Tygodnik Powszechny TP 11/2017

Data wydania:
Numer wydania:
11
Rok wydania:
2017
 

Edytorial

/

Kościół na peryferiach

Ks. Adam Boniecki
Kto by się spodziewał, że wyjazd na misję wyleczy go z kompleksu niższości, szybko się rozczaruje i wróci do domu.

Obraz tygodnia

/ Fot. Archiwum „TP”

Aleja Tygodnika Powszechnego

TP
Z kurpiowską gminą Kadzidło wiążą nas od wielu lat serdeczne relacje.

Pęd do życia

Łukasz Lamża
1 marca „Nature” opublikowała artykuł opisujący najstarsze znane ślady życia na Ziemi: mikroskopijne żelaziste włókienka, odnalezione w prastarych skałach z…

Modlitwa o dar łez

Artur Sporniak
Chyba po raz pierwszy w polskich kościołach zabrzmiały tak mocne słowa. „Nasze przewrotne tłumaczenie choćby jednego grzechu wykorzystania seksualnego dzieci…

Kultura w skrócie

TP
27 lutego – 5 marca

Kościół w skrócie

TP
27 lutego – 5 marca

Słuchajcie Franciszka

Ks. Piotr Żelazko
Ktoś powiedział: co by się stało, gdybyśmy traktowali Biblię tak, jak traktujemy nasze telefony komórkowe? (…)

Klincz prezesek

Andrzej Stankiewicz
Obóz władzy wydał wyrok na pierwszą prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzatę Gersdorf po tym, gdy swymi wypowiedziami pokazała, że będzie nowym Rzeplińskim –…
Jacek Saryusz-Wolski. Fot: Andrzej Zbraniecki / East News /

Odmiana Saryusza-Wolskiego

Paweł Bravo
Zgodnie z krążącymi przeciekami partyjne organa PiS postanowiły zobowiązać rząd do zgłoszenia Jacka Saryusza-Wolskiego na stanowisko szefa Rady Europejskiej.

Kraj w skrócie

TP
27 lutego – 5 marca
Protest przeciwko reformie oświaty, Sopot, 5 marca 2017 r. / Fot. Mateusz Ochocki / KFP

Szkolny protest: bez pomysłu, bez lidera

Przemysław Wilczyński
Jeśli ktoś ma to wywalić, to tylko rodzice. Na pewno nie zahukane, przestraszone, i przez to koniunkturalne środowisko edukacyjne – mówi „Tygodnikowi”…

Paradoks szpiegostwa

Wojciech Pięciak
Nie słabnie presja na nowego prezydenta USA w sprawie kontaktów jego ludzi – z ówczesnego sztabu wyborczego, z politycznego otoczenia i nawet z rodziny – z…

Słowacki bohater

Patrycja Bukalska
Nasi południowi sąsiedzi będą mieć błogosławionego i także narodowego bohatera: 27 lutego papież podpisał dekret o męczeństwie salezjanina Titusa Zemana.
/ Fot. Jason Lee / REUTERS / FORUM

Parzenie herbaty w chińskim parlamencie

EA
Doroczna sesja Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych zaczęła się 5 marca.
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

/ Fot. Fundacja Rozwoju Terapii Rodzin „Na Szlaku”

Samotne szczęście

Bernadetta Janusz, Katarzyna Kubisiowska
Bernadetta Janusz, psycholożka: Nie słyszałam o nikim, kto by umarł z miłości. Warunkiem miłości jest z jednej strony bliskość, z drugiej: autonomia.
/ Rys. Joanna Rusinek

Polskie wdowy

Katarzyna Kubisiowska
Trumnę wybiera żona. Statystyki mówią, że przeżywa męża nawet o pięć lat, więc to ona organizuje pogrzebowe rytuały. Dalej jest stypa, spadkowe formalności, i…

Czytania

/ Fot. Domena publiczna

Widzenia

Piotr Sikora

Wezwani do postu

Kard. Grzegorz Ryś
„Przyjdą dni, kiedy Oblubieniec będzie im zabrany” – mówi Jezus o swoich uczniach (tzn. o nas) w rozmowie z faryzeuszami i z uczniami Jana Chrzciciela (Mt 9,…

Czytania liturgiczne

TP
12 – 19 marca

Początki Izraela

Paweł Śpiewak
Ludność proto-izraelska pojawiła się na ziemiach na zachód od Jordanu na przełomie epoki brązu i żelaza. Archeologowie odkryli na wzgórzach północnego Izraela…

Wyjdź z domu

O. Wacław Oszajca SJ
„Pan powiedział do Abrahama: »Zostaw twoją ziemię, twój ród i dom twojego ojca, i idź do kraju, który ci wskażę. Uczynię cię bowiem wielkim narodem«”.

Kraj

/ Fot. Colin Anderson / GETTY IMAGES

Syndrom niewolnika

Michał Szafrański, Beata Chomątowska
Michał Szafrański, autor bloga „jak oszczędzać pieniądze”: Oszczędności, nawet minimalne, są konieczne zwłaszcza wtedy, gdy mało zarabiamy. Daje nam to…
Działacze ruchu Kukiz’15 zbierają podpisy pod wnioskiem o referendum w sprawie uchodźców, Kraków, luty 2016 r. / Fot. Beata Zawrzel / REPORTER

Zapas szabel dla PiS

Jacek Gądek
Paweł Kukiz w Sejmie jest odważnym graczem, ale samotnym, bo jego klub się sypie.
W warszawskim metrze, 2015 r. / Fot. Jan Bielecki / EAST NEWS

Polska bez solidarności

Remigiusz Okraska, Błażej Strzelczyk
Remigiusz Okraska, redaktor kwartalnika „Nowy Obywatel”: Gdyby spytać trzydziestolatków, jakie mają doświadczenie wspólnoty, wskażą na kibicowanie narodowej…

Wiara

/ Fot. Pete Saloutos / GETTY IMAGES

Zdrowie duchowe

Ks. Jacek Prusak SJ
Potrzeba średnio ponad 60 dni, aby jakieś zachowanie stało się dobrym nawykiem.
/ Fot. Grażyna Makara

Sakrament zbyt łatwy

Artur Sporniak
Biskupi chcą sprecyzować warunki przyjmowania sakramentu chorych. Podczas wiosennego zebrania Episkopatu głosowana będzie nowa instrukcja.
Publiczny różaniec przed Teatrem Powszechnym, Warszawa, 23 lutego 2017 r. / Fot. Marcin Obara / PAP

„Klątwa” i maluczcy

Ks. Andrzej Draguła
Ten, kto się czuje opluty – bez względu na intencje twórcy – nie ma ochoty do rozmowy.
Uchodźcy na terenie parafii Bouar / Fot. Archiwum ks. Mirosława Gucwy

Raj i wojna

Ks. Mirosław Gucwa, Karol Kowalski, Jan Bińczycki
Ks. Mirosław Gucwa, misjonarz: W Afryce biednym nie jest człowiek młody, zdrowy. Największą tragedię przeżywają ci, którzy tracą wsparcie bliskich albo stają…

Świat

Mural w Sanie, stolicy Jemenu, przedstawiający amerykańskie drony, 7 lutego 2017 r. / Fot. Khaled Abdullah / REUTERS / FORUM

Jemeńczycy pod bombami

Marcin Żyła
W cieniu wojny syryjskiej na Bliskim Wschodzie rozgrywa się inny dramat. Po dwóch latach saudyjskich nalotów na krawędzi katastrofy znalazł się Jemen.
Czy tak znów będzie wyglądać granica z Irlandią? 18 lutego, na drodze łączącej Belfast z Dublinem, przebrani za celników mieszkańcy demonstrowali swój sprzeciw. / Fot. PRESS EYE LTD / REX / EAST NEWS

Belfast w cieniu Brexitu

Patrycja Bukalska
Fakt, że Irlandia Północna ma nowy parlament lokalny, nie zwrócił uwagi w świecie. Niesłusznie: te najważniejsze od lat wybory pokazały, dokąd zmierza zapalny…
Mural na bloku w Awdijiwce przedstawiający Mariję Grigorijewną, luty 2017 r. / Fot. Monika Andruszewska

Marija Grigorijewna ma zmęczoną twarz

Monika Andruszewska
Przez całe życie była nauczycielką w miejscowej szkole. Wychowała 51 roczników. Dziś jest symbolem miasta, którego mieszkańcy od trzech lat usiłują przetrwać…

Historia

Grupa zbuntowanych żołnierzy i cywilów, Piotrogród, luty 1917 r. / Fot. ULLSTEIN / GETTY IMAGES

Sto lat temu w Piotrogrodzie

Sylwia Frołow
Pierwszy demokratyczny rząd w dziejach państwa rosyjskiego zaczął urzędowanie pod hasłem: „Rosja krajem największej wolności w świecie”. Niestety jego miesiąc…

Nauka

Artystyczna wizja widoku zimnego karła jednej z odkrytych ostatnio planet. Obok: Winston Churchill, Włochy, sierpień 1944 r. / Fot. ESO / M. KORNMESSER, CAPT. TANNER / GETTY IMAGES

Churchill, mózg i planety

Łukasz Lamża
Luty przyniósł coś interesującego miłośnikom zarówno nauki, jak i science fiction.
Richard Lynch Garner z szympansicą, okolice rzeki Ogawaii, Afryka Środkowa. Rysunek z 1894 r. / Fot. The Granger Collection / GETTY IMAGES

Zagadka małpiego języka

Łukasz Kwiatek
Czy w naturalnym środowisku szympansy i goryle posługują się językiem? Zaledwie kilka lat temu żaden badacz nie odważyłby się tego przyznać.

Kultura

Patryk i Ded

Lektor
Data wydania jeszcze zeszłoroczna, trudno jednak tej książki nie odnotować. Chodzi przecież o korespondencję dwóch ludzi wybitnych i pięknych, a przy tym…

Wewnętrzny brat

Anita Piotrowska
Oglądanie filmu o choreografie Ohadzie Naharinie przypomina uczestnictwo w psychoterapeutycznym warsztacie.

Warto zobaczyć w TV

AP
11 – 17 III
Zuzanna Ginczanka, 1938 r. / Fot. MUZEUM LITERATURY / EAST NEWS

Kompozycja z kilku światów

Jarosław Mikołajewski
Wciąż fascynuje, niepokoi, pobudza przez swoją osobowość, historię życia i wiersze. Po Zuzannie Ginczance zostało kilkadziesiąt różnorodnych zapisów, poetyk i…
Scena z „Klątwy” w reż. Olivera Frljicia, Teatr Powszechny, Warszawa, luty 2017 r. / Fot. HUECKEL-STUDIO / TEATR POWSZECHNY WARSZAWA

Przekraczanie fikcji

Dariusz Kosiński
„Klątwa” rzuca publiczności wyzwanie i powtarza uparcie swoje pytanie: co tu robicie? Ci, którzy stoją przed teatrem, są śmiertelnie poważni. A wy?
/ Fot. Jacek Poremba / art2music

Nie było tak źle

Michał Okoński
Książka rozmów z Wojciechem Waglewskim to jeszcze jeden w jego karierze hymn o miłości. Miłości polskiej, czyli niełatwej.
/ Fot. Michał Murawski / ishootmusic.eu

Generalnie chodzi o sztukę

Wojciech Waglewski, Wojciech Bonowicz
Wojciech Waglewski, muzyk: Żeby się wyzwolić, trzeba sobie czegoś odmówić. Tak jest w zespole, w rodzinie i właściwie we wszystkim. Żeby dziś czuć się wolnym…

Felietony

O bombach

Stanisław Mancewicz
Dziś, dzięki naszej niezwykłej przenikliwości, ogromnemu oczytaniu i powodowaniu się wyłącznie dobrocią, dobro to bowiem nasza specjalność, zastanowimy się…

Dio bisuje

Jan Klata
Ludzie nie potrzebują żadnych nowych idei, ludzie świetnie czują się z ideami, które już zdążyli sobie przyswoić. Henrik Ibsen, 1882

Last call

Andrzej Stasiuk
Jechałem nocą przez las. Była dziesiąta, może jedenasta. Wzdłuż drogi ciągnęły się zaspy. Do jednej wsi było trzy kilometry, do drugiej też ze trzy. No jednym…

Sadźcie drzewa

Szymon Hołownia
To nie minister Szyszko wyrżnął w pień te tysiące drzew.
Fot. Maciej Zienkiewicz dla TP /

Dzień Kobiet

Anna Dziewit-Meller
Wiosna idzie, lód stopniał, psie kupy wyszły, dzieci urosły. Galerie handlowe pomnażają zyski na takich jak ja, którzy co sezon zmuszeni są kupować nowe buty…

Smaki

/ Fot. pnging.com

Przypadek? Tak sądzę

Paweł Bravo
Wiosna dopadła mnie o dwa kroki od Rzymu ulotnym szelestem tysięcy szpaków szalejących nad klasztorną winnicą i sadem.

Tygodnik Czytelników

Sługa robi, co pan każe

Wojciech Bałka
„TP” 10 / 2017

Ręce opadają

Marlena
„TP” 9 / 2017

Dodatki w numerze TP 11/2017

Książki w Tygodniku 1-3/2017

Okładka dodatku: Magazyn Literacki – Leśmian / Il. Adam Pękalski, „Leśmian i Dusiołek”. Dzięki uprzejmości Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego.

Czytać czy nie czytać?

Grzegorz Jankowicz
Janusz Stanny, Sindbad / Repr. Janusz Zimon / BWA GALERIA ZAMOJSKA

Czym zgrozę odkupić zagłady?

Michał Paweł Markowski
Twórczość Leśmiana zawsze była skandalem. Nic dziwnego: pisał w poprzek gustów, wbrew modom, poza literackim rynkiem.
Bolesław Leśmian w kawiarni w Warszawie z córką Wandą, połowa lat 30. XX w. / Fot. NAC

Dziejbiarz Leśmian

Eliza Kącka
Poeci dzielą się na tych z biografią i tych bez niej. Leśmian na własne życzenie należy do tej drugiej grupy. Nigdy nie pisał wierszy, by powiedzieć coś o…
Jerzy Flisak, Garbus / Repr. Janusz Zimon / BWA GALERIA ZAMOJSKA

Zdziczenie obyczajów miłosnych

Jan Gondowicz
Przypisano mu, nie bez racji, osobistą antropologię, metafizykę, ba, teologię – ujrzano w nim, jak by rzekł Hamlet, pana światów w łupinie orzecha. Bolesław…
Agneta Pleijel / Fot. Krzysztof Żuczkowski / FORUM

Wszystko o mojej matce

Katarzyna Kazimierowska, Agneta Pleijel
Agneta Pleijel, pisarka: Szwecja zawsze była pragmatycznym, racjonalnym krajem. Studiowałam filozofię, literaturę i antropologię, ale brakowało w tym miejsca…

Architekt nowoczesności

Michał Sowiński
Tak to już jest, że od wielkich postaci, które odcisnęły na naszej rzeczywistości niezatarte piętno, domagamy się niebanalnego życia.

Operacja Bernhard

Grzegorz Jankowicz
Pod taką nazwą weszła do historii II wojny światowej. W obozie Sachsenhausen SS-Sturmbannführer Bernhard Krüger kierował grupą żydowskich fałszerzy, których…

Igraszki ze śmiercią

Jerzy Franczak
Nowa książka Pilota gromadzi teksty powstałe w przeciągu dekady. Otwiera ją „Ogród ścierni”, czyli cykl miniatur osadzonych w mateczniku pisarza, w okolicach…

Gimnazjalistki i reszta świata

Michał Sowiński
Debiutancka powieść Anny Cieplak to, po pierwsze, książka dla młodzieży – zarówno w warstwie fabularnej, jak i – co szczególnie cenne – językowej.

Archeologia pamięci

Jerzy Franczak
Martin Pollack (ur. 1944) wychował się w Linzu podzielonym na strefy okupacyjne, „co każdego dnia kazało mieszkańcom pamiętać o wojnie, którą rozpętał uczeń…

Karłowicz w Tatrach

Tomasz Fiałkowski
Zginął 8 lutego 1909 r. pod lawiną, która zeszła ze zboczy Małego Kościelca.

Klasyk przypomniany

Tomasz Fiałkowski

Panorama lęków

Michał Sowiński
Nie wiedzą, co czynią” to projekt ambitny i szeroko zakrojony.

Ucieczka

Piotr Paziński
Nie akcja, nie opisy życia w Auschwitz, nie metaforyczny potencjał opowiadanej historii, lecz retrospektywne wątki poboczne są prawdziwym skarbem powieści Kiša.

Sztuką na sztukę

Inga Iwasiów
W jaki sposób pisać o metamorfozie Komornickiej w Piotra Odmieńca Własta? Jak dotrzeć do źródeł (także tekstowych) tego procesu i ukazać go dzisiejszym…

Kornhauser do nazwania

Zbigniew Chojnowski
Tom poświęcony twórczości Juliana Kornhausera ostatecznie przełamuje przesąd o samooczywistości jego poezji, który pokutował w polskim literaturoznawstwie od…

Ekspert od literatury

Michał Sowiński
Dickens, bohater „Pragnienia”, dzięki literaturze i scenie jest w stanie zrozumieć swoje pragnienie. Nie okiełznać je, ale pojąć jego istotę, co ratuje go…

Handluj swoimi niewolnikami

Anna Kałuża
Nowa książka Foksa jest fantazją o przyszłości, w której być może doświadczymy przymierza kapitału z narodowo-historyczną polityką państwa.

Uczeń czarnoksiężnika

Jerzy Franczak
Atwood opowiada historię człowieka, który zdobył sekretną wiedzę, ale nie potrafił zapanować nad destruktywnymi konsekwencjami jej zastosowania.

Czterdzieści pięć tysięcy zdarzeń

Katarzyna Trzeciak
Olszewski opowiada o wszystkim, co musicie zrobić na Facebooku, zanim umrzecie.
Fragment komiksu „Totalnie nie nostalgia” /

Od pierwszej książeczki do powieści graficznej

Joanna Olech
Zaczyna się od książek obrazkowych – prostych, kontrastowych sylwet w podstawowych kolorach. Potem wkracza historyjka, choć obraz nadal pozostaje ważny.…

Zrozumieć Franciszka

Ks. Adam Boniecki
Nie sądzę, by autor tej morderczo krytycznej książki nie rozumiał papieża Franciszka. Jest przerażony, bo rozumie, że papież robi albo chce zrobić w Kościele…

Depresje

Inga Iwasiów
Ten felieton jest moją wprawką w autopatografię. Trzeba spisywać ten czas i tak go wykorzystywać. Nie dać się przygnębieniu.

O potrzebie niewidzialności

Piotr Śliwiński
Minął już czas, kiedy ludzie wynosili się w Bieszczady, żeby zejść z oczu dużym miastom i stadnym ambicjom.
/

Moje story

Bartosz Minkiewicz

Wydawnictwo Ossolineum (TP 11/2017)

Otwarcie księgarni Ossolineum na wrocławskim Rynku, październik 1964 r. / Fot. Archiwum ZNiO

Nie tylko beenki

Adolf Juzwenko, Dariusz Sośnicki, Michał Sowiński
Adolf Juzwenko, Dariusz Sośnicki: Wierzymy, że literatura jest kluczem do zrozumienia świata. Dlatego jednocześnie dbamy o tradycję i trzymamy rękę na pulsie…
Wydawnictwo Ossolineum. Widok z Wyspy Słodowej na budynek Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Po prawej gmach Uniwersytetu Wrocławskiego. / Fot. Bartłomiej Kudowicz / FORUM

Wydawnictwo Ossolineum

TP

Ossolińskie konstelacje

Katarzyna Trzeciak
Tom wykładów ossolińskich nie tylko przybliża wiedzę o zasobach biblioteki i muzeum tej instytucji, ale przede wszystkim dostarcza inspirującego i skutecznego…

Naleciałości

Grzegorz Jankowicz
Kluge nie odwraca spojrzenia od pogorzeliska historii. Ani jego sprawcy, ani ofiary nie chcą o nim pamiętać.

Zapomniana geneza

Michał Sowiński
Skiba przybliża nam zapomniane postaci drugiego pokolenia polskich romantyków, jednocześnie rekonstruując warunki, w których rodziła się nasza literacka…

Rozprawa z metodą

Weronika Szwebs
Rozprawa Barańczaka to świetne wprowadzenie do poezji Białoszewskiego, jak również dobry punkt odniesienia dla nowych jego odczytań, gdyż większość z…