Reklama

Tygodnik Powszechny TP 26/2014

Data wydania:

Numer wydania:

26

Rok wydania:

2014

Edytorial

/ Fot. PIXEL / REPORTER

Na okładce tego wydania

„Ten, kto nagrywał, jest winny przestępstwa. Ale to nie zmienia ani jednego słowa, które usłyszeliśmy na taśmach. I nie usprawiedliwia reakcji premiera”

Nagrywarka powszechna

Ks. Adam Boniecki

„Nigdy nie mów, co myślisz. Jeśli mówisz, to tego nie pisz. Jeśli napiszesz, nie podpisuj. Jeśli podpiszesz, to się nie dziw”.

Obraz tygodnia

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Kultura w skrócie

15 – 22 czerwca

W Brazylii biegają

Michał Okoński

Wszystko miało być inaczej: zmęczone i kontuzjowane gwiazdy, odwrócona plecami brazylijska publiczność, za dużo drużyn, nuda...

Małgorzata Omilanowska i były minister kultury Bogdan Zdrojewski / Fot. Beata Zawrzel / REPORTER

Nowy minister kultury

Nowym ministrem kultury jest Małgorzata Omilanowska.

Liturgia pokutna za grzech pedofilii w polskim Kościele, Kraków, 20 czerwca 2014 r. / Fot. Szymon Blik / REPORTER

Walka z pedofilią w Kościele: nie ma odwrotu

Ks. Jacek Prusak SJ

Kiedy w 2002 r. w archidiecezji bostońskiej wybuchł skandal dotyczący tuszowania przez kościelną hierarchię przypadków wykorzystywania seksualnego nieletnich…

Kościół w skrócie

15 – 22 czerwca

Słuchajcie Franciszka

„Tym właśnie jest ndrangheta: oddawaniem czci złu i pogardzaniem dobrem wspólnym. (...) Ci, którzy w swym życiu obrali tę drogę, drogę zła – mafiozi – nie są w…

Biskup Krätzl o eucharystii i celibacie

Eucharystia jako źródło życia kościelnego jest zagrożona – ostrzega Helmut Krätzl, emerytowany biskup pomocniczy Wiednia, i wzywa kolegów-biskupów, by idąc za…

Taśmociąg

Przemysław Wilczyński

Polska, można by wywnioskować z gazet i serwisów informacyjnych, to kraj bez problemów.

Golgota według Garcíi i jej wrogowie

Ks. Andrzej Luter

A więc już wiemy. Występy teatru Rodriga Garcíi, dyrektora Centre Dramatique National w Montpellier, zostały odwołane.

Kraj w skrócie

15 – 22 czerwca

Nowa broń przeciw mikrobom

Michał Kuźmiński

Słaby punkt bakterii uodpornionych na antybiotyki odkryły zespoły naukowców z Uniwersytetu Anglii Wschodniej oraz z Chińskiej Akademii Nauk.

/ Fot. Hektor Pustina / AP PHOTO / EAST NEWS

Lazarat i konopie

O znanej z produkcji marihuany wsi Lazarat w Albanii świat usłyszał po raz pierwszy przed dekadą, gdy jej mieszkańcy zestrzelili policyjny helikopter…

Piąta kolumna Kremla?

Wojciech Pięciak

Czy Anders Fogh Rasmussen uznał, że skoro wkrótce przejdzie na polityczną emeryturę, nie musi martwić się o swą przyszłość jako (także) dyplomaty?

Bojownicy Islamskiego Państwa w Iraku i Syrii, czerwiec 2014 r. / Fot. nbcnews.com

Kalifat nad Eufratem

Zajmujący kolejne miasta w Iraku islamiści z ISIS są o krok od utworzenia własnego państwa.

Temat Tygodnika

Prof. Paweł Śpiewak był posłem Platformy Obywatelskiej w Sejmie V kadencji / Fot. Grażyna Makara

Nie ma już nikogo

Paweł Śpiewak, Paweł Reszka

Paweł Śpiewak, socjolog: Najbardziej zabójcza jest trafność uwag Bartłomieja Sienkiewicza. My to wszystko intuicyjnie czujemy. I nagle minister potwierdza…

Kontrkultura prawna

Michał Kelm, prawnik: Polska jest demokratycznym państwem prawa? Pozostanie to pustym frazesem, jeżeli pomimo zgodności z prawem, decyzje jej organów stracą z…

Radosław Sikorski, Donald Tusk i Bartłomiej Sienkiewicz podczas posiedzenia rządu, Warszawa, marzec 2014 r. / Fot. Adam Guz / REPORTER

PAŃSTWO WISI NA TAŚMACH

Nagrania obnażyły państwo. Wiemy już, jak najważniejsi urzędnicy robią polityczne interesy. I jak byli ministrowie próbują załatwiać prywatne sprawy. O…

Czytania

/ Fot. radicalcourse.com

Widzenia

Czytania liturgiczne

29 czerwca – 6 lipca

Słowo Boga i świadectwo Jezusa

Kard. Grzegorz Ryś

„Ja, Jan, wasz brat (…) byłem na wyspie zwanej Patmos z powodu Słowa Bożego i świadectwa Jezusa” – wyznaje Jan we wstępie do „Apokalipsy”.

Przysięga Jakuba

Paweł Śpiewak

We śnie Bóg ze szczytu drabiny oznajmił Jakubowi, że on i jego potomkowie znajdują się pod Jego wyjątkową opieką, że w przyszłości odda im ziemię Kananejczyków…

Tysiące aniołów

O. Wacław Oszajca SJ

Czy można spokojnie spać, gdy się wie, że to ostatnia noc w życiu, bo jutro ma nastąpić egzekucja?

Kraj

Okładki książek Jacka Hugo-Badera oraz dziennikarzy „Tygodnika” Bartka Dobrocha i Przemysława Wilczyńskiego /

Ekspertyza prawna: dokonano plagiatu

Andrzej Dziewałtowski-Gintowt

W książce pana Jacka Hugo-Badera „Długi film o miłości. Powrót na Broad Peak” znajdują się fragmenty splagiatowane z artykułu pana Bartka Dobrocha „Tryumf i…

Jacek Hugo-Bader, Warszawa, 2014 r. / Fot. Wojciech Olszanka / EAST NEWS

Plagiat na Broad Peak?

Bartek Dobroch, Przemysław Wilczyński

Jacek Hugo-Bader, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli literatury faktu, objawia zadziwiająco swobodny do faktów stosunek. I równie swobodny do kwestii…

/ Rys. Joanna Grochocka

We władzy organów

Seksistowski język nadaje kierunek poważnej debacie, ustawiając jej uczestników na scenie gry o wpływy. W sejmowych kuluarach symboliczna wielkość penisa…

Wiara

Kolegium Bernardynów, Paryż, maj 2011 r. / Fot. Laurence de Terline / COLLÈGE DES BERNARDINS

Kolegium w modzie

Starsze od Sorbony, przez lata zapomniane. Dziś, przywrócone do świetności, paryskie Collège des Bernardins zaprasza do studiowania także niewierzących. Czy to…

Nie ma statystyk pedofilii w Kościele

Michał Kelm, Artur Sporniak

Michał Kelm, prawnik: Bądźmy świadomi, że działania instytucjonalne wciąż są niewystarczające.

Pora na odważne decyzje

Kościół w Polsce przeszedł już pewną drogę w podejściu do problemu pedofilii. Symbolicznie wyznaczają ją dwie miejscowości: Tylawa i Skawa.

Katoliccy publicyści: diagnoza abp. Jędraszewskiego stronnicza i nietrafna

Referat, który abp Marek Jędraszewski, wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, wygłosił podczas ostatniego spotkania biskupów, a następnie…

Omylna pewność wiary

Rzecz bez precedensu. Ostatni komunikat Konferencji Episkopatu Polski wzbudził tyle kontrowersji, że doczekał się wyjaśnienia ze strony jego autorów. Gdzie…

Świat

Akcja ratownicza u wybrzeży Korei Południowej po katastrofie promu „Sewol”, 16 kwietnia 2014 r. / Fot. Kim Hong-Ji / REUTERS / FORUM

Koreańczycy zwątpili w państwo

Piotr Bernardyn

Katastrofa statku, w której zginęło kilkaset dzieci, to główny temat w Korei Południowej. Skala uchybień związanych z dramatem jest tak duża, że uderza w…

Premier Algirdas Butkevicius, prezes Banku Litwy Vitas Vasiliauskas i minister finansów Rimantas Sadzius prezentują pierwsze litewskie euro. Wilno, 16 czerwca 2014 r. / Fot. Petras Malukas / AFP / EAST NEWS

W rosyjskim kontekście

Kinga Dudzińska, Patrycja Bukalska

Kinga Dudzińska, politolożka: Gdyby nie konflikt na Ukrainie, być może Litwa nie spieszyłaby się tak bardzo z przyjęciem euro.

/ Fot. Komisja Europejska

Awers i rewers

Patrycja Bukalska

W czasach kryzysu w strefie euro mogłoby się wydawać, że lista kandydatów do wspólnej waluty będzie się kurczyć. Tymczasem 1 stycznia 2015 r. do eurolandu…

Szkolenie ochotników do Gwardii Narodowej, na pierwszym planie Nikołaj Mikitienko. Kijów, wiosna 2014 r. / Fot. Michaił Sztekiel

Wojna z bliska

Michaił Sztekel

Na Majdanie demonstrowali za demokracją i Europą. Gdy Kreml zaczął wojnę, wstąpili na ochotnika do ukraińskiej Gwardii Narodowej. Walczyli. Oto opowieść…

Dwie dekady dyktatora

O Aleksandrze Łukaszence, który rządzi Białorusią już od dwóch dekad, wiemy w Polsce mniej, niż nam się wydaje.

Ksiądz Siergiej Dmitriew na polach pod Chersoniem, czerwiec 2014 r. / Fot. Stanisław Ostoruz

Batiuszka Siergiej walczy ze złem

Małgorzata Nocuń

Siergiej Dmitriew urodził się w Rosji, mówi po rosyjsku, ale za ojczyznę uważa Ukrainę, jest kapelanem jej armii. I dowodem, jak powstaje dziś ukraiński naród…

Historia

Nowe opowieści o Wielkiej Wojnie

Wojciech Pięciak

Sto lat to kawał czasu. A jednak w wielu krajach Europy I wojna światowa jest dziś bardziej obecna niż jeszcze 20–30 lat temu. Nie tylko dlatego, że zbliża się…

Kultura

Zaraz po wojnie

Ten zwrot dwukrotnie już wykorzystano: „Zaraz po wojnie”, pierwotny tytuł „Popiołu i diamentu”, pożyczony został przez Miłosza dla tomu listów z lat 1945–1950…

WARTO ZOBACZYĆ W TV

28 VI – 4 VII

Kadr z filmu „Rękopisy nie płoną” / Fot. MATERIAŁY PRASOWE

Bułhakow w Teheranie

Anita Piotrowska

„Rękopisy nie płoną” to misternie skonstruowana opowieść o życiu w totalitarnym systemie, przypominająca „Życie na podsłuchu”. Jednak akcja toczy się…

Tomasz Kulka, „Walka uliczna” – instalacja złożona ze 120 figurek ceramicznych, przedstawiająca walki kiboli / Fot. Ekin Kano / IAM

Polak, Turek – dwa bratanki

Agnieszka Sabor

O bliskich kontaktach polsko-tureckich zdążyliśmy już zapomnieć. Trzeba czasu, by tę pamięć przywrócić. I pójść dalej.

„Memento mori”, z cyklu „Ptasi azyl”, 2012 / Zdjęcie Rogera Ballena dzięki uprzejmości Fotofestiwalu w Łodzi

Ciemność nie zawsze oznacza zło

Roger Ballen, Anna Maziuk

Roger Ballen, fotografik: Ludzie mówią, że moje zdjęcia są mroczne, ponieważ boją się zajrzeć w samych siebie. Przeraża ich to, co mogą tam zobaczyć.

Kraków

Nasz pasaż

Targi targów

Wojciech Nowicki

Nikogo nie dziwi, że konkurują ze sobą hipermarkety, dyskonty, fast foody i kawiarnie. Ale dopiero teraz, rzecz dotąd niesłychana, w Krakowie zaczęły na ostro…

Felietony

Akcja dobroczynna

Stanisław Mancewicz

Wydawało się, że po niezwykłej akcji służb państwowych w redakcji „Wprost” świat nasz tutejszy nabierze kolorów co najmniej trupich. Tymczasem stało się…

Starzenie

Wojciech Bonowicz

Najgorsze, że nie ma komu powierzyć władzy. Komu można zaufać? No komu? Nie widzę w polityce nikogo, na kogo oddałbym głos z przekonaniem, że postępuję…

Końce światów

Oglądam na zdjęciach Detroit. Pustoszeje, popada w ruinę, zawala się.

Marzenie o słowach nieśmiertelnych

Mój drogi Piołunie,

Smaki

/ Fot. www.rollingbeans.blogspot.com

Na południe i z powrotem

Rację ma „Financial Times”, że sprawa podsłuchów upodabnia nas do Włoch – ale radość gasi konsternacja, gdy dziennikarz „FT” twierdzi, że nasze polityczne…

Tygodnik Czytelników

Ksiądz Adam Boniecki w Radiu Kraków!

„Tygodnik Powszechny”, ZNAK i Radio Kraków zapraszają do słuchania edytoriali ks. Adama Bonieckiego z jego najnowszej książki „Zakaz palenia” w wykonaniu…

Anna Cetera, znawczyni teatru elżbietańskiego prowadzi lekcję czytania poświęconą „Burzy” z okazji 450-lecia urodzin Szekspira. Stadion Narodowy, Warszawskie Targi Książki 2014 /

36 LEKCJI CZYTANIA

Od stycznia Fundacja Tygodnika Powszechnego zorganizowała 36 „Lekcji czytania”.

Dodatki w numerze TP 26/2014

Nagroda Literacka Gdynia 2014

Uważność

Jak wiadomo, twórczość Paula Celana uchodzi za najdonioślejszą poetycką odpowiedź na Zagładę, i chyba trudno ją czytać poza tym kontekstem.

Wymiar czasu

Grzegorz Jankowicz pisał w recenzji tej książki, że wiersze Katullusa, głównego świntucha starożytności, „odsłaniają przed nami swój pełniejszy sens tylko…

Synergia

Starannie opracowany tom obejmuje całą autobiograficzną prozę Nervala z lat 1850–1855. Pisarz cierpiał wtedy z powodu nawrotów choroby psychicznej, która w…

Samizdat

Licząca niemal pięćset stron antologia zawiera utwory szesnastu poetów i podsumowuje wieloletnią przygodę Jerzego Czecha z rosyjskim wierszem „epoki samizdatu…

Król pisarz

Po śmierci króla Stanisława Augusta rękopis jego pamiętników trafił do tajnego archiwum w Petersburgu i do dziś przechowywany jest w Rosji.

Szkicowanie

Tomasz Fiałkowski

Krytyka jest współczesną formą autobiografii. Człowiek pisze o życiu, sądząc, że pisze o swoich lekturach” – słowa Argentyńczyka Ricarda Piglii nieprzypadkowo…

Duchy

Tomasz Fiałkowski

Ta książka mogłaby równie dobrze otrzymać nominację w kategorii „proza”. Nie tylko dlatego, że zachwyca frazą i swobodą językową.

Na północ

Tomasz Fiałkowski

Jest dziesięć razy większa od Polski, a w swoich granicach pomieściłaby aż pięć Francji, sto państw wielkości Belgii, siedemdziesiąt cztery Holandie...”.

Proza kobiet

Tomasz Fiałkowski

Czy „Wojnę polsko-ruską” Doroty Masłowskiej można czytać równolegle z „Dziewczętami z Nowolipek” Poli Gojawiczyńskiej? Prof. Ewa Graczyk pokazuje, że można, i…

Panorama

Tomasz Fiałkowski

Modernizm łączymy niemal automatycznie z kategorią postępu – trzy studia Jana Balbierza, autora m.in. książki „Nowy kosmos. Strindberg, nauka i znaki”,…

Ciąg i grymas

Kalina Błażejowska

Jeszcze jeden debiut w tym zestawieniu. Taki, o którym mówi się „odważny” albo „mocny”. Mocne jest już pierwsze zdanie: „W dniu, w którym ją zabiła, nic nie…

Rzecz o Polsce

Kalina Błażejowska

Pisany przez kilkanaście lat, w czasie pracy na prestiżowych placówkach dyplomatycznych, późny debiut literacki dyrektora Instytutu Adama Mickiewicza.

W ciemności

Kalina Błażejowska

Wiele demonów” to pierwsza powieść Pilcha po pięciu latach milczenia – czyli jedna z tych premier, które marketingowcy nazywają „literackimi wydarzeniami roku…

Elegia

Kalina Błażejowska

Literacki debiut młodego reportera i podróżnika, który na koncie ma m.in. wyprawę w Himalaje Birmańskie i samotną pieszą wędrówkę przez pustynię Atakama.

Bluzg

Kalina Błażejowska

Podtytuł głosi: „Ostatnia powieść awangardowa”. Że awangardowa, nie ulega wątpliwości – konstrukcją przypomina raczej tom poetycki. Ale czemu ostatnia?…

Po końcu

Grzegorz Jankowicz

W 2011 r. Marcin Świetlicki – z okazji 50. urodzin – wydał zbiór 535 wierszy, w którym znalazły się niemal wszystkie jego utwory z przeszło trzydziestoletniego…

Puls świata

Grzegorz Jankowicz

Tytułowe „Pulsary” to gwiazdy emitujące rytmiczne promieniowanie elektromagnetyczne. Może ono przyjąć postać promieniowania radiowego, rentgenowskiego lub…

Szelesty

Grzegorz Jankowicz

Ladino to język, którym posługiwali się sefardyjscy Żydzi po opuszczeniu (w wyniku wygnania) Półwyspu Iberyjskiego. Mieszanka hiszpańskiego i hebrajskiego.

Pieśniarz

Grzegorz Jankowicz

W „Komentarzach do wierszy Brechta” Walter Benjamin wskazuje na pewną okoliczność zmieniającą nasz stosunek do tekstów, które jeszcze wczoraj wydawały się…

Bez ram

Grzegorz Jankowicz

Każdą ze swych poetyckich i prozatorskich książek Foks obudowuje kontekstami literackimi i filozoficznymi.

Kto tłumaczył?

Przekład przestaje być traktowany jedynie jako pomoc dla oryginału i jego kopia, a tłumacz jako rzemieślnik-pośrednik. Przekład to pisanie literatury po polsku.

Co jest dobrego w Nagrodzie Literackiej GDYNIA

Małgorzata Łukasiewicz

Małgorzata Łukasiewicz, Przewodnicząca Kapituły Nagrody Literackiej Gdynia: Po pierwsze, Nagroda GDYNIA ma znakomite pochodzenie. Rodzicami są biblioteka i…

Okładka dodatku: Nagroda Literacka Gdynia /

Gdynia, czyli otwarte Miasto Słowa

Wojciech Szczurek

Wojciech Szczurek, Prezydent Gdyni: Nagroda Literacka GDYNIA zrodziła się z wielkiego marzenia o tym, że nasze miasto gościć będzie wybitnych twórców polskiej…

Ks. Tischner – Jego oczami

Rafał Sonik na mecie Rajdu Faraonów pod piramidami w Gizie, 2014 r. / Fot. Marian Chytka

Dłużnicy księdza profesora

Małgorzata Skowrońska

Co zostaje po filozofie? Książki i uczniowie. Ani jednego, ani drugiego ks. prof. Tischnerowi nie brakuje. Sporą satysfakcję miałby także, gdyby wiedział, że…

Kazimierz Tischner i Szymon J. Wróbel na planie filmu „Jego oczami” / Fot. Dorota Ankudowicz

Okiem kamery

Szymon J. Wróbel

Chciałem pokazać krajobraz kilkanaście lat po jego śmierci, w którym nie ma pomników, ale są tłumy na „Dniach Tischnerowskich” czy podczas rajdów „Rodziny…

Jego hospicjum

Adam M. Cieśla

Hospicjum ks. Józefa Tischnera, jest trwającą już ponad 10 lat próbą odpowiedzi na jego myślenie.

Okładka dodatku: Ks. Tischner – „Jego oczami” / Fot. Archiwum rodzinne

Niezastąpiony

Błażej Strzelczyk

Mimo że od śmierci ks. Tischnera mija już 14 lat, zainteresowanie jego życiem i filozofią nie maleje.