

Jesień Tuskopospolitej

Tusk trzymał PO żelazną ręką, ciął konkurentów, ale kiedy było trzeba – niemal w pojedynkę wygrywał wybory. Czy kiedy go zabraknie, walki frakcyjne wybuchną ze…

Otwarcie wystawy w Europejskim Centrum Solidarności, Gdańsk, 30 sierpnia 2014 r. / Fot. Wojciech Stróżyk / REPORTER

Don Kichot Mazowiecki

Andrzej Brzeziecki

Nie miał czasu, by knuć po restauracjach. Luźniej rozmawiał wieczorami przy koniaku, ale uważał na słowa. A przecież to właśnie wtedy państwo przypominało kupę…

/ Fot. Maciej Biedrzycki / FORUM

Wizja na wizji

Krzysztof Wójcik

Obok laptopa stoi kasa fiskalna. Najsłynniejszy polski jasnowidz prowadzi działalność gospodarczą: usługi paranormalne. Klienci mówią, że jego widzenia wcale…

Wiara

Po co nam Organizacja Religii Zjednoczonych

Izraelski polityk, laureat pokojowego Nobla proponuje, by papież przewodniczył zgromadzeniu, w którym zasiądą też szyici i sunnici.

Droga krzyżowa w Koloseum, 18 kwietnia 2003 r. / Fot. Alberto Pizzoli / EAST NEWS

Cierpienie zawsze niszczy

Wojciech Bonowicz

Wielu dotkniętych cierpieniem próbuje nadać mu sens, twierdząc, że „uszlachetnia”. Ks. Wojciech Lemański sprzeciwił się takiemu myśleniu i spotkała go krytyka…

Trudne wystąpienie

Tylko zmiana przepisów może zapobiec przerodzeniu się sporu o procedurę apostazji w kolejną wojnę ideologiczną. Wymaga to jednak współpracy Kościoła.

Pytania kobiet w Kościele

Elżbieta Adamiak

Choć święcenia kapłańskie zarezerwowane są wyłącznie dla mężczyzn, papież Franciszek podkreśla, że na nowo przemyśleć trzeba uczestniczenie kobiet w procesach…

Dr hab. Elżbieta Adamiak, autorka „Milczącej obecności. O roli kobiety w Kościele”, „Kobiet w Biblii” i „Traktatu o Maryi”, Poznań, 4 września 2014 r. / Fot. Mariusz Forecki dla „TP”

Milcząca obecność

Watykański dziennik „L’Osservatore Romano” wydrukował tekst polskiej teolożki. Czy ignorowana dotąd nad Wisłą Elżbieta Adamiak zostanie doceniona także w…

Świat

Przygotowania do obchodów 700. rocznicy bitwy pod Bannockburn, w tle pomnik Roberta Bruce’a, czerwiec 2014 r. / Fot. Andy Buchanan / AFP / EAST NEWS

Pojedynek nie tylko księgowych

Patrycja Bukalska

18 września Szkoci zdecydują czy zostają w Wielkiej Brytanii, czy chcą niepodległości. Różnica między zwolennikami i przeciwnikami własnego państwa wynosi…

Uchodźcy niedaleko Łuhańska, maj 2014 r. / Fot. Valeriy Melnikov / RIA NOVOSTI / EAST NEWS

Ukraiński exodus i polska gościnność

Kuba Benedyczak

Codziennie siedmiu Ukraińców składa wniosek o status uchodźcy w Polsce. Większość otrzymuje decyzje odmowne.

Demonstracja pokojowa w Mariupolu, 4 września 2014 r. / Fot. Sergei Grits / AP / EAST NEWS

Czekając na pokój

Paweł Pieniążek

Jeszcze niedawno zdawało się, że dni „republik ludowych” w Doniecku i Łuhańsku są policzone. Po rosyjskiej kontrofensywie Mariupol znalazł się na linii frontu.

W epicentrum epidemii, Kailahun (Sierra Leone), sierpień 2014 r. / Fot. Carl de Souza / AFP / EAST NEWS

Idzie zaraza

Andrzej Muszyński

Największa w historii epidemia eboli zabiła już dwa tysiące ludzi, kolejnych kilka tysięcy choruje. Wirus nie dotarł do Ghany. Ale jakby dotarł.

Historia

Inscenizacja historyczna bitwy pod Tomaszowem Lubelskim, 2013 r. / Fot. Marta Kwaterska / SRH WRZESIEŃ ’39

Wrzesień zrekonstruowany

Krzysztof Pięciak

Co myślał, co czuł 75 lat temu żołnierz Wojska Polskiego, gdy w ciągłej walce – i z rosnącą świadomością klęski – przemierzał po kilkaset kilometrów, zwykle na…

Od lewej: Żydzi kopią grób dla poległych niemieckich żołnierzy, Końskie, 12 września 1939 r. Szok Leni Riefenstahl, uchwycony przez jej operatora, Końskie, 12 września 1939 r. / Fot. IPN i Domena Publiczna

Rzeź w obiektywie

Anna Augustyniak

12 września 1939 r. w miasteczku Końskie zrobiono mnóstwo zdjęć – Niemcom i polskim Żydom. A wszystko dzięki Leni Riefenstahl, słynnej niemieckiej reżyserce…

Kultura

Słowo wyzwalające

Pisał Miłosz w roku 1973 w wierszu „Lektury”: „Zapytałeś mnie, jaka korzyść z Ewangelii czytanej po grecku. / Odpowiem, że przystoi, abyśmy prowadzili /…

Krzysztof Mieszkowski jako dyrektor artystyczny Teatru Polskiego we Wrocławiu / Fot. Natalia Kabanow / TEATR POLSKI

Bardzo polski teatr

Marcin Kościelniak

We Wrocławiu i w Polsce burza: wygląda na to, że zagrożone jest istnienie jednej z najlepszych polskich scen.

Poezja zbrodni

Błażej Hrapkowicz

Nagrodzony tegorocznymi Emmy serial „Fargo”, nawiązujący do słynnego filmu braci Coen, właśnie trafił do jesiennej ramówki polskiej telewizji.

Helena Sujecka, Agnieszka Pawełkiewicz i Szymon Czacki w „Małych stłuczkach” / Fot. ALTER EGO PICTURES

Dyskretny urok durnostojki

Anita Piotrowska

„Małe stłuczki”, film szorstki, nieporadny i bezpretensjonalny, to powiew świeżości w polskim kinie.

WARTO ZOBACZYĆ W TV

Laurie Anderson w swoim nowojorskim studiu / Fot. Lucie Jansch

Skrzypce supermenki

Laurie Anderson – kompozytorka, myślicielka, ikona performance’u, wdowa po Lou Reedzie – przyjeżdża na festiwal Sacrum Profanum.

Łukasz Najder w tramwaju nr 46 na trasie Łódź–Zgierz, 4 września 2014 r. / Fot. Przemysław Kucharski dla „TP”

Szeherezada ze Zgierza

Kalina Błażejowska

Poznajcie Łukasza Najdera, najlepszego prozaika na Facebooku.

Kraków

Nasz pasaż

Marcin Hyła, założyciel stowarzyszenia Kraków Miastem Rowerów / Fot. Archiwum Prywatne

Cyklista na kontrapasie

W deklaracjach krakowianie są jak Holendrzy – kochają rower, chcą nowych ścieżek. Wkrótce po mieście będą mogli jeździć łatwiej niż dotąd.

Felietony

W świecie koncepcji

Stanisław Mancewicz

W skromnej na razie, przyznajmy, ofercie pomysłów na uniknięcie wojny i okupacji jest i pomysł taki, byśmy pożyczyli od kogoś broń atomową, a pożyczywszy,…

Czydzieści i czy

No i stało się: dziatwa poszła mi do szkoły w Królewskim Mieście. Córki moje. Wszystkie czy. I powróciły z lekka zadziwione wymową pedagogicznych gron, które…

Tomas Tranströmer / / fot. AP / FOTOLINK

Zmarł Tomas Tranströmer

Wojciech Bonowicz

Był szwedzkim poetą, laureatem literackiej nagrody Nobla w 2011 r. Przypominamy felieton Wojciecha Bonowicza pt. „Spojrzenie” – o jednym jego wierszu.

List do Kościoła

Mój drogi Piołunie,

Kluzik, bój się Boga!

Trzeba mieć coś stałego.

Smaki

/ Fot. Grażyna Makara

Czas słoików

Dopiero po powrocie do domu zorientowałem się, że kończył się 31 sierpnia. Wyleciał mi z głowy Lechu z papieskim długopisem – nie dziwota, jeśli popatrzeć na…

Tygodnik Czytelników

Zapowiedzi Klubów „Tygodnika”

Za tydzień w „Tygodniku” dodatek historyczny

1 WRZEŚNIA – 17 WRZEŚNIA 1939: 75 LAT PÓŹNIEJ

Ks. Adam Boniecki: spowiedzi, Msze i spotkania

Zapraszamy na LEKCJE CZYTANIA

„Lekcje czytania” to akcja społeczna Fundacji Tygodnika Powszechnego, która ma na celu budzenie zainteresowania literaturą poprzez rozmowę o wybranych tekstach…

Dodatki w numerze TP 37/2014

Cricoteka Tadeusza Kantora

Mały Manifest

/ © D. Krakowska / M. Stangret-Kantor

Stała ekspozycja

Kantor planował stałą ekspozycję swoich rysunków.

„Wielopole, Wielopole”, sala Sokoła w Krakowie, 1983 r. Depozyt w Muzeum Narodowym w Krakowie. / Fot. Leszek Dziedzic (© Wiesław Dyląg)

Powrót artysty

Agnieszka Sabor

W Kantorze widzimy przede wszystkim rewolucjonistę współczesnego teatru. Swoje spektakle wprowadził jednak wizjonersko w bardziej materialny świat historii…

Tadeusz Kantor, Kraków, 1989 r. / Fot. Czesław Czapliński / FOTONOVA

Atlas artysty

Agnieszka Sabor

„Moim domem było i jest moje dzieło. Obraz, spektakl, teatr, scena” – mawiał Tadeusz Kantor.

Z serii Pomniki Niemożliwe: „Krzesło”, 1970 r., collage fotograficzny / Fot. Jacek Maria Stokłosa / CRICOTEKA

Wstęp

Sztuka Tadeusza Kantora, nietuzinkowego twórcy, malarza, reżysera i teoretyka teatru, jednego z najwybitniejszych polskich artystów, to nasze wspólne…

Wizualizacja projektu Cricoteki. Autorzy: IQ 2 Konsorcjum: Wizja Sp. z o.o. – Stanisław Deńko, nsMoonStudio Sp. z o.o. – Piotr Nawara, Agnieszka Szultk, Kraków /

Przeprowadzka za Wisłę

Natalia Zarzecka

Cricoteka przenosi się do Podgórza, prawobrzeżnej dzielnicy Krakowa. To miejsce jakby wprost wyjęte z wyobraźni twórcy „Umarłej klasy” i „Wielopola”.

/ Fot. Guy Delahaye / Cricoteka // Marek Zalejski

Cricoteka Tadeusza Kantora

Magazyn Literacki: XXV lat wolnej literatury w Polsce (7-8/2014)

MOJE STORY

Bartosz Minkiewicz

Debiutuj, nie bądź psem Luriego

Piotr Śliwiński

Chciałem o wakacjach, że można dużo czytać, niedużo pisać, a tu takie coś: „Tygodnik” – piórem Pawła Potoroczyna – zniechęca do debiutu...

Mój typ

Rozumiem swoje obowiązki, wynikające z przynależności do wąskiej grupy zawodowo czytających, ale chciałabym prawa do egocentrycznego zapatrzenia w twórczość…

Życie spełnione

Ks. Adam Boniecki

Opowieść o sobie jednego z najbardziej znanych w Polsce księży. Wywiad-rzeka pozwala poza niezłomnym obrońcą zasad zobaczyć człowieka.

Mówi arcybiskup Hoser

Ks. Adam Boniecki

„Wtedy zdecydowaliśmy, że zamiast wywiadu prowadzonego przez dziennikarza nagramy rozmowę dwóch – ośmielę się powiedzieć – bliskich sobie ludzi Kościoła:…

Musiał już wcześniej być taki

Ks. Adam Boniecki

Jeśli dziś piszę o wywiadach-rzekach z księżmi, muszę przypomnieć księdza Jana Kaczkowskiego.

Cegła księdza Michała

Ks. Adam Boniecki

Ksiądz Michał Czajkowski 3 października kończy 80 lat. Być może to ów próg zainspirował go do wydania wielkiego tomiszcza (1064 stron drobnym drukiem!).

Pytania i paradoksy

Stanisław Bajtlik

Dziś książka dla miłośników rozrywek intelektualnych na wysokim poziomie, w lekkiej formie opowiadająca o najważniejszych problemach współczesnej fizyki, które…

Poważnie i niepoważnie

Książek stawiających dorosłych w złym świetle nie ma na liście lektur szkolnych. A szkoda.

Susan Sontag, Edynburg, 2003 r. / Fot. Murdo Macleod / EAST NEWS

Firma portretowa

Gdy czytam książkę Susan Sontag, odnoszę wrażenie, że słyszę jej dawny głos. Jednak w porównaniu ze starszymi tekstami coś się zmieniło: żarliwą polemistkę…

R. Zink, „Farandola”, ok. 1850 r. / Fot. Christie’s Images / CORBIS

Wiersze w formie

Piotr Śliwiński

Żuchowskiego interesują prócz wyzwań formalnych dwa główne parametry życia: namiętność i krótkość, które stara się w swych wierszach odzwierciedlić.

Hilary Mantel, Londyn, 2009 r. / Fot. Nick Cunard / ZUMAPRESS / FORUM

Rewolucje prawników

Agnieszka Sabor

Hilary Mantel dowodzi, że czas literatury epickiej jeszcze nie minął. Choć kto wie, czy nie jest ona możliwa wyłącznie w Wielkiej Brytanii. Jeśli tak, „God…

Opis katastrofy

Grzegorz Jankowicz

Sebald przebył długą drogę: od badacza europejskiej powieści do prozaika tworzącego historię naturalną dwudziestowiecznej katastrofy.

Przyjaciel buntownik

Gwałtowne zmiany tematu i rejestru, paradoksy, niechlujność, chropawy ton, obelgi wymieszane z patosem i przesłodzoną egzaltacją – tak pisał Rozanow.

Józef Czechowicz, Lublin, 1926 r. / Fot. Archiwum IBL / FOTONOVA

Nuta człowiecza

Andrzej Franaszek

Na bibliotecznych półkach możemy położyć 9 tomów „Pism zebranych” Józefa Czechowicza. Poety zmarłego przed 75 laty, ale i dziś przykuwającego uwagę wyobraźnią…

/ Fot. Radosław Kobierski

Trup na urlopie

Radosław Kobierski

Dwa obrazy na początek. Jeden od drugiego dzieli 10 kilometrów i niemal 70 lat. Bardzo możliwe, że łącząc je ze sobą, dokonuję nadinterpretacji.

Świat homogenizowany

Małgorzata Rejmer

Niemal w tym samym czasie czytałam powieści „Londyn NW” Zadie Smith i „Amerykaanę” Chimamandy Ngozi Adichie. Tę pierwszą – z uwagą i wzruszeniem, tę drugą – z…

Śmierć jako początek

Małgorzata Rejmer

Odkąd na Facebooku wprowadzono opcję dodawania materiałów wideo, moi znajomi prześcigają się w umieszczaniu filmików z bystrymi zwierzętami.

Zaczynamy myśleć inaczej?

Beata Stasińska, Olga Byrska

Beata Stasińska, wydawczyni i animatorka kultury: Stary świat odchodził. W nowym, niby tak pożądanym, niełatwo było się odnaleźć. Dobry czas dla arywistów,…

/ il. Zygmunt Januszewski

W poszukiwaniu suwerenności

Przemysław Czapliński

Odbiorca literatury nie czeka dziś, aż literatura odzyska autonomię, lecz sam zaczyna ją pisać: tworzy powieść i korzystając z internetowych kanałów…

/ il. Zygmunt Januszewski

Dezorientacja

Gdybym miała wybrać jedno słowo określające pole literackie po 1989 r., wskazałabym rzeczownik „dezorientacja”. Być zdezorientowaną to dla mnie wyzwanie, nie…

Okładka „Magazynu Literackiego Książki w Tygodniku" nr 7-8/2014 / il. Zygmunt Januszewski

Wprowadzenie

W jaki sposób rozwijała się literatura polska w ostatnim ćwierćwieczu? Jak zmieniała się sytuacja pisarek i pisarzy? Jakim przemianom podlegał rynek książki?…